Σε μία άνευ προηγουμένου απόφαση για τα ιστορικά δεδομένα της σύγχρονης Αμερικής ο Ντόναλντ Τραμπ απέλυσε τον υπουργό επί των Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον.
Ο Ρεξ Τίλερσον απoπέμφθηκε με συνοπτικές διαδικασίες με προσωπική απόφαση του Ντόναλντ ΤραμπΠρόκειται για μια πρωτόγνωρη ενέργεια για τα δεδομένα των αμερικανικών διακυβερνήσεων και μάλιστα σε μια στιγμή γενικευμένου διπλωματικού χάους στον πλανήτη.
Με ανοιχτά τα μέτωπα, της Β. Κορέας, του Αφγανιστάν, της Συρίας, του Ιράκ και σε μια περίοδο αντιπαλότητας με το Ιράν, ο Λευκός Οίκος προχωρεί σε μια εκκαθάριση ενός εκ των σημαντικότερων στελεχών της αμερικανικής κυβέρνησης.
Ο Τραμπ «ξηλώνει» τον Τίλερσον – Ποιος τον αντικαθιστά
Ο Ρεξ Τίλερσον απoπέμφθηκε με συνοπτικές διαδικασίες με προσωπική απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ.
Αντικαταστάτης του, όπως ανακοίνωσε ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος στο Τwitter, είναι ο επικεφαλής της CIA Μάικ Πομπέο.
«Ο Μάικ Πομπέο, επικεφαλής της CIA, θα γίνει ο νέος μας υπουργός Εξωτερικών. Θα κάνει απίθανη δουλειά» έγραψε χαρακτηριστικά ο Ντόναλντ Τραμπ.
Νωρίτερα, η «Washington Post», επικαλούμενη πηγές του Λευκού Οίκου, δημοσίευσε την πληροφορία ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ απέπεμψε τον υπουργό Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον και ότι προτίθεται να τον αντικαταστήσει με τον αρχηγό της CIA Μάικ Πομπέο.
Διαφωνίες μεταξύ των δύο ανδρών
Από την ημέρα που ο Τίλερσον ανέλαβε καθήκοντα, τον Φεβρουάριο του 2017, υπήρχαν πολλές συγκρούσεις μεταξύ των δύο κορυφαίων αξιωματούχων, σε μία διεθνή σκηνή γεμάτη διπλωματικές κρίσεις.
Πολλές φορές ο Τίλερσον αποστασιοποιήθηκε από τις τοποθετήσεις του Τραμπ.
Η διάσταση των απόψεών τους, για παράδειγμα στο ζήτημα της Β. Κορέας, φάνηκε μεταξύ άλλων και από ένα επίμαχο «τιτίβισμα» του προέδρου Τραμπ τον περασμένο Οκτώβριο.
«Ο Ρεξ χάνει τον χρόνο του» είχε γράψει ο Αμερικανός πρόεδρος, αναφερόμενος στις απόπειρες για διαπραγματεύσεις στις οποίες προέβη ο αποπεμφθείς υπουργός Εξωτερικών με την Πιονγκγιάνγκ.
«Μη σπαταλάς τον χρόνο σου Ρεξ» είχε προσθέσει, τονίζοντας: «Θα κάνουμε ό,τι πρέπει να γίνει».
Ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε λόγο για διαφωνίες με τον Τίλερσον, επικαλούμενος ιδιαίτερα το ζήτημα του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος.
«Συνενοούμασταν καλά, όμως είχαμε διαφωνίες», είπε ο Τραμπ αναχωρώντας για την Καλιφόρνια από τους κήπους του Λευκού Οίκου. «Όταν κοιτάζετε τη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα: εγώ πίστευα πως ήταν φρικτή, αυτός πίστευε πως ήταν εντάξει», εξήγησε.
«Ο Ρεξ Τίλερσον αγνοεί τους λόγους της αποπομπής του»
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον ισχυρίζεται ότι δεν μίλησε με τον Ντόναλντ Τραμπ πριν από την αποπομπή του και αγνοεί τους λόγους για τους οποίους απομακρύνθηκε και αντικαταστάθηκε από τον Μάικ Πομπέο.
«Ο υπουργός Εξωτερικών δεν μίλησε σήμερα το πρωί με τον πρόεδρο και αγνοεί τους λόγους, όμως είναι ευγνώμων επειδή μπόρεσε να υπηρετήσει και εξακολουθεί να πιστεύει πως το να υπηρετείς το δημόσιο είναι ένα ευγενές καθήκον και δεν πρέπει να μετανιώνει κανείς γι’ αυτό», δήλωσε ο Στιβ Γκολντστάιν, υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Ποιος είναι ο Μάικ Πομπέο
Ο πρώην πια διευθυντής της CIA και εκλεκτός του Τραμπ για το State Department, Μάικ Πομπέο, είναι μια επιλογή με κάποια ξεκάθαρα χαρακτηριστικά. Ακολουθεί μία προσπάθεια σκιαγράφησης του νέου ΥΠΕΞ των ΗΠΑ:
– Ο Πομπέο, 54 ετών, ενημερώνει τακτικά τον Τραμπ για τις πληροφορίες που συγκεντρώνει η CIA, ανήκει στον εσωτερικό κύκλο του Τραμπ και θεωρείται «γεράκι» στο θέμα της Βόρειας Κορέας.
– Ο Πομπέο έχει υποβαθμίσει την έκταση της επέμβασης της Ρωσίας στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2016, λέγοντας πως η Μόσχα επιδιώκει εδώ και δεκαετίες να επηρεάσει αμερικανικές εκλογές. Τον Φεβρουάριο υπεραμύνθηκε των συνομιλιών που είχε εκείνον τον μήνα στο αρχηγείο της CIA με Ρώσους αρχικατασκόπους.
– Όπως και ο Τραμπ, ο Πομπέο είναι ένας σφοδρός επικριτής του Ιράν και έχει ζητήσει να καταργηθεί η συμφωνία του 2015 που περιορίζει το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, με αντάλλαγμα τη χαλάρωση των κυρώσεων. Τον Οκτώβριο δήλωσε πως το Ιράν «επιδιώκει ανελέητα να γίνει η ηγεμονική δύναμη στην περιοχή».
– Ο Πομπέο έχει υποστηρίξει τη συγκέντρωση από την κυβέρνηση δεδομένων από τις επικοινωνίες Αμερικανών. Σε άρθρο γνώμης που δημοσίευσε το 2016, ζητούσε να αρχίσει και πάλι η συγκέντρωση μεταδεδομένων από τις τηλεφωνικές επικοινωνίες που γίνονται μέσα στις ΗΠΑ και να συνδυαστούν με οικονομικές και lifestyle πληροφορίες σε μια βάση δεδομένων που να μπορεί να ερευνηθεί.
– Πριν αναλάβει τα ηνία στη CIA τον Ιανουάριο, ο Πομπέο ήταν ένας συντηρητικός ρεπουμπλικανός βουλευτής της Βουλής των Αντιπροσώπων από το Κάνσας. Είναι απόστρατος αξιωματικός του στρατού και απόφοιτος της αμερικανικής Στρατιωτικής Ακαδημίας στο Γουέστ Πόιντ της Νέας Υόρκης και της Νομικής Σχολής του Χάρβαρντ.
Το χρονικό της αποπομπής
Το σχίσμα στη σχέση Τραμπ-Τίλερσον είχε διαφανεί από καιρό, προκαλώντας ανακολουθίες στη χάραξη της εξωτερικής πολιτικής, από το ζήτημα της Βόρειας Κορέας μέχρι αυτό του ΙράνΑξιωματούχος του Λευκού Οίκου αναφέρθηκε στη συγκυρία της αποπομπής Τίλερσον: «Ο πρόεδρος ήθελε να εξασφαλίσει ότι το νέο επιτελείο του Υπουργείου Εξωτερικών θα είναι εγκαίρως στη θέση του για να προχωρήσει τις επικείμενες συνομιλίες με τη Βόρεια Κορέα και τις διαπραγματεύσεις για τις εμπορικές σχέσεις των ΗΠΑ, που βρίσκονται σε εξέλιξη».
Ο Ρεξ Τίλερσον βρισκόταν σε επίσημη περιοδεία στην Αφρική την περασμένη εβδομάδα, όταν η ανακοίνωση του Αμερικανού προέδρου ότι θα έμπαινε στη διαδικασία συνομιλιών με τον Βορειοκορεάτη ηγέτη Κιμ Γιονγκ Ουν, ουσιαστικά τον κατέλαβε εξαπίνης.
Το επιτελείο του κορυφαίου Αμερικανού διπλωμάτη ανέφερε ότι ο πρώην πια Υπουργός Εξωτερικών αισθανόταν «άβολα» το Σάββατο και αργότερα μέσα στο Σαββατοκύριακο το υπουργείο ανακοίνωσε ότι θα συντόμευε την περιοδεία του στην Αφρική κατά μία ημέρα.
Τη Δευτέρα ο Τίλερσον εμφανίστηκε να παίρνει απόσταση από τη βασική γραμμή του Λευκού Οίκου, όταν υποστήριξε τις βρετανικές Αρχές στις κατηγορίες που διατύπωσαν εναντίον του Κρεμλίνου, σχετικά με τη δηλητηρίαση του πρώην Ρώσου κατασκόπου, Σεργκέι Σκριπάλ, και της κόρης του.
Συγκεκριμένα ο πρώην υπουργός δήλωσε ότι ο νευροτοξικός παράγοντας «ξεκάθαρα προήλθε από τη Ρωσία». Νωρίτερα την ίδια ημέρα ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να υποδείξει τη Ρωσία ως υπεύθυνη για την απόπειρα δολοφονίας του πρώην πράκτορά της.
Το σχίσμα στη σχέση Τραμπ-Τίλερσον είχε διαφανεί από καιρό, προκαλώντας ανακολουθίες στη χάραξη της εξωτερικής πολιτικής, από το ζήτημα της Βόρειας Κορέας μέχρι αυτό του Ιράν.
Τον περασμένο Οκτώβριο ο Τίλερσον αναγκάστηκε να διαψεύσει φήμες περί παραίτησής του από το State Department, αν και δεν σχολίασε δημοσιεύματα που τον ήθελαν να έχει αποκαλέσει τον Ντόναλντ Τραμπ «ηλίθιο», μετά από μία συνάντηση τον Ιούλιο στο Πεντάγωνο.
Οι New York Times παρέθεσαν πηγές, σύμφωνα με τις οποίες ο Τραμπ εκνευριζόταν από τη γλώσσα του σώματος του Τίλερσον κατά τη διάρκεια των συναντήσεών τους. Ο πρώην ΥΠΕΞ φέρεται να «στραβοκοίταζε» τον Αμερικανό πρόεδρο, όταν διαφωνούσε με τις αποφάσεις του.
Η αντίδραση της Γερμανίας
Η αποπομπή του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον δεν θα οδηγήσει σε βελτίωση στις τεταμένες σχέσεις με τη Γερμανία, δήλωσε την Τρίτη ο υφυπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Μίχαελ Ροτ.
«Η αποπομπή του Ρέξ #Tillerson δεν βελτιώνει τίποτα», ανέφερε ο Ροτ σε ανάρτησή του στο Twitter.
