Ο Βασιλιάς Κάρολος αναγνώρισε το «επώδυνο παρελθόν» της Μ. Βρετανίας έναντι των αποικιών της, στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής της Κοινοπολιτείας στη Σαμόα. Ωστόσο, εν μέσω των σχετικών πιέσεων, απέφυγε μία άμεση δέσμευση αποζημιώσεων για την δουλεία, δηλώνοντας απλά πρόθυμος να μάθει από τα λάθη του παρελθόντος.
Όπως δήλωσε «κανείς μας δεν μπορεί να αλλάξει το παρελθόν, αλλά μπορούμε να δεσμευτούμε… να μάθουμε από τα μαθήματά του».
Μιλώντας ενώπιον ηγετών από 56 κράτη της Κοινοπολιτείας, ο βασιλιάς Κάρολος για πρώτη φορά συμμετείχε στη Σύνοδο ως μονάρχης. Στην ομιλία του, αναφέρθηκε επίσης στην κλιματική κρίση, στις αναπτυξιακές προκλήσεις, και τίμησε τη μνήμη της Βασίλισσας Ελισάβετ.
Ορισμένοι ηγέτες εξέφρασαν την ελπίδα ότι ο Κάρολος θα αξιοποιούσε την ευκαιρία για να ζητήσει συγγνώμη για το αποικιοκρατικό παρελθόν της Βρετανίας, ενώ ζήτησαν να ενταχθεί στη συζήτηση το θέμα της δικαιοσύνης αποζημιώσεων. Ωστόσο, ο Κάρολος περιορίστηκε στην αναγνώριση του παρελθόντος χωρίς να δεσμευτεί άμεσα.
«Ακούγοντας ανθρώπους από όλη την Κοινοπολιτεία, αντιλαμβάνομαι πώς οι πιο επώδυνες πτυχές του παρελθόντος μας συνεχίζουν να αντηχούν. Είναι κρίσιμο να κατανοήσουμε την ιστορία μας για να παίρνουμε σωστές αποφάσεις για το μέλλον», τόνισε.
Στη συνάντηση κορυφής, που φέρνει στο επίκεντρο τις συζητήσεις για τη δουλεία, ηγέτες από την Αφρική και την Καραϊβική, όπως ο πρωθυπουργός των Μπαχαμών, Φίλιπ Ντέιβις, τόνισαν τη σημασία μιας «πραγματικής συζήτησης για το πώς θα αντιμετωπιστούν αυτές οι ιστορικές αδικίες».
Σύμφωνα με τον κ. Ντέιβις, «η δικαιοσύνη για τις αποζημιώσεις δεν είναι εύκολη συζήτηση, αλλά είναι σημαντική». Οι πληγές που άφησε η δουλεία είναι βαθιές και συνεχίζουν να επηρεάζουν τις κοινότητες σε πολλές χώρες.
Την Πέμπτη, ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για «μη οικονομικές» αποζημιώσεις, όπως την αναδιάρθρωση χρηματοπιστωτικών οργανισμών και την ελάφρυνση χρεών, ανταποκρινόμενος στις αυξανόμενες πιέσεις για ουσιαστικό διάλογο. Η πρωθυπουργός του Σεντ Βίνσεντ και των Γρεναδίνων, Ραλφ Γκονσάλβες, υποστήριξε ότι οι αποζημιώσεις θα πρέπει να περιλαμβάνουν σχέδια που αντιμετωπίζουν τις ψυχολογικές και κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της δουλείας.
Εν τω μεταξύ, ο Πάτρικ Σκοτλάνδη, απερχόμενος γενικός γραμματέας της Κοινοπολιτείας, αναφέρθηκε στα αποικιακά κατάλοιπα στην εναρκτήρια ομιλία του, υπογραμμίζοντας: «Εδώ και 75 χρόνια, αποδεικνύουμε την ικανότητά μας να καθόμαστε μαζί ως ίσοι, αψηφώντας το επώδυνο παρελθόν».
Οι συζητήσεις για τις αποζημιώσεις «δεν αφορούν απλώς την οικονομική αποζημίωση, αλλά την αναγνώριση των διαχρονικών επιπτώσεων της εκμετάλλευσης» τόνισε ο Ντέιβις. Από την πλευρά του, ο Τζόσουα Σέτιπα από το Λεσότο, ένας από τους υποψήφιους για τη θέση του γενικού γραμματέα της Κοινοπολιτείας, υποστήριξε ότι οι αποζημιώσεις μπορούν να πάρουν μορφές που θα ενισχύσουν την κλιματική χρηματοδότηση και άλλες σύγχρονες ανάγκες.
Ο βασιλιάς Κάρολος ολοκλήρωσε την ομιλία του αποτίοντας φόρο τιμής στη Βασίλισσα Ελισάβετ και την αφοσίωσή της στην Κοινοπολιτεία, ενώ αναφέρθηκε στην ανάγκη για αποφασιστική δράση απέναντι στις ανισότητες, προειδοποιώντας ότι αν δεν ληφθούν μέτρα, αυτές οι ανισότητες θα εντείνουν τις διαφωνίες και τις συγκρούσεις.
