Ο επικεφαλής της IAEA (ΔΟΑΕ, Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας) δήλωσε σήμερα ότι γνωρίζει πως «ένας δύο εμπειρογνώμονες» πίσω από την εισήγηση που δίνει το πράσινο φως για την απόρριψη στην θάλασσα επεξεργασμένου ραδιενεργού ύδατος από τον κατεστραμμένο πυρηνικό σταθμό της Φουκουσίμα «μπορεί να είχαν ανησυχίες».
«Υπήρξαν κάποιες υπόνοιες για το γεγονός ότι ένας δύο εμπειρογνώμονες μπορεί να διαφωνούσαν (με την έκθεση)», δήλωσε ο Ραφαέλ Γκρόσι στο Reuters κατά την πρώτη του συνέντευξη από τότε που εγγυήθηκε για την ασφάλεια του σχεδίου απόρριψης του επεξεργασμένου ραδιενεργού ύδατος στον ωκεανό, που έχει προκαλέσει επικρίσεις τόσο στην Ιαπωνία όσο και διεθνώς.
Οταν του ζητήθηκε να ξεκαθαρίσει αν υπάρχει ανησυχία ανάμεσα στους εμπειρογνώμονες που βρίσκονται πίσω από την έκθεση, στους οποίους περιλαμβάνονται ειδικοί από 11 χώρες περιλαμβανομένης της Κίνας, του σφοδρότερου επικριτή του ιαπωνικού σχεδίου, ο Γκρόσι απάντησε: «Κάτι άκουσα να λέγεται…αλλά επαναλαμβάνω, ό,τι έχουμε δημοσιεύσει είναι επιστημονικά άρτιο».
Ο Γκρόσι είπε ότι κανένας από τους εμπειρογνώμονες δεν ήγειρε ανησυχίες «στον ίδιο προσωπικά». Αλλά δεν διευκρίνισε από πού προέρχεται «ό,τι άκουσε» για το θέμα.
Σύμφωνα με την κρατική κινεζική εφημερίδα Global Times, ο Λιού Σενλίν, κινέζος εμπειρογνώμονας της τεχνικής ομάδας εργασίας της IAEA, είναι απογοητευμένος από την «βιαστική» έκθεση και έχει δηλώσει ότι η συνεισφορά των ειδικών ήταν περιορισμένη και χρησιμοποιήθηκε μόνο ως αναφορά.
Η ομάδα εργασίας που συστάθηκε από την IAEA το 2021 για την εξέταση των συνθηκών ασφαλείας του σχεδίου της Ιαπωνίας να απορρίψει ποσότητα ύδατος που αντιστοιχεί σε 500 πισίνες ολυμπιακών διαστάσεων και προέρχεται από τον πυρηνικό σταθμό που κατέστρεψε το τσουνάμι του 2011 περιλαμβάνει εμπειρογνώμονες από την Αργεντινή (χώρα καταγωγής του Γκρόσι) την Αυστραλία, τον Καναδά, την Γαλλία, τα Νησιά Μάρσαλ, την Νότια Κορέα, την Ρωσία, την Βρετανία, τις ΗΠΑ και το Βιετνάμ.
Σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε αργότερα, ο Ραφαέλ Γκρόσι δήλωσε ότι η έκθεση δεν έχει συνταχθεί βάσει συναίνεσης και ότι τα μέλη της ομάδας των εμπειρογνωμόνων και συμβούλων η γνώμη των οποίων ζητήθηκε «μπορεί να είχαν προσωπικές απόψεις μπορεί και όχι».
Οταν ερωτήθηκε αν οι εμπειρογνώμονες είναι ικανοποιημένοι με το περιεχόμενο της έκθεσης, ο Γκρόσι απάντησε: «Ασφαλώς, ναι. Αν υπάρχει κάποιος που δεν είναι, πρέπει να το πει».
Η έκθεση της IAEA δεν ισοδυναμεί με έγκριση του σχεδίου
Το Πεκίνο κατήγγειλε την έκθεση της IAEA δηλώνοντας ότι ο οργανισμός δεν πρέπει να εγκρίνει ένα σχέδιο που προκαλεί κινδύνους για την θαλάσσια ζωή και την υγεία των ανθρώπων, παρά τις διαβεβαιώσεις της Ιαπωνίας και της IAEA ότι η περιβαλλοντική επίπτωση της απόρριψης του ραδιενεργού ύδατος θα είναι αμελητέα.
Ο Γκρόσι δήλωσε ότι η έκθεση της IAEA δεν ισοδυναμεί με έγκριση του σχεδίου και ότι το Τόκιο θα πρέπει να λάβει την τελική απόφαση για την απόρριψη του ύδατος, που προγραμματίζεται να αρχίσει εντός του καλοκαιριού.
«Δεν δίνουμε την έγκρισή μας για το σχέδιο, ούτε συνιστούμε να γίνει αυτό. Απλώς λέμε ότι το σχέδιο αυτό ανταποκρίνεται στα πρότυπα», είπε ο Γκρόσι.
«Δεν υποστηρίζουμε κάποια πλευρά. Δεν είμαι με την πλευρά της Ιαπωνία ή την πλευρά της Κίνας ή την πλευρά της Κορέας. Οι κανόνες εφαρμόζονται για όλους με τον ίδιο τρόπο».
Ορισμένοι ιάπωνες αξιωματούχοι έχουν εκφράσει ανησυχίες ότι η Κίνα, ο μεγαλύτερος αγοραστής των ιαπωνικών εξαγωγών θαλασσινών, μπορεί να σταματήσει τις εισαγωγές όταν το Τόκιο ξεκινήσει την επιχείρηση, η οποία θα χρειασθεί 40 χρόνια για να ολοκληρωθεί.
Το Πεκίνο έχει ανακοινώσει ότι θα εντείνει του ελέγχους επί των εισαγωγών από την Ιαπωνία λόγω ανησυχιών για την ασφάλειά τους.
Η Νότια Κορέα, η οποία έχει εκφράσει παρόμοιες ανησυχίες, ανακοίνωσε σήμερα ότι το σχέδιο της Ιαπωνίας ανταποκρίνεται στα παγκόσμια στάνταρντ ασφαλείας και ότι σέβεται την έκθεση της IAEA.
Πριν το ύδωρ απορριφθεί στον ωκεανό, η Ιαπωνία υποστηρίζει ότι θα φιλτραριστεί για την αφαίρεση των περισσότερων ραδιενεργών στοιχείων εκτός του τριτίου, ισοτόπου του υδρογόνου που είναι δύσκολο να διαχωριστεί από το νερό. Το επεξεργασμένο ύδωρ θα διαλυθεί σε βαθμό που ξεπερνά τα διεθνώς παραδεδεγμένα επίπεδα, ισχυρίζεται η Ιαπωνία.
Ο Γκρόσι υποστηρίζει ότι λόγω του χαμηλού επιπέδου των ραδιονουκλεϊδίων τα ύδατα που θα απορριφθούν, πιθανόν δεν θα ανιχνεύονται σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από τις ιαπωνικές ακτές.
Αλλά εκτός της διεθνούς κριτικής, το σχέδιο συναντά επίσης αντίσταση στο εσωτερικό της Ιαπωνίας, ειδικά μεταξύ της αλιευτικής κοινότητας που ανησυχεί για τις επιπτώσεις στην ζήτηση των προϊόντων της.
Ο Γκρόσι είπε ότι κατανοεί τις ανησυχίες γιατί «τίποτα αντίστοιχο» δεν έχει συμβεί στο παρελθόν. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι υπάρχουν επίσης «ορισμένες πολιτικές ατζέντες» που συνδέονται με τις επικρίσεις του σχεδίου. Αλλά, δεν διευκρίνισε τι εννοεί.
