Ο πρόεδρος του Περού, ο Πέδρο Πάμπλο Κουτσίνσκι, κάλεσε χθες να διεξαχθεί μια ταχεία και δίκαιη δίκη του προκατόχου του Ογιάντα Ουμάλα, ο οποίος προφυλακίστηκε στο πλαίσιο της έρευνας για ένα σκάνδαλο διαφθοράς, που χαρακτηρίζεται δοκιμασία για το πολιτικό προσωπικό αλλά και για το σύστημα απονομής δικαιοσύνης στη χώρα των Άνδεων.

Οι Περουβιανοί έχουν ήδη δει άλλον έναν πρώην πρόεδρο, τον Αλμπέρτο Φουχιμόρι, να καταλήγει στη φυλακή για διαφθορά και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, χρόνια πριν ο Ουμάλα και η σύζυγός του παραδοθούν στις αρχές την Πέμπτη ενόψει της δίκης τους για νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα, μια κατηγορία που αρνούνται.

Με τον Ουμάλα πίσω από τα σίδερα για έως και 18 μήνες, ενόσω οι εισαγγελείς προετοιμάζουν το κατηγορητήριο, και με έναν τρίτο πρώην πρόεδρο, τον Αλεχάντρο Τολέδο, να φυγοδικεί, οι πολιτικοί και η δικαιοσύνη στο Περού έχουν βρεθεί κάτω από τα φώτα των προβολέων όσο ποτέ.

«Κάθε πολίτης έχει δικαίωμα στην αποτελεσματική και ταχεία απόδοση της δικαιοσύνης», τόνισε ο Κουτσίνσκι μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες, κάνοντας λόγο για μια τραγική ημέρα για την οικογένεια του Ουμάλα.

«Πρέπει να πολεμήσουμε τη διαφθορά, αλλά πρέπει να την πολεμήσουμε τηρώντας τη νομιμότητα. Αυτό που δεν μπορούμε να κάνουμε είναι να αφεθούμε να παρασυρθούμε από την οχλοβοή», πρόσθεσε ο συντηρητικός πρόεδρος.

Ο εισαγγελέας Χερμάν Χουάρες κατηγορεί τον Ουμάλα και τη σύζυγό του Ναντίν Ερέδια ότι πήραν τα 3 εκατομμύρια δολάρια από τις δωροδοκίες τις οποίες έκανε η βραζιλιάνικη κατασκευαστική εταιρεία Odebrecht στο Περού. Στελέχη της Οντεμπρέχτ παραδέχθηκαν τον Δεκέμβριο ότι δωροδόκησαν κυβερνητικά στελέχη πολλών κρατών της Λατινικής Αμερικής. Οι αρχές στη Βραζιλία και στο Περού διεξάγουν τις πιο επιθετικές έρευνες για την υπόθεση μέχρι σήμερα.

Το κατηγορητήριο εν μέρει βασίζεται στην ομολογία του πρώην επικεφαλής της βραζιλιάνικης εταιρείας, του Μαρσέλου Οντεμπρέχτ.

Η δικαστική διαταγή να συλληφθούν ο Ουμάλα και η σύζυγός του εκδόθηκε μία ημέρα μετά την καταδίκη του πρώην προέδρου της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα σε σχεδόν 10 χρόνια κάθειρξη για δωροληψία. Ο Λούλα ανακοίνωσε ότι θα ασκήσει έφεση και θα προσφύγει στον ΟΗΕ.

Ο Τολέδο, που πιστεύεται ότι βρίσκεται στις ΗΠΑ, αρνήθηκε να παραδοθεί φέτος, μετά τη δικαστική διαταγή να προφυλακιστεί ενόψει της δίκης του για δωροληψία ύψους 20 εκατ. δολαρίων από την Οντεμπρέχτ.

Το σκάνδαλο έχει εξοργίσει πολλούς στο Περού και έπληξε την εμπιστοσύνη στους πολιτικούς και την πολιτική.

«Δεν υπάρχει κανένας (πολιτικός) που να εμπνέει στ’ αλήθεια εμπιστοσύνη», είπε χαρακτηριστικά η Λίλιαν Ντίας, μια 26χρονη υπάλληλος γραφείου.

Ο άλλοτε αριστερός Ουμάλα άλλαξε άρδην το πρόγραμμά του, ενστερνιζόμενος θέσεις του κέντρου όπως ο Λούλα, για να κερδίσει τις εκλογές του 2011, έπειτα από την αποτυχημένη εκστρατεία του το 2006, όταν χαρακτηριζόταν σύμμαχος του εκλιπόντος σοσιαλιστή προέδρου της Βενεζουέλας Ούγο Τσάβες. Ο Κουτσίνσκι κέρδισε την εξουσία το 2016, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στροφής της περιοχής στη δεξιά.

Αν και ορισμένοι στο Περού υποδέχθηκαν με ικανοποίηση την προφυλάκιση του Ουμάλα, που εξέλαβαν ως ένα πλήγμα στην ατιμωρησία, άλλοι εξέφρασαν την αντίθεσή τους στην κράτησή του ενώ δεν του έχουν καν απαγγελθεί κατηγορίες επίσημα ακόμη. Αντίθετα με τον Ουμάλα, ο Λούλα παραμένει ελεύθερος κι ελπίζει να κερδίσει την έφεση και να είναι υποψήφιος για την προεδρία στις εκλογές του 2018.

«Σε διεθνές επίπεδο η είδηση ότι ο Ογιάντα πάει στη φυλακή είναι άσχημη για τη χώρα, διότι η ενοχή του δεν έχει αποδειχθεί ακόμη», είπε ο Σέζαρ Αλαρκόν, 51 ετών, ένας εφημεριδοπώλης.

Ο Ουμάλα, πρώην στρατιωτικός, που κυβέρνησε τη χώρα από το 2011 ως το 2016, και η Ερέδια, συνιδρύτρια του κόμματός του, παραδόθηκαν οικειοθελώς μετά την έκδοση της διαταγής του δικαστή αλλά επισήμαναν ότι η απόφασή του είναι άδικη και παραβιάζει τα δικαιώματά τους.

Τόσο ο Ουμάλα όσο και ο Τολέδο αναδείχθηκαν στην εξουσία με την υποστήριξη των πολιτών που είχαν πιστέψει τις υποσχέσεις τους πως θα αναμόρφωναν τον αυταρχικό και διεφθαρμένο κρατικό μηχανισμό του πρώην προέδρου Αλμπέρτο Φουχιμόρι (1990-2000).

Ο πρόεδρος Κουτσίνσκι έχει αφήσει να εννοηθεί ότι ίσως χορηγήσει αμνηστία στον Φουχιμόρι, που εκτίει ποινή κάθειρξης 25 ετών, σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει καλύτερες σχέσεις με τα μέλη του κόμματος του — του οποίου πλέον ηγείται η κόρη του, η Κέικο Φουχιμόρι, δύο φορές υποψήφια πρόεδρος — στο Κογκρέσο.

Πηγή: AΜΠΕ, Reuters, AFP