Κώστας Μπετινάκης – Παναγιώτης Βλαχουτσάκος

Με συναισθήματα οργής ξεκίνησε στο Εφετείο του Μονάχου η ακροαματική διαδικασία για τις δολοφονίες 10 ανθρώπων το 2005, με κύριους κατηγορουμένους πέντε μέλη της νεοναζιστικής οργάνωσης NSU. Πρόκειται για την Μπεάτε Τσέπε και άλλους τέσσερις συνεργούς της.

Συνολικά τα θύματα ήταν δέκα – οκτώ Τούρκοι, ο Έλληνας, Θεόδωρος Βουλγαρίδης και μία Γερμανίδα αστυνομικός. Η αναμονή χρόνων, ώσπου να έρθει αυτή η ημέρα, ήταν εξαιρετικά ψυχοφθόρα για τους συγγενείς. Αρχικά ήταν η αναμονή για να εντοπιστούν οι δράστες, επειδή οι ανακριτικές Αρχές τούς αναζητούσαν επίμονα στο οργανωμένο έγκλημα και όχι σε νεοναζιστικά κυκλώματα, παρά τις οφθαλμοφανείς ενδείξεις που διέθεταν.

Πρόκειται για μια ψυχική δοκιμασία για τους συγγενείς των θυμάτων, οι οποίοι για πρώτη φορά θα αντικρίσουν το πρόσωπο εκείνων που αφαίρεσαν τη ζωή των δικών τους ανθρώπων. Μεταξύ αυτών και οι συγγενείς του Θεόδωρου Βουλγαρίδη, ο οποίος δολοφονήθηκε το 2005 στο μαγαζί του.

«Όσα έζησα την ημέρα της δολοφονίας»

«Ήταν γύρω στις οκτώ το βράδυ της 15ης Ιουνίου 2005. Με πήραν τηλέφωνο και μου είπαν ότι δολοφονήθηκε ένας Έλληνας και με παρακάλεσαν να πάω στον τόπο του εγκλήματος. Πήγα και είδα αστυνομικούς να παίρνουν τα αποτυπώματα. Τους είπα ότι είμαι ιερέας και θέλω να διαβάσω ένα τρισάγιο και είχαν την καλοσύνη να σταματήσουν την έρευνα και να με αφήσουν να περάσω. Μάλιστα, μου υπέδειξαν πού να πατήσω μέσα στο μαγαζί για να μην μπλεχτούν τα δικά μου τα ίχνη με αυτά των δολοφόνων. Αυτό που αντίκρισα με σόκαρε. Είδα τον Θεόδωρο σε μια λίμνη αίματος, με το πρόσωπο τελείως αλλοιωμένο από τις σφαίρες. Διάβασα το τρισάγιο και μετά βγήκα έξω και περίμενα να τελειώσει η διαδικασία της αστυνομίας».

Αυτά είναι τα λόγια που χρησιμοποιεί, μιλώντας στο zougla.gr, ο πατέρας Απόστολος, αναφερόμενος στην αποτρόπαια δολοφονία του Θεόδωρου Βουλγαρίδη από μέλη της νεοναζιστικής οργάνωσης NSU.

Από τις έρευνες της εγκληματολογικής υπηρεσίας φάνηκε ότι οι δράστες είχαν χρησιμοποιήσει το ίδιο ακριβώς όπλο, όπως και στα έξι προηγούμενα θύματα, όλοι τους Τούρκοι μετανάστες. Η είδηση της δολοφονίας του Βουλγαρίδη συντάραξε όλη την ελληνική κοινότητα του Μονάχου. Ο Θεόδωρος, μετανάστης δεύτερης γενιάς από τις Σέρρες, ήταν πολύ αγαπητός σε όλους και απόλυτα ενταγμένος στον γερμανικό τρόπο ζωής χωρίς να έχει διαφορές με κανέναν.

Ο πατέρας Απόστολος ήταν ο άνθρωπος ο οποίος βρέθηκε πρώτος στο πλευρό του άτυχου Έλληνα μετανάστη, καθώς δέχθηκε ένα τηλεφώνημα με το οποίο τον παρακαλούσαν να πάει στον τόπο της δολοφονίας για να διαβάσει τρισάγιο.

«Μετά το τρισάγιο πήγα στο σπίτι του και είδα τη μητέρα του, όπου προσπάθησα να τους παρηγορήσω. Όταν μια μάνα χάνει το παιδί της, είναι δύσκολο να βρει κάποιος λόγια παρηγοριάς. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να είναι κοντά της, να της πιάνει το χέρι και να της συμπαραστέκεται» διηγείται.

«Στην αρχή νόμιζαν ότι πρόκειται για ξεκαθάρισμα λογαριασμών»

Όπως λέει στην ηλεκτρονική μας εφημερίδα, οι αστυνομικές Αρχές στην αρχή πίστευαν ότι πρόκειται για ξεκαθάρισμα λογαριασμών.

«Ο αδελφός του, ο Γαβριήλ, αναγκάστηκε να φύγει από τη Γερμανία λόγω της ανακριτικής μεθόδου, καθώς προσπαθούσαν να δουν αν η οικογένεια είναι μπλεγμένη στον υπόκοσμο, γιατί θεωρούσαν ότι πρόκειται για ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Δεν ήξεραν ότι ο Θεόδωρος είχε δολοφονηθεί από νεοναζιστές. Όταν αποκαλύφθηκε περί τίνος πρόκειται, του τηλεφώνησα στην Ελλάδα, συναντηθήκαμε και του είπα να επιστρέψει στη Γερμανία. Έτσι και έγινε» θυμάται.

Ανακρίσεις προς τη λανθασμένη κατεύθυνση

Επί 13 χρόνια οι δύο βασικοί δράστες, ο Ούβε Μούντλος και Ούβε Μπένχαρντ, με συνεργό την Μπεάτε Τσέπε και με ψεύτικες ταυτότητες που προμηθεύτηκαν από συνεργάτες των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών, δολοφόνησαν δέκα ανθρώπους με ρατσιστικά κίνητρα, έβαλαν βόμβες και λήστεψαν τράπεζες, πριν συλληφθούν, τελικά, τον Νοέμβριο του 2011. Ωστόσο, οι δύο βασικοί δράστες αυτοκτόνησαν.

Σε όλο αυτό διάστημα οι ανακριτικές Αρχές δεν έκαναν ούτε μια σκέψη να αξιοποιήσουν τα στοιχεία που διέθεταν από τους μυστικούς πράκτορες. Αντίθετα, προσπάθησαν να σπιλώσουν τη μνήμη των θυμάτων με υποψίες για την ηθική τους ακεραιότητα. Κι αυτό είναι που πονάει ιδιαίτερα τους συγγενείς. Εάν οι Αρχές είχαν αντιδράσει έγκαιρα, πολλά από τα θύματα θα ήταν ακόμη ζωντανά.

Το προφίλ της κύριας κατηγορουμένης

H Beate Zschäpe, η κύρια κατηγορούμενη, αντιμετωπίζει κατηγορίες για συμμετοχή σε δέκα δολοφονίες. Λίγοι είναι εκείνοι που περιμένουν να σπάσει τη σιωπή της. Έξω από το δικαστήριο διαδηλωτές κατηγορούν τις γερμανικές Αρχές ότι εθελοτυφλούν στις ακροδεξιές προκλήσεις για πάρα πολύ καιρό.

Η 38χρονη είναι η μόνη που επιβίωσε από την ένοπλη οργάνωση National Socialist Underground ή «Φαιά στρατιωτική φράξια». Το γερμανικό περιοδικό «Spiegel» γράφει πως οι Γερμανοί έχουν συγκλονιστεί από σειρά αποκαλύψεων που σχετίζονται με τους νεοναζί που φέρονται ως οι δράστες εγκλημάτων που παρέμεναν ανεξιχνίαστα πλέον των δέκα χρόνων.

Η οδός Frühlingsstrasse στη γειτονιά Weissenborn της ανατολικογερμανικής πόλης Zwickau είναι ένας ήσυχος δρόμος με ανακαινισμένα σπίτια, που έχουν γραφικούς κήπους μπροστά και καθαρά πεζοδρόμια. Πρόκειται για μια ειδυλλιακή γειτονιά με εξαίρεση το κτήριο με τον αριθμό 26.

Έχει σπασμένα παράθυρα, τμήμα της πρόσοψης έχει καταρρεύσει και μία τρύπα χαίνει στον δεξιό τοίχο του δευτέρου ορόφου. Τα ρήγματα προκλήθηκαν από έκρηξη βόμβας που είχε συμβεί τον Νοέμβριο του 2011. Ήταν μία βόμβα που δεν είχε συγκλονίσει μόνο την ήρεμη γειτονιά, αλλά ολόκληρη τη Γερμανία. Η Beate Zschäpe, που είχε νοικιάσει το κτήριο, το είχε εγκαταλείψει λίγο πριν οι φλόγες ξεπηδήσουν από τα παράθυρά του. Ζήτησε από μια γειτόνισσα να φροντίσει τις γάτες της και έκανε ό,τι εδώ και 14 χρόνια: εξαφανίστηκε.

Λίγες ώρες νωρίτερα, πυρκαγιά κατέστρεφε ένα παρκαρισμένο αυτοκινούμενο τροχόσπιτο στο Eisenach, μία πόλη σε απόσταση 180 χιλιομέτρων. Οι δύο άνδρες που βρίσκονταν μέσα σ’ αυτό, οι Uwe Mundlos και Uwe Böhnhardt, είχαν μόλις ληστέψει μία τράπεζα. Είχαν καταφύγει στην Eisenach, αφού καταζητούνταν επί 14 χρόνια. Οι δύο άνδρες αυτοπυροβολήθηκαν, πριν περιπολικό της αστυνομίας φθάσει επί τόπου.

Η δίκη του αιώνα σε αριθμούς

Έχει χαρακτηριστεί και ως η δίκη του αιώνα από τα γερμανικά ΜΜΕ όχι μόνο λόγω της σημασίας της, αλλά και του αριθμού των συμμετεχόντων:

5 δικαστές υπό την προεδρία του Μάνφρεντ Γκετλς και 3 αναπληρωματικοί σε περίπτωση κωλύματος
5 κατηγορούμενοι
11 συνήγοροι υπεράσπισης
22 εμπειρογνώμονες, μεταξύ αυτών ψυχίατροι και ιατροδικαστές
77 πολιτικοί ενάγοντες, τους οποίους εκπροσωπούν 53 δικηγόροι
80 δικάσιμες ανά τρεις κάθε εβδομάδα, μέχρι τις 16 Ιανουαρίου του 2014 – ήδη το δικαστήριο προειδοποίησε ότι ο χρόνος δεν επαρκεί
250 θέσεις εκ των οποίων οι 50 για τα ΜΜΕ
488 σελίδες περιλαμβάνει το κατηγορητήριο
606 μάρτυρες έχουν κληθεί να καταθέσουν.

Πικρή γεύση για τους συγγενείς

Οι συγγενείς των θυμάτων διατηρούν πολλές προσδοκίες από την ακροαματική διαδικασία. Έχουν την ελπίδα ότι έπειτα από τα λάθη και τις παραλείψεις που «ντρόπιασαν» τις διωκτικές Αρχές, θα γίνει δικαστική επεξεργασία της υπόθεσης και θα δοθούν απαντήσεις στο μεγάλο ερώτημα, γιατί καθυστέρησε τόσα χρόνια η σύλληψη των δραστών. «Το κράτος δεν μπόρεσε να προστατεύσει του πολίτες του από την ακροδεξιά βία» υποστηρίζει ο Μεχμέντ Νταμιγκύλερ, δικηγόρος στο Βερολίνο, που εκπροσωπεί δύο οικογένειες Τούρκων θυμάτων. «Μένει μια πικρή γεύση, όταν γίνονται λάθη ακόμη και σε θέματα που αφορούν στον Τύπο». Οι πελάτισσές του θα είναι παρούσες τη Δευτέρα στην αίθουσα του δικαστηρίου. «Θέλουν να δουν με τα μάτια τους ότι δεν πρόκειται για μαύρη τρύπα, ότι οι δράστες είναι φτιαγμένοι από κρέας και αίμα, να καταλάβουν τι έγινε τότε και γιατί η τύχη ήταν τόσο σκληρή με την οικογένειά τους. Θέλουν δικαιοσύνη, θέλουν να δουν τους δράστες να ζητούν συγγνώμη και, επιτέλους, να μάθουν ποιοι ήταν οι μυστικοί πληροφοριοδότες και ποιος ο ρόλος των μυστικών υπηρεσιών» σημειώνει.

Πηγή: dpa/reuters/Deutsche Welle