Τα δικαιώματα δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων στη Λευκορωσία παραβιάστηκαν λόγω της “συνεχιζόμενης καταστολής” αντιπολιτευόμενων, και αυτό εν πλήρει ατιμωρησία, καταγγέλλει ο ΟΗΕ σε έκθεση που έδωσε στη δημοσιότητα σήμερα Τετάρτη 9 Μαρτίου.
«Η μελέτη της κατάστασης στη Λευκορωσία δεν καταδεικνύει μόνον τις παραβιάσεις που έχουν γίνει σε βάρος ανθρώπων που προσπαθούσαν να ασκήσουν τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματά τους, αλλά υπογραμμίζει την έλλειψη δυνατότητας των θυμάτων να έχουν πρόσβαση στη δικαιοσύνη», δήλωσε η ύπατη αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Μισέλ Μπατσελέ κατά την παρουσίαση της έκθεσης.
«Οι αδιάκοπες και σε μεγάλη κλίμακα ενέργειες των αρχών για να συντρίψουν την αντίθεση προς το καθεστώς και να καταστείλουν την κοινωνία των πολιτών, τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και τις οργανώσεις της αντιπολίτευσης, προστατεύοντας παράλληλα τους δράστες των ενεργειών αυτών, μαρτυρούν μια κατάσταση απόλυτης ατιμωρησίας στην Λευκορωσία», κατήγγειλε.
Ο ισχυρός άνδρας της Λευκορωσίας, ο Αλεξάντρ Λουκασένκο, κέρδισε μια έκτη θητεία στην προεδρία με εκλογές που διεξήχθησαν τον Αύγουστο του 2020 και επικρίθηκαν σε μεγάλο βαθμό από τη διεθνή κοινότητα και την αντιπολίτευση, που κατήγγειλαν νοθεία. Έκτοτε ο Λουκασένκο ακολουθεί πολιτική καταστολής, η οποία κλιμακώθηκε κατά οποιασδήποτε μορφής πολιτικής αντιπολίτευσης και κριτικής που προέρχεται από την κοινωνία των πολιτών.
Στα τέλη του Μαρτίου του 2021, το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ ζήτησε από την Μπατσελέτ να διεξαγάγει έρευνα γι’αυτές τις παραβιάσεις.
Η έκθεση που δημοσιοποιήθηκε σήμερα αφορά την περίοδο που προηγήθηκε των εκλογών της 9ης Αυγούστου του 2020, όπως και την μετεκλογική περίοδο ως τις 31 Δεκεμβρίου του 2021. Αυτή στηρίχθηκε σε 145 συνεντεύξεις, όπως και στην ανάλυση ευρέος φάσματος πληροφοριών και αποδείξεων.
Η έκθεση δείχνει ότι μεταξύ του Μαΐου του 2020 και του Μαΐου του 2021, τουλάχιστον 37.000 άνθρωποι συνελήφθησαν, πολλοί από τους οποίους τέθηκαν υπό προσωρινή κράτηση για περίοδο που μπορεί να έφτασε ως και 15 μέρες. Από αυτούς, περίπου 13.500 συνελήφθησαν και κρατήθηκαν αυθαίρετα μόνο μεταξύ της 9ης και της 14ης Αυγούστου.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που συγκέντρωσε ο ΟΗΕ, τα βασανιστήρια και η κακομεταχείριση ήταν γενικευμένα και συστηματικά, οι άνθρωποι βρέθηκαν στο στόχαστρο για την πραγματική ή την υποτιθέμενη αντίθεσή τους στην κυβέρνηση ή στα αποτελέσματα των εκλογών.
Πολλά θύματα φοβήθηκαν να καταθέσουν μήνυση, ενώ αυτοί που το έκαναν είδαν τις υποθέσεις τους να απορρίπτονται, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Η Ύπατη Αρμοστεία για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα σημειώνει ότι έχει σοβαρούς λόγους να πιστεύει ότι 969 άνθρωποι εξακολουθούσαν να βρίσκονται στη φυλακή στα τέλη του 2021 για πολιτικούς λόγους. Στις 4 Μαρτίου, ο αριθμός αυτός είχε ανέλθει σε 1.084. Πολλοί μεταξύ αυτών καταδικάστηκαν σε ποινές κάθειρξης δέκα ή περισσότερων ετών.
Το πόρισμα της έκθεσης είναι ότι το εύρος των παραβιάσεων, ο “γενικευμένος και συστηματικός” χαρακτήρας τους, όπως και οι αποδείξεις που δείχνουν την ύπαρξη “μιας επίσημης πολιτικής” για αυτές τις παραβιάσεις από πολλά όργανα του κράτους απαιτούν μια πιο εμπεριστατωμένη αξιολόγηση των διαθέσιμων αποδείξεων από την άποψη του διεθνούς ποινικού δικαίου.
«Εκτός από την απουσία ερευνών, υπάρχει μια ενεργή πολιτική που αποσκοπεί στην προστασία των δραστών αυτών των παραβιάσεων και στο να εμποδίσει αυτοί να λογοδοτήσουν, όπως μαρτυρά το επίπεδο των αντιποίνων, ο εκφοβισμός θυμάτων και αυτοπτών μαρτύρων, οι επιθέσεις κατά των δικηγόρων και των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», καταλήγει η έκθεση.
