Ρεπορτάζ: Χρήστος Μαζάνης
Tα βρέφη τα οποία γεννήθηκαν από μητέρες θετικές στον κορωνοϊό αναπτύσσουν αντισώματα και προστατεύονται, σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποίησε το Νοσοκομείο Παίδων «Bambino Gesu» της Ρώμης σε συνεργασία με το νεογνολογικό τμήμα της Πολυκλινικής του Πανεπιστημίου «La Sapienza».
Η άμυνα του νεογνού σχετίζεται κυρίως με τον θηλασμό, αφού, όπως βρήκαν και οι Ιταλοί, όσες μητέρες νόσησαν από κορωνοϊό και έπειτα γέννησαν συνέβαλαν θετικά στην ενεργοποίηση της ανοσίας των παιδιών τους ενάντια στον ιό μέσω του θηλασμού.
Οι ερευνητές της ομάδας που πραγματοποίησαν τη συγκεκριμένη μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο JAMA Network Open, μιλούν στο zougla.gr και τονίζουν πως «πρόκειται για μία ακόμα έρευνα που αποδεικνύει τα πλεονεκτήματα του θηλασμού και δίνει ελπίδες για το μέλλον».
«Ευτυχώς, η λοίμωξη από SARS-CoV-2 γενικά δεν είναι επικίνδυνη για το νεογέννητο και συχνά εμφανίζεται ασυμπτωματικά. Ωστόσο, πρέπει να θυμόμαστε ότι η λοίμωξη, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό και, ως εκ τούτου, εκθέτει το νεογνό στις επικίνδυνες συνέπειες του πρόωρου τοκετού. Επιπλέον, δεδομένου ότι πρόκειται για μια νέα ασθένεια, δεν γνωρίζουμε ακόμη εάν η λοίμωξη στη νεογνική περίοδο, έστω και σε ήπια μορφή, μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες στην ανάπτυξη αυτών των παιδιών, επομένως θα ήταν σκόπιμο να παρακολουθούμε τα βρέφη που προσβλήθηκαν από τη μόλυνση στη νεογνική περίοδο», αναφέρει η ερευνήτρια Ρίτα Καρζέτι, υπεύθυνη της Μονάδας Κλινικής Ανοσολογίας του Νοσοκομείου Παίδων «Bambino Gesù» στη Ρώμη.
Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι μόλις τα μωρά έγιναν δύο μηνών, όσα θήλαζαν εμφάνισαν αντισώματα ενάντια στην πρωτεΐνική ακίδα στο σάλιο τους. Αντίθετα, η διαπίστωση αυτή δεν ίσχυε για τα μωρά που τρέφονταν αποκλειστικά με γάλα σε σκόνη.
«Η νεογνική λοίμωξη από SARS-CoV-2 μπορεί να εμφανιστεί ασυμπτωματικά ή να εκδηλωθεί με ποικίλα συμπτώματα, όπως ρινίτιδα, αναπνευστικές δυσκολίες, έμετο και διάρροια ή ακόμη και νευρολογικά συμπτώματα. Το ποσοστό των νεογνών που γεννήθηκαν από μητέρες με κορωνοϊό που βρέθηκαν θετικά στη γέννηση ποικίλλει στις διάφορες μελέτες και ανασκοπήσεις της επιστημονικής βιβλιογραφίας, αλλά συνήθως βρίσκεται σε τιμές κάτω από 5%. Να σημειώσω πως η λοίμωξη μπορεί να μεταφερθεί από τη μητέρα στο μωρό της ήδη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (σπανιότερο συμβάν) ή πιο συχνά κατά τη διάρκεια ή μετά τον τοκετό, όταν το νεογνό έρχεται σε επαφή με τη μητέρα», προσθέτει.
Η ερευνήτρια Μαρία Τζούλια Κόντι του Πανεπιστημίου της Ρώμης «La Sapienza», ερωτηθείσα για το ποιες είναι οι άμυνες ενός νεογνού απέναντι στον κορωνοϊό σήμερα και τι έχουν διαπιστώσει από τις έρευνες, απαντά:
«Πρέπει να σημειωθεί ότι η μόλυνση από αυτόν τον νέο ιό είναι πολύ πιο επικίνδυνη εάν κολλήσει ένα νεογέννητο παιδί σε σχέση με ένα ενήλικο άτομο. Οι ενήλικες έχουν σίγουρα ένα πιο ανεπτυγμένο ανοσοποιητικό σύστημα και ένα πολύ πιο ποικίλο σύνολο αντισωμάτων από ένα νεογέννητο, ικανό να τους προστατεύσει από ιούς και βακτήρια που έχουν ήδη συναντήσει στη διάρκεια της ζωής τους. Για το νεογέννητο κάθε λοίμωξη είναι καινούργια, επομένως πρέπει να έχει αμυντικούς μηχανισμούς που του επιτρέπουν να επιβιώσει τις πρώτες εβδομάδες της ζωής του στην πληθώρα μικροοργανισμών που θα συναντήσει σιγά-σιγά και πιθανότατα θα χρησιμοποιήσει πολύ από το έμφυτο ανοσοποιητικό του σύστημα, συμπεριλαμβανομένου του ανοσοποιητικού συστήματος που σχετίζεται με τους βλεννογόνους. Η ανάπτυξη της ανοσίας του βλεννογόνου, για παράδειγμα, του αναπνευστικού βλεννογόνου, ξεκινά πολύ νωρίς. Βρήκαμε αντισώματα κατά του ιού στο σάλιο νεογνών που γεννήθηκαν από μητέρες με Covid-19. Κατά τη διαδικασία αυτή της “ανοσολογικής ωρίμανσης”, το νεογνό συνοδεύεται και προστατεύεται σταδιακά από τη μητέρα που μεταφέρει τα αντισώματά της ήδη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μέσω του αίματος, του πλακούντα, και στη συνέχεια μετά τη γέννηση μέσω του μητρικού γάλακτος. Αυτό που αποδείξαμε, ωστόσο, είναι ότι η μητέρα, εκτός από αυτόν τον μηχανισμό παθητικής ανοσολογικής προστασίας, είναι σε θέση να διεγείρει ενεργά το ανοσοποιητικό σύστημα του μωρού της».
Πώς, λοιπόν, το μητρικό γάλα ενισχύει την άμυνα του νεογνού απέναντι στον κορωνοϊό;
«Στη μελέτη μας βρήκαμε ότι στο μητρικό γάλα θετικών γυναικών στον SARS-CoV-2 δεν υπάρχουν μόνο τα μητρικά αντισώματα κατά του ιού (παθητική ανοσοποίηση), αλλά και κομμάτια του ιού (αντιγόνα) που συνδέονται με τα μητρικά αντισώματα που θα μπορούσαν να διεγείρουν ενεργά την παραγωγή αντισωμάτων στο σάλιο του νεογέννητου, τα οποία είναι πολύ σημαντικά για την προστασία από τη μόλυνση, αλλά με τρόπο ασφαλή για το νεογνό», απαντά στο zougla.gr.
Πόσο σημαντικά είναι τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης για την επιστημονική κοινότητα;
«Η μελέτη αυτή μας επέτρεψε να καταλάβουμε ακόμη περισσότερο πόσο βαθύς και ουσιαστικός είναι ο δεσμός ανάμεσα στη μητέρα και στο παιδί της για τη σωστή και φυσική ανάπτυξη ενός ανθρώπου. Θα είναι σημαντικό να κατανοήσουμε εάν αυτοί ή παρόμοιοι μηχανισμοί ανοσοποίησης της μητέρας μπορούν, επίσης, να λειτουργήσουν στο πλαίσιο άλλων μολυσματικών ασθενειών, και υπό αυτή την έννοια προσανατολίζουμε τα τρέχοντα και μελλοντικά ερευνητικά μας έργα», καταλήγει η ερευνήτρια Ρίτα Καρσέτι.
«Η κύρια ανακάλυψη αυτής της έρευνας είναι ότι το νεογέννητο αναπτύσσει τη δική του ενεργή απόκριση στον ιό χάρη στο μητρικό γάλα χωρίς ποτέ να έχει έρθει σε άμεση επαφή με τον ιό SARS-Cov2», τονίζει από την πλευρά του ο καθηγητής Τζιανλούκα Τερίν, διευθυντής του Νεογνολογικού Τμήματος και της Μονάδας Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών της Πολυκλινικής του Πανεπιστημίου της Ρώμης «La Sapienza».
«Οι περιπτώσεις νεογνών με Covid δεν είναι ιδιαίτερα σοβαρές και οι σημερινές ΜΕΘ είναι σε θέση να τις διαχειριστούν. Τα προβλήματα μπορεί να σχετίζονται με την οργάνωση του θαλάμου, που πρέπει να διασφαλίζει την απομόνωση, και ένα αφοσιωμένο προσωπικό για αυτά τα παιδιά. Επιπλέον, πρέπει να σημειωθεί ότι στη νεογνική περίοδο έχουν παρατηρηθεί άτυπα συμπτώματα, για παράδειγμα που επηρεάζουν το ήπαρ, τα οποία μπορεί να μην αναγνωρίζονται», προσθέτει.
«Να σημειωθεί πως η έρευνά μας για τον θηλασμό αφορούσε μητέρες οι οποίες είναι ανεμβολίαστες. Αυτή τη στιγμή μελετάμε κι εμείς τι συμβαίνει σε εμβολιασμένες εγκύους. Θα είναι ενδιαφέρον να κατανοήσουμε εάν και πώς οι εμβολιασμένες γυναίκες μπορούν να μεταδώσουν προστασία μέσω του μητρικού γάλακτος στα παιδιά τους», διευκρινίζει.
Τι μήνυμα στέλνετε στις εγκυμονούσες (εμβολιασμένες και μη) σχετικά με την ανησυχία τους να μην κολλήσει κορωνοϊό το νεογέννητο;
«Ο κίνδυνος υπάρχει. Επομένως, καλό είναι να είστε προσεκτικοί και να λαμβάνετε όλα τα μέτρα ασφαλείας και να μην αφήνετε ποτέ την επιφυλακή σας. Είναι, επίσης, σημαντικό να θηλάζετε για να ενισχύσετε την ανοσολογική άμυνα του μωρού και να αυξήσετε την προστασία από τον ιό», καταλήγει.
Να σημειωθεί πως κι άλλες μελέτες έχουν αναδείξει ότι μέσω του μητρικού γάλακτος από μητέρες που νόσησαν από κορωνοϊό ή είχαν εμβολιαστεί μεταφέρονται τα αντισώματα στα βρέφη.
Μια νέα αμερικανική επιστημονική μελέτη βρήκε ότι οι γυναίκες που θηλάζουν και οι οποίες είχαν μολυνθεί με κορωνοϊό συνεχίζουν να εκκρίνουν εξουδετερωτικά αντισώματα κατά του ιού στο μητρικό γάλα τους έως 10 μήνες μετά. Οι ερευνητές μελέτησαν, επίσης, τη μεταφορά αντισωμάτων κατά του κορωνοϊού στο μητρικό γάλα γυναικών που είχαν προηγουμένως εμβολιαστεί με Pfizer/BioNTech, Moderna ή Johnson & Johnson. Αντισώματα IgG κατά του ιού SARS-CoV-2 εμφάνισαν όλες όσες είχαν κάνει εμβόλιο Moderna, το 87% που έκαναν Pfizer και το 38% όσων έκαναν J&J.
Τα αντίστοιχα ποσοστά γυναικών με τα άλλα αντισώματα IgA στο μητρικό γάλα μετά τον εμβολιασμό ήταν Moderna 71%, Pfizer 51% και J&J 23%, ακόμη μία ένδειξη για την ελαφρώς μεγαλύτερη ανοσιακή ανταπόκριση που προκαλείται με το εμβόλιο της Moderna. Υπό διερεύνηση βρίσκεται η ανοσιακή απόκριση στο μητρικό γάλα μετά από εμβόλιο AstraZeneca.
Διαβάστε επίσης:
