Στους φακέλους των υπεράκτιων εταιρειών που έγιναν γνωστοί ως «Paradise Papers» φιγουράρουν και αρκετά ονόματα Ρώσων μεγιστάνων, αλλά και πολιτικών που ανήκουν στο στενό περιβάλλον του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.
Μεταξύ τους είναι ο γνωστός Ρώσος μεγιστάνας Ρομάν Αμπράμοβιτς, ο Αλισέρ Ουσμάνοφ, η Μαρίνα Σέτσινα, πρώην σύζυγος του διευθύνοντος συμβούλου της ρωσικής πετρελαϊκής εταιρείας Rosneft Ιγκόρ Σέτσιν, δύο Ρώσοι βουλευτές κι ένας συμφοιτητής του προέδρου Πούτιν.
Τα ονόματα αυτά τα αναφέρει η ρωσική εφημερίδα «Novaya Gazeta» (εκδότης της οποίας είναι ο Αλεξάντρ Λέμπεντεφ, ο οποίος είναι και ο ιδιοκτήτης της βρετανικής «Independent»), η οποία ήταν και η μοναδική ρωσική εφημερίδα οι δημοσιογράφοι της οποίας συμμετείχαν στη διεθνή έρευνα των «Paradise Papers». Όπως μάλιστα επισημαίνει στο χθεσινό της δημοσίευμα, «μαζί με τους συναδέλφους μας, επί έναν χρόνο μελετήσαμε 13,4 εκατομμύρια έγγραφα συνολικού όγκου 1,4 τεραμπάιτ».
Η ρωσική εφημερίδα, αναφερόμενη επίσης στη διαφορά μεταξύ των «Panama Papers» και των «Paradise Papers» και συγκεκριμένα στις πιο αυστηρές διαδικασίες που τηρούσε η νομική εταιρεία Appleby ως προς την προέλευση των χρημάτων, σημειώνει ότι τα ονόματα των Ρώσων στη νέα αυτή διαρροή των υπεράκτιων εταιρειών ενδεχομένως να είναι πολύ λιγότερα από τα ονόματα που υπήρχαν στη M. Fonsecca. Παρατηρεί, επίσης, ότι «η Ρωσία μάλιστα δεν βρίσκεται καν στις top 10 χώρες οι πολίτες των οποίων χρησιμοποιούσαν τις υπηρεσίες της Appleby».
Σύμφωνα με τη ρωσική εφημερίδα, την πρώτη θέση στον εν λόγω κατάλογο καταλαμβάνουν άτομα από τις ΗΠΑ (περισσότεροι από 31.000), ενώ τη δεύτερη πρόσωπα από τη Μεγάλη Βρετανία (περισσότεροι από 14.000 πελάτες).
Η «Novaya Gazeta», διερωτώμενη για τις αντιδράσεις που θα υπάρξουν σε σχέση με τη διαρροή αυτή από τα ρωσικά κρατικά Μέσα, γράφει ότι «αν για τα Panama Papers η ρωσική προπαγάνδα πριν ακόμη δημοσιευθούν είχε μιλήσει για συνωμοσία των διεθνών ΜΜΕ εναντίον του Ρώσου προέδρου, είναι δύσκολο να φανταστεί κάποιος πώς θα εξηγήσουν τα κρατικά ΜΜΕ τη νέα αυτή διαρροή, την οποία αποκάλυψαν τα ίδια μέσα ενημέρωσης, αλλά οι ήρωες είναι δυτικοί πολιτικοί και δυτικές εταιρείες».
Οι πλούσιοι Ρώσοι, γράφει η εφημερίδα, απευθύνονταν κυρίως στην εταιρεία Appleby, ζητώντας να τους νηολογούν τα ιδιωτικά τους αεροπλάνα. Η εν λόγω εταιρεία δημιουργούσε για τους πλούσιους πελάτες της από τη Ρωσία ειδικά σχήματα για τη νηολόγηση των αεροσκαφών τους στη νήσο του Μαν, που τους παρείχε τη δυνατότητα να απαλλάσσονται από την πληρωμή του ΦΠΑ, όταν τα αεροσκάφη τους πετούσαν σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τις υπηρεσίες αυτές χρησιμοποιούσαν τα αδέλφια Ρότενμπεργκ, ο Όλεγκ Ντεριπάσκα, ο Όλεγκ Τινκόφ και πολλοί άλλοι.
Στον κατάλογο της Appleby βρίσκεται και το όνομα της Μαρίνα Σέτσινα, πρώην συζύγου του διευθύνοντος συμβούλου της Rosneft Ίγκορ Σέτσιν, η οποία είχε εταιρεία στα νησιά Cayman με αντικείμενο την επενδυτική δραστηριότητα και το real estate στη Ρωσία και την ανατολική Ευρώπη.
Η «Novaya Gazeta» γράφει επίσης ότι στα «Paradise Papers» δεν εντόπισε εν ενεργεία κρατικούς αξιωματούχους, εκτός από τα ονόματα δύο Ρώσων βουλευτών, του Αλεξέι Γιεζούμποφ και του Βλαντίμιρ Μπλότσκι.
Όπως μεταδίδει το ρωσικό πρακτορείο RIA Novosti, ο ίδιος ο Αλεξέι Γιεζούμποφ δήλωσε άγνοια, όταν ρωτήθηκε αν γνωρίζει ότι στα «Paradise Papers» αναφέρεται ως διευθυντής μιας υπεράκτιας εταιρείας στις Βερμούδες, λέγοντας χαρακτηριστικά «δεν έχω ακούσει τίποτα».
Προς το παρόν πάντως, το Κρεμλίνο δεν έχει πάρει κάποια θέση στο θέμα των Paradise Papers»
και γενικά οι Ρώσοι πολιτικοί εμφανίζονται να υποβαθμίζουν τη σημασία των αποκαλύψεων αυτών. Μια πρώτη αντίδραση υπήρξε από τον πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του Συμβουλίου της Ομοσπονδίας Κoνσταντίν Κόσατσεφ, ο οποίος δήλωσε στο Ria Novosti ότι οι πληροφορίες για τις υπεράκτιες εταιρείες που δημοσίευσε η διεθνής κοινοπραξία ερευνητών δημοσιογράφων (ICIJ), για την οποία είπε πως χρηματοδοτείται από ένα από τα ιδρύματα του Τζορτζ Σόρος, περιέχουν πολλές ανακρίβειες και «χρησιμοποιώντας μια συγκεχυμένη φρασεολογία προσπαθούν να εξάψουν τα πάθη» για να περιγράψουν μια νόμιμη εμπορική δραστηριότητα.
Στη νέα αυτή διαρροή αναφέρονται η ρωσική τράπεζα VTB, η ρωσική εταιρεία Sibur και η Gazprom, όπως επίσης και ο επιχειρηματίας Γιούρι Μίλνερ. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι η εταιρεία Sibur συνεργάζεται με την εταιρεία μεταφορών του Αμερικανού υπουργού εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος, ενώ η VTB και η Gazprom χρηματοδότησαν τον Μίλνερ για να αποκτήσει μετοχές στις Facebook και Twitter. Η VTB στα κείμενα των «Paradise Papers» αναφέρεται ως «μια από τις εταιρείες του Κρεμλίνου», η οποία «αθόρυβα» έστειλε 191 εκατομμύρια δολάρια στο επενδυτικό Ταμείο DST Global, «το οποίο χρησιμοποίησε τα χρήματα για να αγοράσει ένα μεγάλο πακέτο μετοχών στην Twitter το 2011».
«Φανταστικό, φαντασμαγορικό κείμενο! Η VTB δεν είναι μια από τις εταιρείες του Κρεμλίνου, αλλά η μεγαλύτερη τράπεζα με κρατική συμμετοχή, βλέπετε τη διαφορά» δήλωσε ειρωνικά ο Κόσατσεφ, για να καταλήξει και πάλι ειρωνικά, αναφέροντας: «Προφανώς θα έπρεπε ”θορυβωδώς” να καταθέσει τα χρήματα για να μην κατηγορηθεί ότι έχει σχέσεις με το Κρεμλίνο».
Στο μεταξύ, η ρωσική Sibur, η οποία στις νέες διαρροές αναφέρεται ως η εταιρεία που συνεργάζεται με την εταιρεία μεταφορών Navigator Holdings Ltd του Αμερικανού υπουργού Εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος, με ανακοίνωσή της εξέφρασε την απορία της για την «πολιτική διάσταση που δόθηκε στα ΜΜΕ για μια συνήθη εμπορική δραστηριότητα», επισημαίνοντας μάλιστα ότι από ιδρύσεώς της δημοσιοποιεί τους ισολογισμούς της.
Στην ανακοίνωσή της αναφέρει ότι «παράλληλα με την κατασκευή του τερματικού σταθμού στον λιμένα Ουστ Λουγκά (το έργο ξεκίνησε το2009) η Sibur δραστηριοποιήθηκε για την επίλυση του θέματος μεταφοράς φορτίων αερίου από τον τερματικό του Ουστ Λουγκά» και πως έδειξε ενδιαφέρον για την απόκτηση πλοίων κατηγορίας 1Β που είναι κατάλληλα για τις κλιματολογικές συνθήκες της Βαλτικής.
«Με βάση τις συνομιλίες που κάναμε με όλες τις εταιρείες που μπορούσαν να διαθέσουν πλοία για την επίλυση του ζητήματος αυτού, επελέγησαν μεταφορείς, μεταξύ των οποίων και η Navigator, η οποία ποτέ δεν ήταν η μοναδική εταιρεία που μεταφέρει υγροποιημένο αέριο της Sibur από το Ουστ Λουγκά» σημειώνει.
Επισημαίνει, τέλος, ότι τα συμβόλαια της εταιρείας με τους μεταφορείς φαίνονται στους ισολογισμούς που δημοσιεύονται στις αντίστοιχες περιόδους.
Πηγές: Novaya Gazeta, Ria Novosti, AFP, Reuters