Ο ηγούμενος του παγκοσμίως γνωστού μοναστηριού Λαύρα των Σπηλαίων στο Κίεβο, δήλωσε την Πέμπτη (23/3) ότι οι μοναχοί του δεν θα φύγουν από το μοναστήρι, όπως έχουν διαταχθεί από τις ουκρανικές αρχές, με τον ηγούμενο να καλεί τους πιστούς να τους υπερασπιστούν.
Οι ουκρανικές αρχές έχουν διατάξει τους μοναχούς της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου, να εκκενώσουν τις εγκαταστάσεις του μοναστηριού μέχρι τις 29 Μαρτίου.
«Μας έδωσαν προθεσμία δύο εβδομάδων, μέχρι τις 29 Μαρτίου, να φύγουμε από το μοναστήρι (…) Δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό, ανεξάρτητα από το πρόσχημα», είπε ο Μητροπολίτης Παύλος, ηγούμενος της Λαύρας των Σπηλαίων, σε μαγνητοσκοπημένο μήνυμα.
«Απευθύνουμε έκκληση σήμερα στο ποίμνιό μας … Είναι καθήκον σας να υπερασπιστείτε αυτόν τον ιερό τόπο μαζί μας», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτή η εκδίωξη είναι «χειρότερη» από τις σοβιετικές καταστολές κατά του κλήρου του 1917, του 1937 και της δεκαετίας του 1960, όταν δεκάδες χιλιάδες ορθόδοξοι ιερείς στάλθηκαν στα Γκουλάγκ ή εκτελέστηκαν.
«Αυτό είναι απόδειξη ότι δεν υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα, μόνο βία, ο διάβολος είναι εδώ», είπε ο Ουκρανός μητροπολίτης.
«Δεν θα πετάξουμε πέτρες, απλώς θα προσευχηθούμε. Αλλά δεν μπορώ να εγγυηθώ την ασφάλεια γιατί θα έρθουν προβοκάτορες», τόνισε.
Η ουκρανική κυβέρνηση απόφασισε να εκδιώξει τη μη αυτοκέφαλη Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας από τη Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου, εξαιτίας παραβιάσεων των συμβατικών υποχρεώσεών της. Η σύμβαση του ουκρανικού δημοσίου με την ορθόδοξη εκκλησία που υπάγεται στο Πατριαρχείο της Μόσχας, η οποία είχε συναφθεί το 2013, θα τερματιστεί την 29η Μαρτίου, σύμφωνα με επιστολή του κρατικού φορέα διαχείρισης του χώρου, όπου λειτουργεί επίσης μουσείο από τα χρόνια του 1920. Η απόφαση αυτή ακολούθησε διάταγμα που είχε εκδώσει ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι τον Δεκέμβριο του 2022, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ο Ζελένσκι έχει καταγγείλει επανειλημμένα ότι η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία που υπάγεται στο Πατριαρχείο της Μόσχας είναι γεμάτη «κατάσκοπους».
Τον Νοέμβριο, η ουκρανική υπηρεσία αντικατασκοπείας έκανε έρευνες στο μοναστήρι, που είναι επίσης ο τόπος κατοικίας του προκαθημένου της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, που χαρακτήρισε ύποπτο για σχέσεις με τη Ρωσία.
Το Πατριαρχείο της Μόσχας αντέδρασε έντονα στην απόφαση της εκδίωξης της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας από το μοναστήρι, απόφαση στην οποία είδε την «κορύφωση της ανομίας» στην Ουκρανία.
Η Λαύρα των Σπηλαίων βρίσκεται στον νότιο τομέα του κέντρου της ουκρανικής πρωτεύουσας. Οικοδομήθηκε στα μέσα του 11ου αιώνα και θεωρείται το αρχαιότερο μοναστήρι στην Ουκρανία. Από το 1990 έχει συμπεριληφθεί στον κατάλογο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.
Η Ουκρανία είναι σημαντική για την Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, καθώς εκεί βρίσκονται ορισμένα από τα κυριότερα μοναστήρια της. Ωστόσο, στα τέλη του Μαΐου του 2022, η πτέρυγα της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας που υπάγεται στο Πατριαρχείο της Μόσχας ανακοίνωσε ότι διακόπτει τις σχέσεις της με την Ρωσία εξαιτίας της ρωσικής στρατιωτικής εισβολής στην Ουκρανία. Το Μάιο του 2019, εν μέσω διπλωματικών εντάσεων, τμήμα της ουκρανικής εκκλησίας που εκπροσωπείται από το Πατριαρχείο του Κιέβου διέκοψε τις σχέσεις με τη Μόσχα και δήλωσε πίστη στον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Ενδεικτικό των τριβών που επικρατούν στους κόλπους της Ορθόδοξης Εκκλησίας, χθες ο Βαρθολομαίος δήλωσε ότι η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία έχει μερίδιο ευθύνης για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν και για τις απαγωγές παιδιών.
