Αν και κάποιες φορές παρουσιάστηκε ως λόγος ελπίδας στις αρχές της πανδημίας του κορωνοϊού και ως μέσο αποφυγής των γενικευμένων lockdowns, η ιδέα να επιτραπεί στον κορωνοϊό να κυκλοφορεί ελεύθερα προκειμένου να επιτευχθεί η ανοσία αγέλης μοιάζει ολοένα και περισσότερο με επικίνδυνη πλάνη, προειδοποιούν πολλοί επιστήμονες.
Βάση αυτής της στρατηγικής ήταν ότι, μόλις κάποιο μέρος του πληθυσμού μολυνθεί από Covid-19, η επιδημία θα σταματήσει. Όμως, έπειτα από μήνες, «βρισκόμαστε πολύ μακριά από αυτό» επισήμανε ο Φρεντερίκ Αλτάρ, ειδικός σε θέματα ανοσίας στο Inserm (Γαλλικό Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Ιατρικών Ερευνών).
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) το δήλωσε απερίφραστα τη Δευτέρα: «Ποτέ στην ιστορία της δημόσιας υγείας η ανοσία αγέλης δεν έχει χρησιμοποιηθεί ως στρατηγική για την αντιμετώπιση μιας επιδημίας, και πόσο μάλλον μιας πανδημίας. Είναι επιστημονικά και ηθικά προβληματικό» διευκρίνισε ο γενικός διευθυντής της Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους.
«Το να επιτραπεί σε έναν επικίνδυνο ιό, για τον οποίο δεν κατανοούμε τα πάντα, να κυκλοφορεί είναι απλώς αντίθετο στην ηθική. Δεν αποτελεί επιλογή» υπογράμμισε διευκρινίζοντας ότι μόλις περίπου το 10% του πληθυσμού έχει μολυνθεί από τον κορωνοϊό στις περισσότερες χώρες.
Δισεκατομμύρια άνθρωποι παραμένουν, λοιπόν, στο έλεος ενός ιού πιο επικίνδυνου, πιο φονικού και πιο μολυσματικού από την εποχική γρίπη, για τον οποίο μάλιστα δεν υπάρχει εμβόλιο.
Ήδη από τον Μάιο ο ΠΟΥ προειδοποιούσε ότι οι χώρες που επέλεξαν την ανοσία αγέλης βασίστηκαν «σε έναν πραγματικά επικίνδυνο υπολογισμό».
Συχνά -ακόμα και πολύ πρόσφατα- ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπερασπιζόταν αυτή την ιδέα. Στις αρχές Οκτωβρίου επιστήμονες στήριξαν με μια έκκλησή τους την «The Great Barrington Declaration», την άποψη δηλαδή να επιτραπεί στον κορωνοϊό να κυκλοφορήσει μεταξύ των νέων και υγιών με παράλληλη προστασία των πιο ευάλωτων.
Σύμφωνα με τον αμερικανικό Τύπο, αυτή την έκκληση στήριζε ο Λευκός Οίκος.
Για τους υπερμάχους της το βασικό όφελος της στρατηγικής αυτής είναι ότι θα αποφευχθούν οι οικονομικές, κοινωνικές, υγειονομικές επιπτώσεις των γενικευμένων lockdowns.
«Είναι λάθος» απάντησαν χθες Πέμπτη 80 επιστήμονες σε ανοιχτή επιστολή τους, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό The Lancet. «Μια ανεξέλεγκτη μετάδοση μεταξύ των πιο νέων ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία και τη θνητότητα του συνόλου του πληθυσμού» τόνισαν, επισημαίνοντας επιπλέον τον κίνδυνο κορεσμού των συστημάτων υγείας.
Η πανδημία φαίνεται να έχει επηρεάσει πολύ τη Σουηδία, που αρνήθηκε να περιορίσει τους κατοίκους της και να κλείσει σχολεία, μπαρ και εστιατόρια. Σε σχέση με τον πληθυσμό της χώρας, το ποσοστό θνητότητας από Covid-19 στη Σουηδία είναι μεταξύ των 15 υψηλότερων παγκοσμίως, σύμφωνα με τα στοιχεία του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπνκινς.
Ένα ακόμα πρόβλημα είναι πως δεν γνωρίζουμε πόσο καιρό διαρκεί η ανοσία στον Covid-19, ενώ έχουν αναφερθεί -αν και σπάνια- και περιπτώσεις αναμολύνσεων. «Είναι πιθανό τα αντισώματα να εξασθενούν με τον καιρό» επισήμανε την προηγούμενη εβδομάδα η Μαρία βαν Κερκόβ του ΠΟΥ.
«Οι αναμολύνσεις μάς δείχνουν ότι δεν μπορούμε να βασιστούμε στην ανοσία που επέρχεται από τη φυσική μόλυνση ώστε να πετύχουμε την ανοσία αγέλης» έγραψε η Ακίκο Αβασάκι, ειδική σε θέματα ανοσίας στο Πανεπιστήμιο Γέιλ.
Κάποιοι υπέρμαχοι της ανοσίας αγέλης εκτιμούν επίσης ότι το όριό της, που κανονικά εκτιμάται στο 60% με 70% του πληθυσμού, είναι στην πραγματικότητα πιο χαμηλό, κυρίως επειδή δεν είναι όλοι το ίδιο επιρρεπείς σε μια μόλυνση από τον κορωνοϊό.
Αυτό που ανακάλυψαν με τον καιρό οι επιστήμονες είναι ότι κάποιοι άνθρωποι είναι προστατευμένοι από τον ιό SARS-CoV-2 αν και δεν έχουν μολυνθεί, εξηγεί ο Αλτάρ.
Αντί για αντισώματα έχουν αναπτύξει ένα άλλο είδος ανοσίας, τη λεγόμενη «κυτταρική», χάρη σε ένα είδος λευκών αιμοσφαιρίων. Προφανώς επειδή έχουν ήδη προσβληθεί στο παρελθόν από μολυσματικούς παράγοντες που μοιάζουν με τον SARS-CoV-2, τα αιμοσφαίρια αυτά τον αναγνωρίζουν ως επικίνδυνο και του επιτίθενται, προσθέτει.
«Αυτό σημαίνει ότι οι αριθμοί που ανακοινώνουμε, 5% με 10% ανοσία, είναι προφανώς υποτιμημένοι, αλλά δεν γνωρίζουμε σε ποιον βαθμό» αποκαλύπτει ο Αλτάρ.
Όμως ακόμα και «πιέζοντας τα στατιστικά στοιχεία και λαμβάνοντας υπόψη αυτή την άλλη ανοσία, το γεγονός ότι όλοι οι άνθρωποι δεν μολύνονται με τον ίδιο τρόπο, ότι οι ηλικιωμένοι έχουν λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν διότι προστατεύονται περισσότερο, συμβάλλουν στο να μειώσουμε το ποσοστό που χρειάζεται για να επιτευχθεί ανοσία αγέλης ως το 50%, όχι πιο κάτω» δηλώνει ο Φρεντερίκ Αλτάρ, υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι για να επιτευχθεί το όριο αυτό θα σημειωθεί ένας σημαντικός αριθμός θανάτων.
Η ανοσία αγέλης, λοιπόν, πρέπει να έρθει μέσω «ασφαλών και αποτελεσματικών εμβολίων», επισημαίνει η Ιβαζάκι.
Πηγή: ΑΠΕ
