Σοκ, αποτροπιασμός, οργή και απογοήτευση είναι ορισμένα μόνο από τα συναισθήματα που έχουν προκαλέσει οι αναφορές για βανδαλισμούς σε ιστορικά μνημεία του Τιμπουκτού από μαχητές ένοπλης οργάνωσης στο βόρειο τμήμα του Μάλι.
Όπως μεταδίδουν τα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά πρακτορεία, μέλη της Άνσαρ Ντιν («Υπερασπιστές της Πίστεως») συνεχίζουν τις καταστροφές σε μαυσωλεία και ταφικούς βωμούς σε μια από τις πιο ιστορικές πόλεις της Β. Αφρικής και κέντρο της μουσουλμανικής διανόησης για πάνω από τρεις αιώνες, ξυπνώντας μνήμες από το αποτρόπαιο έγκλημα των Ταλιμπάν στην κοιλάδα Μπαμιγιάν του Αφγανιστάν και την καταστροφή των δύο σπάνιων αγαλμάτων του Βούδα (Μάρτιος 2001).
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, ένοπλοι Ισλαμιστές επιτέθηκαν σε ένα από τα πιο διάσημα ταφικά μνημεία του Τιμπουκτού, προκαλώντας σημαντικές φθορές στο εξωτερικό του. Το μαυσωλείο του Σίντι Γιάχια δημιουργήθηκε τον 15ο αι. μ. Χ. και εντάσσεται στα κτήρια που προστατεύονται από την UNESCO ως αναπόσπαστα τμήματα της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Νωρίτερα, μαχητές της ίδιας οργάνωσης, η οποία εκτιμάται ότι διατηρεί στενές επαφές με την Αλ Κάιντα, είχαν καταστρέψει τουλάχιστον 13 βωμούς και ταφικά μνημεία, τα οποία χαρακτηρίστηκαν ως «ειδωλολατρικά». Εκπρόσωπος της τόνισε σε δηλώσεις του στο αραβικό τηλεοπτικό δίκτυο Al Jazzera ότι τα συγκεκριμένα κτήρια προσβάλουν τους Μουσουλμάνους, «παραβιάζοντας την αυστηρή ερμηνεία του Ισλάμ».
Εκμεταλλευόμενη το στρατιωτικό πραξικόπημα της 22ας Μαρτίου και την ανατροπή του απερχόμενου προέδρου Amadou Toumani Toure, η Άνσαρ Ντιν κατέλαβε με συνοπτικές διαδικασίες εκτεταμένες περιοχές στο βόρειο τμήμα της αφρικανικής χώρας και με την πολύτιμη αρωγή μαχητών του «Εθνικoύ Κινήματος για την Απελευθέρωση του Αζαουάντ» (MLND) προχώρησαν στην ανακήρυξη ανεξάρτητου κράτους.
Ωστόσο, στη συνέχεια ξέσπασαν συγκρούσεις ανάμεσα στις δύο οργανώσεις λόγω διαφωνιών στο «μοίρασμα» των εδαφών καθώς και στο σύστημα διακυβέρνησης το οποίο θα πρέπει να εφαρμοστεί. Η Άνσαρ Ντιν επιθυμεί την επιβολή ισλαμικού νόμου (Σαρία), με μεγάλο μέρος του τοπικού πληθυσμού να αντιδρά σε αυτό το σχέδιο.
Δείτε τα video…
«Θα καταστρέψουμε οτιδήποτε προσβάλλει το Ισλάμ»
Μιλώντας στο βρετανικό τηλεοπτικό δίκτυο BBC, Ο Sanda Ould Bamana, εκπρόσωπος της οργάνωσης ανέφερε ότι έχει ολοκληρωθεί κατά 90% το σχέδιο για την καταστροφή όλων των μαυσωλείων, τα οποία δεν εναρμονίζονται με τον ισλαμικό νόμο.
«Η Σαρία δεν επιτρέπει την ανοικοδόμηση βωμών οι οποίοι ξεπερνούν σε ύψος τα 15 εκ. γι αυτό και πρέπει να κατεδαφιστούν», σημείωσε.
Οι πρώτες αναφορές για φθορά σε ιστορικά μνημεία του Τιμπουκτού εμφανίστηκαν στις αρχές του Μαΐου, με το μαυσωλείο του Σίντι Μαχμούντ (Μπεν Αμάρ) να βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.
Η «πόλη των 333 ιερών»
Γνωστή και ως η «πόλη των 333 ιερών» το Τιμπουκτού βρίσκεται στη μέση της ερήμου Σαχάρα και αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα πολιτισμικής άνθησης κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες.
Η εντυπωσιακή και ξεχωριστή αρχιτεκτονική του, με κτήρια φτιαγμένα από λάσπη και ξύλο, θεωρείται σήμα κατατεθέν της συγκεκριμένης πόλης, η οποία γνώρισε τεράστια ανάπτυξη από τα μέσα του 12ου αι.. Το Τιμπουκτού ιδρύθηκε από νομάδες Τουαρέγκ κατά τον 10ο αιώνα και για τουλάχιστον τέσσερις αιώνες (13ος – 17ος αι.) αποτέλεσε σημαντικό πολιτισμικό κέντρο του μουσουλμανικού κόσμου.
Εκτιμάται ότι στις δημόσιες και ιδιωτικές βιβλιοθήκες του (περίπου 60) φυλάσσονται πάνω από 700.000 σπάνια χειρόγραφα, τα οποία αφορούν σε νομικά, επιστημονικά, θρησκευτικά και λογοτεχνικά θέματα, ενώ εντυπωσιακά είναι αυτά που αναφέρονται στα μαθηματικά και την αστρονομία.
Διεθνής κατακραυγή
Εν τω μεταξύ η νέα Γενική Εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης (ICC) τ καταδίκασε, την Κυριακή, τους βανδαλισμούς, χαρακτηρίζοντάς τους «εγκλήματα πολέμου», μετέδωσε το Associated Press.
Ειδικότερα, η Fatou Bensouda ξεκαθάρισε ότι θα υπάρξουν σοβαρές κυρώσεις για τους υπευθύνους ενώ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να απαγγελθούν σύντομα κατηγορίες σε φυσικά πρόσωπα, τα οποία βρίσκονται πίσω από την ενορχήστρωση των επιθέσεων.
«Το μήνυμα μου προς όλους αυτούς οι οποίοι εμπλέκονται σε τέτοιες εγκληματικές ενέργειες είναι απλό και ξεκάθαρο: “Σταματήστε την καταστροφή θρησκευτικών κτηρίων αυτή τη στιγμή”. Πρόκειται για ένα έγκλημα πολέμου, το οποίο το ICC καλείται να εξετάσει. Έχουμε πληροφορίες ότι ένοπλοι επιτίθενται και εναντίον κατοικιών που ανήκουν σε αθώους πολίτες», σημείωσε.
Οι εκτενείς καταστροφές σε ιστορικά μνημεία της πόλης προκάλεσαν την οργή τόσο της UNESCO όσο και της μεταβατικής κυβέρνησης του Μάλι, που κάλεσαν την Άνσαρ Ντιν να σταματήσει το «βάρβαρο» έργο της.
Με ανακοίνωσή της η Επιτροπή Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς του διεθνούς οργανισμού εξέφρασε την έντονη ανησυχία της για την τύχη της ανεκτίμητης συλλογής χειρογράφων, τα οποία βρίσκονται στο έλεος αρχαιοκάπηλων και ληστών.
Στο ίδιο κείμενο απευθύνεται έκκληση στις γειτονικές χώρες και κυρίως στην «Οικονομική Κοινότητα των Κρατών της Δυτικής Αφρικής» (Ecowas) να επέμβουν προκειμένου να προστατεύσουν «τα κειμήλια ενός σπουδαίου πολιτισμού».
Από την πλευρά της η Οργάνωση της Ισλαμικής Διάσκεψης καταδίκασε, τη Δευτέρα, τις ενέργειες της Άνσαρ Ντιν, σημειώνοντας ότι οι επιθέσεις αυτές στρέφονται εναντίον ενός σημαντικού μέρους της «πλούσιας ισλαμικής κληρονομιάς στο Μάλι».
«Οι καταστροφές πρέπει να σταματήσουν και τα φανατικά εξτρεμιστικά στοιχεία να απομονωθούν», προστίθεται στην ανακοίνωση του οργανισμού, ο οποίος αποτελείται από 55 χώρες.
Δείτε το video…
Η «μαύρη» σελίδα της Μπαμιγιάν
Η ανησυχία της διεθνούς κοινότητας για την κατάσταση που διαμορφώνεται στο Μάλι είναι έντονη, καθώς υπάρχουν φόβοι για επανάληψη σκηνών από τα γεγονότα στην κοιλάδα της Μπαμιγιάν (Μάρτιος 2001) όταν οι Ταλιμπάν αποφάσισαν να κατεδαφίσουν δύο από τα σημαντικότερα μνημεία του Αφγανιστάν.
Ο Μικρός και ο Μεγάλος Βούδας δέσποζαν για αιώνες στη συγκεκριμένη κοιλάδα, αποτελώντας αντιπροσωπευτικά δείγματα αρχιτεκτονικής και γλυπτικής. Λαξευμένοι σε ύψος 2.500 μέτρων μέσα σε δύο εσοχές του βουνού, θεωρούνταν «ζωντανή» απόδειξη της μίξης διαφορετικών πολιτισμικών στοιχείων ως απόρροια της στρατηγικής θέσης της χώρας ανά τους αιώνες.
Τον Μάρτιο του 2011, η κυβέρνηση των Ταλιμπάν άναψε το «πράσινο» φως για μια σειρά από ελεγχόμενες εκρήξεις με δυναμίτη, αφού πρώτα έκρινε ότι τα δύο αγάλματα ήταν «είδωλα» και έπρεπε να καταστραφούν.
Παρά τις διεθνείς πιέσεις και την παγκόσμια κατακραυγή, η επιχείρηση πραγματοποιήθηκε κανονικά, με το κενό στη θέση των δύο μνημείων (ύψους 53 και 35 μ. αντίστοιχα) να θυμίζει για πάντα τις οδυνηρές συνέπειες του θρησκευτικού φονταμενταλισμού στον χώρο της τέχνης και του πολιτισμού.
Δείτε το video…
Διαβάστε επίσης:
Συνεχίζεται η καταστροφή των μαυσωλείων στο Τιμπουκτού, Πρώτη καταχώρηση: Κυριακή, 1 Ιουλίου 2012, 17:52
Διεθνής κατακραυγή για την καταστροφή μαυσωλείων στο Τιμπουκτού, Πρώτη καταχώρηση: Σάββατο, 30 Ιουνίου 2012, 20:53
Καταστρέφουν μαυσωλεία στο Τιμπουκτού, Πρώτη καταχώρηση: Σάββατο, 30 Ιουνίου 2012, 14:27
Επιμέλεια: Μάριος Βελέντζας
