Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε πως ο Τούρκος ομόλογός του Ταγίπ Ερντογάν πρότεινε την αναβίωση των επαφών για τις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας αλλά είπε πως δεν είχε ακόμη το χρόνο για να μελετήσει τα έγγραφα.
Η Τουρκία και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες επιδιώκουν να πετύχουν πιο ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορικών πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα, η οποία σε ορισμένες περιοχές έχει μετατραπεί σε ναυτική ζώνη πολέμου αφότου η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία το 2022.
Ο Πούτιν είπε στη ρωσική κρατική τηλεόραση πως ο Ερντογάν «ανανέωσε γι΄άλλη μια φορά τις προτάσεις αυτές να συνεχιστούν οι επαφές σε σχέση με τη ναυσιπλοΐα στη Μαύρη Θάλασσα (και) σε κάποια άλλα ζητήματα».
Ο Πούτιν συνάντησε τον Ερντογάν στη σύνοδο κορυφής των BRICS στη ρωσική πόλη Καζάν καθώς και τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
«Για να είμαι ειλικρινής δεν είχα ούτε καν τον χρόνο να διαβάσω το υλικό που οι Τούρκοι εταίροι και φίλοι μας μάς έχουν δώσει», είπε ο Πούτιν. «Λοιπόν, θα δούμε. Δεν το αρνηθήκαμε ποτέ».
Η Τουρκία και τα Ηνωμένα Έθνη διαμεσολάβησαν στην Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας για τα Σιτηρά, μια συμφωνία που επιτεύχθηκε τον Ιούλιο του 2022 και επέτρεψε την ασφαλή εξαγωγή μέσω της Μαύρης Θάλασσας σχεδόν 33 εκατ. μετρικών τόνων ουκρανικών σιτηρών παρά τον πόλεμο.
Η Ρωσία αποσύρθηκε από τη συμφωνία τον Ιούλιο του 2023, διαμαρτυρόμενη πως οι εξαγωγές των δικών της τροφίμων και λιπασμάτων αντιμετώπιζαν σοβαρά εμπόδια.
Ο Ερντογάν δήλωσε στους δημοσιογράφους κατά την επιστροφή του από το Καζάν πως ο Πούτιν “δεσμεύθηκε σε μια αναζήτηση σε όρους επίτευξης μιας μόνιμης κατάπαυσης του πυρός”.
Ο Ερντογάν είπε πως συζήτησε τον διάδρομο για τα σιτηρά με τη Ρωσία και πως ο Πούτιν συζήτησε επίσης μια πιθανή ανταλλαγή κρατουμένων.
«Η επιθυμία μας είναι να ξεκινήσουν ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο χωρών το ταχύτερο δυνατό, και να καταλήξουμε σε ένα επωφελές αποτέλεσμα», είπε ο Ερντογάν.
Η προώθηση των δυνάμεων της Μόσχας, η οποία ελέγχει λίγο κάτω από το ένα πέμπτο του ουκρανικού εδάφους, υπογραμμίζει την τεράστια υπεροχή της Ρωσίας σε στράτευμα και εξοπλισμό καθώς η Ουκρανία ζητάει περισσότερα όπλα από τους Δυτικούς συμμάχους που την υποστηρίζουν στην πολεμική προσπάθειά της.
Απαντώντας σε ερώτηση αν νομίζει πως ο πόλεμος μπορεί να γίνει κάποιου είδους παγωμένη σύγκρουση όπως στην Κορέα ή στην Κύπρο, ο Πούτιν είπε:
«Οποιοδήποτε αποτέλεσμα θα πρέπει να είναι υπέρ της Ρωσίας, μιλάω ωμά, χωρίς οποιονδήποτε δισταγμό, και θα πρέπει να προχωρήσει με βάση τις πραγματικότητες που διαμορφώνονται στο πεδίο της μάχης», είπε ο Πούτιν.
Η Ρωσία ελέγχει περίπου το ένα πέμπτο της Ουκρανίας περιλαμβανομένης της Κριμαίας την οποία προσάρτησε το 2014, του 80% περίπου του Ντονμπάς –μιας ζώνης που περιλαμβάνει τις επαρχίες του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ– και του 70% και πλέον των επαρχιών της Ζαπορίζια και της Χερσώνας.
«Δεν θα κάνουμε καμία υποχώρηση εδώ, δεν θα υπάρξουν ανταλλαγές», είπε ο Πούτιν. «Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε αυτούς τους συμβιβασμούς, είμαστε λογικοί. Αλλά δεν θέλω να υπεισέλθω σε λεπτομέρειες αυτή τη στιγμή, επειδή δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαπραγματεύσεις».
Είπε πως η Ουκρανία έχει ήδη απορρίψει δύο φορές ρωσικές πρωτοβουλίες για κατάπαυση του πυρός.
Ο Ρώσος πρόεδρος είπε ακόμη πως είναι δουλειά της Ρωσίας αν θα αποφασίσει ή όχι να χρησιμοποιήσει Βορειοκορεάτες στρατιώτες και είπε πως αν η Ουκρανία θέλει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, τότε η Μόσχα θα κάνει ό,τι θέλει προκειμένου να διασφαλίσει τη δική της ασφάλεια.
Οι ΗΠΑ δήλωσαν την Τετάρτη πως έχουν δει στοιχεία που αποδεικνύουν πως η Βόρεια Κορέα έχει στείλει 3.000 στρατιώτες στη Ρωσία για να αναπτυχθούν ενδεχομένως στην Ουκρανία, μια κίνηση την οποία η Δύση θεωρεί πως αποτελεί σημαντική κλιμάκωση στον πόλεμο στην Ουκρανία.
«Όταν πρέπει να αποφασίσουμε κάτι, θα αποφασίσουμε… αλλά είναι κυριαρχική απόφασή μας αν θα το εφαρμόσουμε, αν δεν το εφαρμόσουμε, αν το χρειαζόμαστε», είπε ο Πούτιν στη συνέντευξή του στην κρατική τηλεόραση.
Ο Πούτιν είπε πως η Δύση έχει πει κατ΄επανάληψη πως εξαρτάται από την Ουκρανία πώς θα διασφαλίσει την ασφάλειά της – «με ή χωρίς το ΝΑΤΟ».
«Όσο πιο γρήγορα αντιληφθούν τη ματαιότητα μιας τέτοιας προσέγγισης στις σχέσεις με τη Ρωσία, τόσο καλύτερα θα είναι για τον καθένα, και ίσως, πάνω απ΄όλα, για τους ίδιους», είπε ο Πούτιν.
Ο Πούτιν και ο Βορειοκορεάτης ηγέτης Κιμ Γιονγκ Ουν υπέγραψαν μια συνολική συμφωνία στρατηγικής σύμπραξης στη διάρκεια της επίσκεψης του Πούτιν στην Πιονγκγιάνγκ τον Ιούνιο.
Το άρθρο 4 της συμφωνίας αναφέρει: «Αν ένα από τα μέρη δεχθεί ένοπλη επίθεση από οποιοδήποτε κράτος ή πολλά κράτη και ως εκ τούτου βρεθεί σε κατάσταση πολέμου, το άλλο μέρος θα παράσχει αμέσως στρατιωτική και άλλη υποστήριξη με όλα τα μέσα στη διάθεσή του».
Ο Πούτιν δεν αρνήθηκε χθες, Πέμπτη, τους ισχυρισμούς των ΗΠΑ ότι η Βόρεια Κορέα έστειλε στρατιώτες στη Ρωσία αλλά είπε πως είναι θέμα της Μόσχας το πώς διαχειρίζεται τη ρήτρα αμοιβαίας στρατιωτικής συνδρομής με την Πιονγκγιάνγκ και κατηγόρησε τη Δύση ότι κλιμακώνει τον πόλεμο στην Ουκρανία.