Επιμέλεια: Γιάννα Μυράτ
«Προφανώς η ανεπιφύλακτη δυτική υποστήριξη ήταν ένας σημαντικός παράγοντας που επέτρεψε στο Ισραήλ να συνεχίσει την τραγική πορεία που οδήγησε στην κατάσταση που βλέπουμε σήμερα», λέει ο Πολ Πιλάρ, εξωτερικός συνεργάτης στο Κέντρο Μελετών Ασφαλείας στο Πανεπιστήμιο Georgetown.
Ο Πιλάρ θέτει επίσης σοβαρές αμφιβολίες για τη δήλωση της κυβέρνησης Νετανιάχου για εξάλειψη της Χαμάς, λέγοντας ότι το Ισραήλ «πραγματικά δεν μπορεί» να αποδεκατίσει τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας. Ο καθηγητής Πιλάρ πιστεύει ότι η οργή κατά των ισραηλινών επιθέσεων στη Γάζα βοηθά τη Χαμάς να στρατολογήσει νέες δυνάμεις και ότι η αντίσταση μπορεί να λάβει άλλες μορφές στο μέλλον.
«Ακόμα κι αν η Χαμάς μπορούσε να “καταστραφεί” – πράγμα που πραγματικά δεν μπορεί, δεδομένου του πόσο ο θυμός για την ισραηλινή επίθεση κερδίζει νέες στρατολογήσεις και υποστήριξη – η αντίσταση θα έπαιρνε άλλες μορφές, συμπεριλαμβανομένων ομάδων που δεν έχουν ακόμη δημιουργηθεί και ενεργειών αντίστασης από οργισμένα άτομα», λέει ο Πιλάρ στους Tehran Times σε μια αποκλειστική συνέντευξη.
Ο Πιλάρ ισχυρίζεται επίσης ότι εάν δεν βρεθεί λύση στη σύγκρουση που διαρκεί δεκαετίες μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών, δεν θα τελειώσει η βία.
«Θα υπάρχει ατελείωτη βία χωρίς επίλυση της ισραηλινο-παλαιστινιακής σύγκρουσης», σημειώνει ο Πιλάρ που υπηρέτησε ως εθνικός αξιωματικός πληροφοριών για την Εγγύς Ανατολή και τη Νότια Ασία στη CIA
Ακολουθεί το κείμενο της συνέντευξης:
Ερ: Πώς αναλύετε τις θηριωδίες του Ισραήλ στη Γάζα ως απάντηση στις επιθέσεις της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου όσον αφορά την αναλογικότητα, το διεθνές δίκαιο, ειδικά τις επιθέσεις σε κέντρα υγείας κ.λπ.;
Α: Τα πολύ-γνωστά γεγονότα για όσα συνέβησαν στη Γάζα από τις αρχές Οκτωβρίου μιλούν από μόνα τους και πραγματικά δεν χρειάζονται ανάλυση, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι τα θύματα, οι καταστροφές και τα δεινά του άμαχου πληθυσμού είναι πολύ δυσανάλογα με τις ζημιές που προκλήθηκαν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Δεν είμαι διεθνής δικηγόρος, αλλά είναι σαφές ότι υπάρχουν ζητήματα σχετικά με τους νόμους του πολέμου που έχουν τεθεί δίκαια όσον αφορά όχι μόνο τις επιθέσεις σε ιατρικές εγκαταστάσεις αλλά και τον γενικό τρόπο με τον οποίο έχει ασκηθεί θανατηφόρα βία εναντίον αμάχων. Οι θηριωδίες που διέπραξε η Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου ήταν επίσης παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. Μια τέτοια παράβαση δεν δικαιολογεί τη διάπραξη άλλων παραβιάσεων.
Ερ: Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου ισχυρίστηκε ότι θέλει να απομακρύνει τη Χαμάς από τη Γάζα. Πιστεύετε ότι είναι πρακτικά δυνατό;
Α: Ακόμη και με βάση τους αριθμούς της ίδιας της ισραηλινής κυβέρνησης, η ισραηλινή επίθεση έχει μέχρι στιγμής καταστρέψει μόνο ένα κλάσμα της στρατιωτικής ικανότητας της Χαμάς. Δεδομένου του τρέχοντος ρυθμού και των μεθόδων του ισραηλινού στρατού, η «απομάκρυνση» της Χαμάς ή ακόμη και η καταστροφή της στρατιωτικής της πτέρυγας θα σήμαινε τη συνέχιση της επιχείρησης με τρόπο που θα αύξανε τις απώλειες αμάχων σε πολύ μεγαλύτερο αριθμό από τον ανησυχητικά υψηλό που έχουν ήδη φτάσει. Δεδομένου ότι η Χαμάς είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια απλώς στρατιωτική πτέρυγα και υπήρξε η πολιτική διοίκηση της Λωρίδας της Γάζας, η «απομάκρυνση» δεν είναι κάτι που μπορεί να επιτευχθεί ούτως ή άλλως με μια καταστροφική στρατιωτική επίθεση.
Ερ.: Ακόμα κι αν η Χαμάς είναι εξασθενημένη, μπορούμε να φανταστούμε ότι δεν θα εμφανιστούν νέες ομάδες μετά από μερικά χρόνια ή ότι δεν θα ξεκινούσαν νέα/ες ιντιφάντα/ιντιφάντες στη Δυτική Όχθη;
Α: Ναι, φυσικά και μπορεί. Ένα από τα κοινά λάθη όταν μιλάμε για τη Χαμάς είναι να την αντιμετωπίζουμε ως ένα είδος πρωταρχικής κινητήριας δύναμης που είναι μοναδικά αποσταθεροποιητική. Η Χαμάς είναι μόνο μια οργανωτική εκδήλωση της παλαιστινιακής αντίστασης ενάντια στην κατοχή και τον αποκλεισμό. Ακόμα κι αν η Χαμάς μπορούσε να «καταστραφεί» – κάτι που πραγματικά δεν μπορεί, δεδομένου του τρόπου με τον οποίο η οργή για την ισραηλινή επίθεση κερδίζει νέες στρατολογήσεις και υποστήριξη της Χαμάς, η αντίσταση θα έπαιρνε άλλες μορφές, συμπεριλαμβανομένων των ομάδων που δεν έχουν ακόμη δημιουργηθεί και των ενεργειών αντίστασης από θυμωμένα άτομα.
Ερ: Κοινωνιολογικά μιλώντας, είναι λογικό να περιμένουμε από περίπου 2 εκατομμύρια κατοίκους της Γάζας που έχουν μπει σε στρατόπεδο συγκέντρωσης να μην επαναστατήσουν; Δεν πιστεύετε ότι ο τρόπος που το Ισραήλ μεταχειρίζεται τους Παλαιστίνιους στη Γάζα και την κατεχόμενη Δυτική Όχθη γεννά αυτόματα εξτρεμισμό και βία;
Α: Τα γεγονότα που διαδραματίζονται δεν είναι μοναδικά για τη Μέση Ανατολή ή την Ισραηλινο-Παλαιστινιακή σύγκρουση. Ένα γεγονός είναι ότι όταν ένας πληθυσμός είναι σε συνθήκες κακομεταχείρισης και καταστέλλονται οι εθνικιστικές του φιλοδοξίες, θα αντιστέκεται. Ένα άλλο γεγονός είναι ότι όταν οι άνθρωποι στερούνται ειρηνικών διαύλων για να συνεχίσουν τα παράπονά τους, κάποιοι θα καταφύγουν στη βία.
Ερ: Συμφωνείτε με την άποψη ότι ο δυτικός κόσμος είναι εν μέρει υπεύθυνος για την τρέχουσα κατάσταση, καθώς έχει μετατρέψει το Ισραήλ σε «κακομαθημένο παιδί» μέσω της αταλάντευτης υποστήριξής του με τρόπο που οι ηγέτες του Τελ Αβίβ έχουν απορρίψει οποιαδήποτε προσφορά για να θεραπεύσουν μια πληγή δεκαετιών;
Α: Προφανώς η ανεπιφύλακτη δυτική υποστήριξη ήταν ένας σημαντικός παράγοντας που επέτρεψε στο Ισραήλ να συνεχίσει την τραγική πορεία που οδήγησε στην κατάσταση που βλέπουμε σήμερα. Ένα από τα δυσάρεστα πράγματα σε αυτό είναι ότι αν και η τραγωδία είναι πρώτα απ’ όλα για τους Παλαιστίνιους, είναι επίσης μια τραγωδία για τους Ισραηλινούς, που δεν θα γνωρίσουν ποτέ την αληθινή ειρήνη και ασφάλεια έως ότου και αν αναγνωρίσουν τη φιλοδοξία για αυτοδιάθεση μεταξύ των Παλαιστινίων γειτόνων τους. Όσοι στη Δύση θαυμάζουν και σέβονται το Ισραήλ θα ήταν αληθινοί φίλοι του Ισραήλ μόνο εάν σταματήσουν να επιτρέπουν αυτή την καταστροφική συμπεριφορά. Η αληθινή αγάπη σε αυτή την περίπτωση πρέπει να έχει τη μορφή σκληρής αγάπης.
Ερ: Παρά την τρέχουσα καταστροφή, ο Νετανιάχου καυχιέται ότι έχει σταθεί σθεναρά ενάντια στις προσπάθειες για τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους. Με αυτό κατά νου, είναι δυνατόν να φανταστεί κανείς ότι μπορεί να βρεθεί μια λύση μεταξύ των δύο κρατών σε σύγκρουση;
Α: Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς μια ισραηλινή κυβέρνηση με την τρέχουσα ακροδεξιά πολιτική της εικόνα που θα συμφωνούσε σε ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος, αλλά η πολιτική στο Ισραήλ μπορεί να αλλάξει όπως μπορεί να αλλάξει σε άλλες χώρες. Ως προς το αν η κατασκευή ισραηλινών οικισμών στα κατεχόμενα έχει φτάσει στο σημείο να καθιστά σχεδόν αδύνατη τη λύση δύο κρατών, αυτό είναι ένα ερώτημα στο οποίο οι αντικειμενικοί παρατηρητές μπορούν να διαφωνήσουν.
Ερ.: Τι μπορούμε να μάθουμε από την ιστορία για την εξεύρεση μιας βιώσιμης λύσης στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση;
Α: Ότι η σύγκρουση, εφόσον δεν επιλυθεί με μια πολιτική διευθέτηση μέσω διαπραγματεύσεων που ανταποκρίνεται στις εθνικιστικές φιλοδοξίες τόσο των Ισραηλινών Εβραίων όσο και των Παλαιστινίων Αράβων, δεν μπορεί να παραγκωνιστεί ή να παραμεριστεί ή να απωθηθεί από τη συνείδηση του κόσμου. Χωρίς μια τέτοια επίλυση της σύγκρουσης, θα υπάρχει ατέρμονη βία.
Με πληροφορίες από Tehran Times