Του Francesco De Palo από τη Ρώμη
Twitter@FDePalo
Για πρώτη φορά από το 1916, η Ιταλία διακινδύνευσε να οδηγηθεί σε εκλογές το Φθινόπωρο μετά την κυβερνητική κρίση που δημιούργησε ο Mατέο Σαλβίνι τον περασμένο Αύγουστο. Αποτέλεσμα όλης αυτής της κατάστασης ήταν η γέννηση μιας νέας Βουλής, της κυβέρνησης Κόντε η οποία υποστηρίζεται από μια άλλη πλειοψηφία που αποτελείται από το «Δημοκρατικό Κόμμα (Pd)», το «Κίνημα 5 Αστέρων (M5)», το κίνημα «Eλεύθεροι και Ίσοι» (Liberi e Uguali – αριστερά) , τη «Μικτή Ομάδα – ανεξάρτητοι » και το νεογέννητο κόμμα του Ματέο Ρέντσι, «Italia Viva».
Αλλά τα ερωτήματα προς το παρόν είναι πολλά. Τι θα κάνει η κυρίαρχη αντιπολίτευση των Mατέο Σαλβίνι και της Τζεόρτζια Μελόνι, όπου οι δημοσκοπήσεις την δείχνουν να ανέρχεται συνολικά στο 40%; Τι θα αποφασίσει ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι, και ποια η σχέση του με τη Λέγκα ; Ο Ρέντσι θα ρήξει αργά η γρήγορα την κυβέρνηση ή θα αντικαταστήσει τον Κόντε; Τι ρόλο θα παίξει ο νέος «Καβαλιέρε» , ο Ουρμπάνο Κάιρο, ιδιοκτήτης του τηλεοπτικού καναλιού La7, μέτοχος της «Corriere della Sera» και ιδιοκτήτης της ομάδας ποδοσφαίρου του Τορίνο ; Αυτή είναι η «γεωγραφία» της ιταλικής πολιτικής αυτή τη στιγμή μετά από την τρελή κυβερνητική κρίση.
Το «Δημοκρατικό Κόμμα»
Το «Δημοκρατικό Κόμμα» βρίσκεται σε φάση αλλαγής και αποσύνθεσης, με πολλούς εσωτερικούς κινδύνους. Ο νέος γραμματέας, Νικόλα Ζινγκαρέτι, ήρθε στην πολιτική σκηνή για να κάνει το ακριβώς αντίθετο από τις πολιτικές του Ρέντσι. Περισσότερα ζητήματα της Αριστεράς, περισσότερη προσοχή στον δημόσιο τομέα, διάλογο με συνδικάτα και τις ενώσεις, λιγότερα συνθήματα. Το αποτέλεσμα, ωστόσο, ήταν ότι χάρη στις πιέσεις του Ρομάνο Πρόντι και του Μάσσιμο Νταλέμα, το νέο «Δημοκρατικό Κόμμα» ανέλαβε τον κυβερνητικό δρόμο με το «Κίνημα των Πέντε Αστέρων». Και δεν είναι απαραίτητα ένα εκλογικό πλεονέκτημα. Το γεγονός ότι υπάρχει η πιθανότητα να έχουμε μια κυβέρνηση στην Ιταλία, μία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (με τον πρώην πρωθυπουργό Τζεντιλόνι διορισμένο Επίτροπο Οικονομικών Υποθέσεων) και μία στις Βρυξέλλες (με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου David Sassoli) είναι πολύ δελεαστικό. Η προοπτική είναι να μπορέσουμε να εκλέξουμε τον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας το 2022. Μέχρι στιγμής, το πιο δημοφιλές όνομα είναι αυτό του Ρομάνο Πρόντι (πρώην πρωθυπουργού και πρώην Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) μαζί με τον χριστιανοδημοκρατικό Πιερλουίτζι Καστανιέτι.
Οι κινήσεις Ρέντσι
Αλλά το «Δημοκρατικό Κόμμα» ζει επίσης μια εποχή αποχαιρετισμού. Ο Ρέντσι βρισκόταν στον αέρα, αλλά κινητοποιήθηκε και ήρθε στο προσκήνιο μετά την κρίση που δημιούργησε ο Σαλβίνι.
Kάνει λάθος όποιος εκπλήσσεται σήμερα από την κίνηση του Ρέντσι από τη στιγμή που το εκλογικό σύστημα προσφέρει πολύ δύναμη σε όλους τους συμμετέχοντες, ακόμα και στους πιο μικρούς.
Η απόφαση του πρώην πρωθυπουργού να δημιουργήσει αυτόνομες ομάδες του επέτρεψε να επιστρέψει σε κεντρική θέση μετά την αναχώρηση του από το Palazzo Chigi. Αυτό δείχνει ότι ο Ρέντσι κατάφερε να παίξει καλά το «παιχνίδι» το οποίο έδειχνε ότι προοριζόταν να παραμείνει στον «πάγκο».
Πως επωφελείται; Ο Ρέντσι λοιπόν με ένα «χτύπημα» μόνο θα μπορούσε να έχει το ένα του πόδι μέσα στην κυβέρνηση (τον Bellanova, Υπουργό Γεωργίας), έναν στο Δημοκρατικό Κόμμα (ο φίλος του Marcucci παραμένει ηγέτης στη Γερουσία) και έναν στην πλειοψηφία με την ομάδα των 41 βουλευτών και 15 γερουσιαστών.
Φυσικά, σήμερα είναι πολλοί αυτοί που θυμούνται παρόμοια προηγούμενα περιστατικά, δεδομένου όμως ότι εξακολουθούν να κυμαίνονται κάτω από το 10%. Αλλά είναι ένα στοιχείο που προσεγγίζει το μεγάλο χάος αυτής της κρίσης της καλοκαιρινής κυβέρνησης και αυτό θα είναι καθοριστικό για τις 200 διευθυντικές θέσεις κρατικών και ιδιωτικών εταιρειών που η θητεία τους λήγει τις επόμενες εβδομάδες.
To Kίνημα Πέντε Αστέρων
Το «Κίνημα των Πέντε Αστέρων», του κωμικού Μπέπε Γκρίλο έζησε την πιο οδυνηρή εποχή του, χωρισμένο στα δύο, ανάμεσα σε αυτούς που ήθελαν τη συμμαχία με το «Δημοκρατικό Κόμμα» και σε αυτούς που ήθελαν να παραμείνουν στην κυβέρνηση.
Όπως ο πολιτικός αρχηγός Λουίτζι Ντι Μάιο ο οποίος πέρασε από το Υπουργείο Εργασίας στο Υπουργείο Εξωτερικών και η πλήρης απειρία του θα μπορούσε να κατευναστεί μετά από συμβουλές του «πρίγκιπα» των Ιταλών Πρέσβεων, Έττορε Σέκουι.
Ωστόσο, οι στρατηγικοί φάκελοι για την Ιταλία είναι τέτοιοι και τόσο πολλοί που οι νέοι διορισμοί των διευθυντών σε κρατικές και ιδιωτικές εταιρίες φαίνεται να είναι ένα στοίχημα. Οι ακτιβιστές πάντως του «Κινήματος των Πέντε Αστέρων» είναι απογοητευμένοι: ψήφισαν το 2013 και το 2018 το «κίνημα» για να αλλάξει το σύστημα, ενώ σήμερα είναι μέρος αυτού.
Η απογοήτευση αυξάνεται μεταξύ των ψηφοφόρων του «Κινήματος των Πέντε Αστέρων» και για το «ναι» στο έργο ΤΑV ( σιδηροδρομική γραμμή υψηλής ταχύτητας Τορίνο-Λυών), και για το «ναι» στον αγωγό φυσικού αερίου Tap που θα φτάσει στο Σαλέντο. Ο γιος του Καζαλέτζιο δεν είναι σαν τον πατέρα του, συγκέντρωσε μια επιχειρηματική και οικονομική κληρονομιά, αλλά όχι το όραμα του Τζιανρομπέρτο. Επιπλέον, ο Γκρίλο υποστήριξε τη δημιουργία συγκυβέρνησης, ενώ το πιο παραδοσιακό κομμάτι του «κινήματος» δεν ήθελε συμμαχία με το «Δημοκρατικό Κόμμα». Σήμερα, όμως, υπάρχει και μια συμφωνία μεταξύ του «Δημοκρατικού Κόμματος» και του «Κινήματος των Πέντε Αστέρων» στις περιφερειακές εκλογές, με σκοπό να σταματήσουν τον Σαλβίνι, ο οποίος «πετάει».
To Kέντρο και η Δεξιά
Το Κέντρο είναι αυτό που λείπει σήμερα στην Ιταλία. Και εκεί βρίσκεται το έδαφος όπου έχουν κερδηθεί όλα τα προηγούμενα «παιχνίδια». Ακόμα και ο Μπερλουσκόνι το 1994, έχοντας μαζί του τον Τζιανφράνκο Φίνι και τη Λέγκα του Ουμπέρτο Μπόσσι, «υποθήκευσε» το Κέντρο με τον Πιερφερντινάντο και κυρίως εξασφάλισε τις «συμβουλές» του Τζιάνι Λέττα, έμπιστη σκιά του και άνθρωπος που συνδέεται άμεσα με το Βατικανό.
Πολλοί προσβλέπουν και εργάζονται σε έναν κεντρικό, φιλελεύθερο-καθολικό άξονα που είναι καταλύτης για όσους τα τελευταία έξι χρόνια επέλεξαν να ψηφίσουν το «Κίνημα Πέντε Αστέρων» επειδή δεν είχαν μια πραγματική εναλλακτική λύση.
Γιατί είναι σημαντικό το Κέντρο; Γιατί η Δεξιά του Σαλβίνι αν και στις δημοσκοπήσεις παίρνει το 33% κανείς δεν ξέρει αν θα κρατήσει αυτούς τους αριθμούς στις επόμενες πολιτικές εκλογές, λαμβάνοντας υπόψη και τα πολυάριθμα τακτικά λάθη που έγιναν σε αυτή την κρίση.
Στις τοπικές εκλογές τα πράγματα για τον Σαλβίνι πάνε καλύτερα: τις κερδίζει σχεδόν όλες και στο Καπιτώλιο, όπου η δήμαρχος Βιρτζίνια Ράτζι τελειώνει, θάβοντας τη Ρώμη με αρνήσεις και πολιτική ανικανότητα. Στη θέση της θα μπορούσε να ήταν υποψήφια η ηγέτης της Fdi ,Τζεόρτζια Μελόνι, που έχει ολόκληρη την εκλογική της επιρροή στη Ρώμη.
Έτσι λοιπόν περιμένουμε να δούμε αν η Λέγκα θα ξεφουσκώσει ή ο Σαλβίνι θα δώσει το χέρι και θα ακούσει τις συμβουλές που του έδωσε ο Μπερλουσκόνι πριν από μερικές ημέρες σε δείπνο στο σπίτι του στο Μιλάνο. Και πάνω απ ‘όλα, εάν καταλάβει ότι ο πόλεμος εναντίον όλων δεν έχει πάντα καρπούς, αλλά χρειάζεται μια καλή δόση τακτικής, όπως διδάσκει η στρατηγική του Λεωνίδα στις Θερμοπύλες.