Στις ΗΠΑ το έθιμο λέει πως, όταν ορκίζεται ο νέος πρόεδρος, κάποιος από τους ταλαντούχους ποιητές της χώρας γράφει για χάρη του, ειδικά για την τελετή της ορκωμοσίας, ένα ποίημα. Βέβαια, το έθιμο αυτό προέρχεται από την παράταξη των Δημοκρατικών. Το εγκαινίασε ο Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι το 1961, το αναβίωσε ο Μπιλ Κλίντον το 1993, το συνεχίζει ο Μπαράκ Ομπάμα εν έτει 2013…
Ο ποιητής επιλέγεται από τον ίδιο τον πρόεδρο. Ο Κένεντι είχε επιλέξει τον Ρόμπερτ Φροστ, ο Κλίντον τη Μάγια Αγγέλου και τον Μίλερ Γουίλιαμς, ενώ ο Ομπάμα στην πρώτη ορκωμοσία είχε προσκαλέσει την Ελίζαμπεθ Αλεξάντερ. Για τη δεύτερη ορκωμοσία του, ο πρόεδρος των ΗΠΑ επέλεξε τον Ρίτσαρντ Μπλάνκο, έναν 44χρονο Αμερικανό κουβανικής καταγωγής. Σύμφωνα με τον αμερικανικό Τύπο, ο Μπλάνκο εκφράζει την ποικιλομορφία της αμερικανικής κοινωνίας, το πολυπολιτισμικό της υπόβαθρο, το οποίο αποτελεί κεντρικό στοιχείο της ταυτότητας και του ίδιου του προέδρου Ομπάμα.
Ο Ρίτσαρντ Μπλάνκο δήλωσε στον Τύπο ότι αισθάνθηκε μια «πνευματική συγγένεια» με τον Ομπάμα από τη στιγμή που εμφανίστηκε στην πολιτική σκηνή: «Από την αρχή της εκλογικής καμπάνιας του, ταυτίστηκα πολύ με την ιστορία της ζωής του και με τον τρόπο με τον οποίο μιλάει για την οικογένειά του και βεβαίως με το πολυπολιτισμικό του υπόβαθρο». Ο φετινός «inaugural poet» – όπως είναι ο τίτλος του ποιητή που συνθέτει το ποίημα της προεδρικής ορκωμοσίας – εκφράζει την έννοια της διαφορετικότητας και της ποικιλομορφίας μέσα από πολλές ιδιότητές του: την καταγωγή του, τη σεξουαλικότητά του, το επάγγελμά του. Γιος εξόριστων Κουβανών, γεννήθηκε στην Ισπανία και μεγάλωσε στο Μαϊάμι. Είναι δηλωμένος ομοφυλόφιλος και καταφέρνει να συμβιβάσει τη λογοτεχνική του κλίση με το επάγγελμα του πολιτικού μηχανικού.
Ο Μπλάνκο μεγάλωσε σε ένα σπίτι γεμάτο ισπανικές εφημερίδες, καταβροχθίζοντας μάνγκο και ακούγοντας κουβανέζικη μουσική με τους γονείς του – τη μητέρα του που ήταν ταμίας σε τράπεζα και τον λογιστή πατέρα του – και μια τρομερή γιαγιά, η οποία τον έψεγε ότι ήταν πολύ θηλυπρεπής. Ήταν πολύ ικανός στα μαθηματικά και, για να κερδίσει την αποδοχή της γιαγιάς του, καταπίεσε την ομοφυλοφιλία του και διάλεξε ένα αντρικό επάγγελμα. Γύρω στα 25 του, άρχισαν να τον απασχολούν ζητήματα ταυτότητας και καταγωγής. Θέλησε να ερευνήσει τις ρίζες του και ένιωσε την ανάγκη να γράψει. Ταυτόχρονα γράφτηκε σε ένα πρόγραμμα δημιουργικής γραφής. Όλες και καθεμία από τις εμπειρίες του μεταστοιχειώνονται στην ποίησή του, που εκφράζει τη λαχτάρα του μετανάστη για τις εικόνες και τις μυρωδιές της χώρας των γονιών του και τα βιώματα του ομοφυλόφιλου άνδρα μέσα στο πλαίσιο της συντηρητικής κουβανικής κουλτούρας.
Ο Μπλάνκο – βραβευμένος σήμερα ποιητής και καθηγητής δημιουργικής γραφής – καλείται τώρα να γράψει ένα ποίημα που θα εκφράζει ολόκληρη την Αμερική. Όπως αποκάλυψε στους «New York Times», έχει ήδη έτοιμα τρία προσχέδια. Την τελική επιλογή θα κάνει το επιτελείο του Μπαράκ Ομπάμα. «Το θέμα της ομιλίας του προέδρου τη βραδιά της ορκωμοσίας, “Οι άνθρωποί μας, το μέλλον μας” με συγκινεί» δήλωσε ο Μπλάνκο. «Η πρόκληση είναι πώς να καταφέρω να είμαι ο εαυτός μου στο ποίημα, πώς να έχω μια φωνή προσωπική και οικεία αγκαλιάζοντας συνάμα όλο το αμερικανικό πλήθος» πρόσθεσε. Ο 44χρονος Ρίτσαρντ Μπλάνκο, έχει εκδώσει τις συλλογές: City of a Hundred Fires (University of Pittsburgh Press, 1998), Nowhere But Here (Hill-Stead Museum, 2004), Directions to the Beach of the Dead (University of Arizona Press, 2005), Looking for the Gulf Motel (University of Pittsburgh Press, 2012). Είναι ο πέμπτος και νεότερος «inaugural poet» και θα διαβάσει το ποίημά του στις 21 Ιανουαρίου, τη βραδιά της επίσημης ορκωμοσίας του προέδρου των ΗΠΑ στα σκαλιά του Καπιτωλίου.
Επιμέλεια: Μάριος Μπουμπής
