Η Βραζιλία και η Παραγουάη αποφάσισαν χθες Πέμπτη να ακυρώσουν μια διμερή συμφωνία για τη διανομή ενέργειας που υπέγραψαν τον Μάιο καθώς οι όροι της, όταν αποκαλύφθηκαν την περασμένη εβδομάδα, οδήγησαν στο ξέσπασμα σοβαρής κρίσης στην κυβέρνηση του Παραγουανού δεξιού προέδρου Μάριο Άμπντο Μπενίτες, ξεσήκωσαν την αντιπολίτευση κι έβγαλαν πολλούς Παραγουανούς στους δρόμους.
Η συμφωνία τίθεται ξανά υπό «διαπραγμάτευση», τονίζει κυβερνητική ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα χθες στην Ασουνσιόν.
Η συμφωνία αφορούσε τη διανομή την περίοδο 2019-2022 της ενέργειας που παράγει το υδροηλεκτρικό φράγμα Ιταϊπού, το δεύτερο μεγαλύτερο στον κόσμο σε όρους παραγωγικού δυναμικού, στα σύνορα των δύο χωρών, που το συνδιαχειρίζονται.
Με παραγωγική δυνατότητα 14.000 μεγαβάτ, το φράγμα εξασφαλίζει την ηλεκτροδότηση των συγκριτικά πιο πλούσιων Πολιτειών της νότιας Βραζιλίας (Σαν Πάουλου, Ρίο ντε Ζανέιρο, Παρανά, Ρίο Γκράντε ντο Σουλ, μεταξύ άλλων).
Η Παραγουάη δεν καταναλώνει παρά το 7% της παραγόμενης ενέργειας και πουλάει την υπόλοιπη στην Eletrobras, τη βραζιλιάνικη επιχείρηση ηλεκτρισμού.
Ωστόσο το προβλεπόμενο στη συμφωνία τίμημα της ενέργειας που πωλείται στη Βραζιλία προκάλεσε πολεμική η οποία στοίχισε τη θέση του στον υπουργό Εξωτερικών της Παραγουάης Λουίς Καστιλιόνι και σε άλλους τρεις κορυφαίους αξιωματούχους: στον Χοσέ Αλδερέτε, τον διευθυντή του παραγουανού βραχίονα της εταιρείας διαχείρισης του φράγματος, στον Αλσίδες Χιμένες, τον νεοδιορισμένο επικεφαλής της δημόσιας επιχείρησης ηλεκτρισμού της Παραγουάης (ANDE), και στον Ούγο Σαγιέρ, τον πρεσβευτή της Παραγουάης στη Βραζιλία.
Κατά ειδικούς, η συμφωνία που συνήφθη τον Μάιο θα προκαλούσε ζημία 200 ως 250 εκατομμυρίων δολαρίων στην Ασουνσιόν. Οι όροι της συμφωνίας οδήγησαν τον προκάτοχο του Χιμένες, τον Πέδρο Φερέιρα, να παραιτηθεί αρνούμενος να την υπογράψει.
Η αντιπολίτευση ξεσηκώθηκε μετά την αποκάλυψη των διατάξεων του κειμένου και απείλησε να κινήσει διαδικασία παύσης του προέδρου Άμπντο και του αντιπροέδρου του Ούγο Βελάσκες και παραπομπής τους στη δικαιοσύνη, με την κατηγορία της «εσχάτης προδοσίας».
Χθες πάντως η αντιπολίτευση απέσυρε την απειλή αυτή, μετά την ακύρωση της συμφωνίας και τη συγγνώμη που ζήτησε δημόσια ο δεξιός παραγουανός πρόεδρος.
Ο Άμπντο αναγνώρισε ότι οι χειρισμοί της κυβέρνησής του ήταν λαθεμένοι. «Όποιος πρέπει να λογοδοτήσει» για το σκάνδαλο «θα λογοδοτήσει», διαβεβαίωσε απευθυνόμενος στο έθνος. Ευχαρίστησε παράλληλα τα μέλη του κοινοβουλίου διότι επέλεξαν να προχωρήσουν κατά τρόπο που δεν επιφέρει ρήξη «της δημοκρατικής διαδικασίας».
«Ζητώ συγγνώμη αν έκανα λάθος», είπε ακόμη ο Άμπντο, που μίλησε ενώπιον περίπου 5.000 υποστηρικτών του μπροστά στο προεδρικό ανάκτορο, στο κέντρο της Ασουνσιόν.
Το σκάνδαλο σήμανε την πρώτη μείζονα κρίση για την κυβέρνηση του Άμπντο Μπενίτες, που εξαρχής επιδίωξε να αποκαταστήσει πολύ στενή σχέση με την κυβέρνηση της Βραζιλίας υπό τον ακροδεξιό πρόεδρο Ζαΐχ Μπολσονάρου.
Ο ΥΠΕΞ της Βραζιλίας Ερνέστου Αραούζου έκρινε χθες ότι εάν η παραγουανή αντιπολίτευση κινούσε διαδικασία παύσης του προέδρου, θα διακινδύνευε τη «ρήξη» της συνταγματικής και «δημοκρατικής τάξης». Ο βραζιλιάνος πρόεδρος Μπολσονάρου από την πλευρά του τόνισε ότι υποστηρίζει τον Άμπντο, έναν από τους βασικούς συμμάχους του στην περιοχή. Αναφερόμενος στην ακύρωση της συμφωνίας, μίλησε για «θρίαμβο» της δημοκρατίας.
«Το πρόβλημα στην Παραγουάη», είχε σημειώσει νωρίτερα χθες ο Ζαΐχ Μπολσονάρου, «είναι ότι μπορεί να κινηθεί διαδικασία παύσης του προέδρου μέσα σε 72 ώρες» από το κοινοβούλιο. «Δεν θέλουμε να βλάψουμε την Παραγουάη», πρόσθεσε.
Πηγές: ΑΠΕ, AFP, Reuters
