Οι Βρυξέλλες υπέκυψαν, χωρίς μεγάλη αντίσταση είναι η αλήθεια, στη «ρεντσι-μάνια». Ο νεαρός πρωθυπουργός της Ιταλίας, χάρις στον ενθουσιώδη λόγο του και τις εικονοκλαστικές του προτάσεις, επανέφερε μέσα σε λίγους μήνες τη χώρα του στο κέντρο του ευρωπαϊκού παιχνιδιού, όπως αναφέρει ο διεθνής Τύπος (Libération, Corriere della sera). Στον χαρισματικό Ρέντσι αναφέρονται «Ο Ματέο Ρέντσι έχει την αίσθηση της ευρωπαϊκής αφήγησης, ξέρει να βρίσκει τις σωστές λέξεις», αναγνωρίζει ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Πιερ Μοσκοβισί, που ελπίζει σε μια θέση επιτρόπου.
Η ευρεία νίκη του πρώην δημάρχου της Φλωρεντίας στις ευρωεκλογές (πάνω από 40%) ενίσχυσε τη θέση του και απέδειξε ότι μπορεί να νικήσει κανείς τους ευρωφοβικούς χρησιμοποιώντας ως όπλα τον αριστερό ρεφορμισμό και τον ευρωπαϊκό φεντεραλισμό. Εγκαινιάζοντας την ιταλική προεδρία, ο Ρέντσι δεν δίστασε να αναρτήσει έναν ύμνο στον φεντεραλισμό, που δεν θα περνούσε καν από το μυαλό ενός Φρανσουά Ολάντ: «Δεν αισθάνεστε ρίγος στην ιδέα ότι μπορούμε να εκπληρώσουμε το όνειρο των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης, ένα όνειρο της γενιάς που στα μεταπολεμικά ερείπια έκτισε μια νέα οντότητα;».
Για τον Ιταλό πρωθυπουργό, η κρίση που διέρχεται η Ευρώπη είναι τόσο πολιτική όσο και οικονομική. «Αν σήμερα η Ένωση έβγαζε μια σέλφι, τι θα βλέπαμε στην οθόνη;» διερωτήθηκε χθες, μιλώντας στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. «Θα βλέπαμε ένα πρόσωπο κουρασμένο, παραιτημένο, που βαριέται. Πρέπει να ξαναβρούμε την ψυχή της Ευρώπης, να μάθουμε να ζούμε μαζί και όχι μόνο να ενοποιούμε τις γραφειοκρατίες μας».
Ο Ρέντσι κάλεσε τους πολιτικούς να σταματήσουν το «eurobashing». «Κερδίσαμε τις εκλογές λέγοντας ότι τα προβλήματα έρχονται από την Ιταλία, όχι από την Ευρώπη», τόνισε. Από την άλλη πλευρά, ο Ιταλός πρωθυπουργός ξέρει καλά ότι αν δεν μειωθεί η ανεργία δεν μπορεί να επιστρέψει στο τραπέζι το ευρωπαϊκό όνειρο. Για τον λόγο αυτό, ζητά τον «αναπροσανατολισμό» της Ένωσης και το τέλος της λιτότητας. Το ίδιο κάνει βέβαια και ο Ολάντ. Σε αντίθεση με τη Γαλλία, όμως, η Ιταλία έχει έναν ισοσκελισμένο προϋπολογισμό, γεγονός που βελτιώνει τη διαπραγματευτική της θέση. Το ιταλικό πρόβλημα είναι το χρέος (πάνω από 2 τρισεκατομμύρια ευρώ), που δεν μπορεί να μειωθεί χωρίς μια ισχυρή ανάπτυξη. Εξ ου και οι εκκλήσεις να χαλαρώσουν οι όροι του Συμφώνου Σταθερότητας.
Και εδώ, όμως, οι προθέσεις του Ρέντσι δεν είναι σαφείς. Αφού ζήτησε να μην περιλαμβάνονται οι επενδύσεις στον υπολογισμό του δημοσίου ελλείμματος, έκανε πίσω όταν διέγνωσε την αντίθεση της Γερμανίας. «Δεν θέλουμε να αλλάξουμε τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας», δήλωσε χθες στο Στρασβούργο, προσθέτοντας ότι το μόνο που ζητά είναι να χρησιμοποιήσει όλα τα περιθώρια ευελιξίας που επιτρέπει το Σύμφωνο. Σε κάθε περίπτωση, η Ρώμη δεν εγκαταλείπει την ιδέα της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού χρέους (μέσω της έκδοσης ευρωομολόγων) με στόχο τη χρηματοδότηση των επενδύσεων.
Είναι αλήθεια ότι στο Στρασβούργο ο Ρέντσι συνάντησε τη σθεναρή στάση της Ολλανδίας, ο πρωθυπουργός της οποίας κατηγόρησε την Ιταλία και τη Γαλλία ότι προσπάθησαν να αλλάξουν τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, αλλά απέτυχαν. Και γιατί απέτυχαν; Επειδή δεν το επέτρεψαν η Γερμανία και η Ολλανδία. Εναντίον του Ρέντσι τάχθηκε και ο Γερμανός Μάνφρεντ Βέμπερ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. «Τα χρέη δεν δημιουργούν το μέλλον, το καταστρέφουν», είπε ο τελευταίος, απορρίπτοντας κατηγορηματικά την ευελιξία.
Σε κάθε περίπτωση, το μεγάλο πλεονέκτημα του νεαρού πρωθυπουργού είναι ότι ξαναδίνει πνοή στην ευρωπαϊκή συζήτηση. Προς το παρόν, δεν έχει κερδίσει τίποτα. Αυτό που θέλει τώρα είναι να τοποθετήσει την υπουργό Εξωτερικών Φεντερίκα Μογκερίνι στη θέση του υπουργού Εξωτερικών της Ε.Ε. Ώστε να επιστρέψει και επισήμως η Ιταλία στην κεντρική πολιτική ευρωπαϊκή σκηνή.
