Η Αυστραλία απαγορεύει πλέον στα παιδιά κάτω των 16 ετών να χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αφού το κοινοβούλιο της ενέκρινε τους αυστηρότερους νόμους στον κόσμο.
Η απαγόρευση, η οποία δεν θα τεθεί σε ισχύ για τουλάχιστον 12 μήνες, θα μπορούσε να επιβάλει στις εταιρείες τεχνολογίας πρόστιμο έως και 50 εκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας (32,5 εκατομμύρια δολάρια) εάν δεν συμμορφωθούν.
Ο Αυστραλός πρωθυπουργός δήλωσε ότι ο νόμος είναι απαραίτητος για την προστασία των νέων από τις «βλάβες» που μπορεί να προκαλέσουν τα social media, θέση που είχε μεγάλη απήχηση στους γονείς.
Ωστόσο, οι επικριτές λένε ότι τα ερωτήματα σχετικά με το πώς θα λειτουργήσει η απαγόρευση – και ο αντίκτυπός της στην ιδιωτική ζωή και την κοινωνική διασύνδεση – έχουν μείνει αναπάντητα.
Αυτή δεν είναι η πρώτη προσπάθεια παγκοσμίως να περιοριστεί η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από παιδιά, αλλά τα 16 χρόνια είναι η υψηλότερη ελάχιστη ηλικία που έχει οριστεί από οποιαδήποτε χώρα. Σε αντίθεση με άλλες προσπάθειες, δεν περιλαμβάνει εξαιρέσεις για υπάρχοντες χρήστες ή για όσους έχουν γονική συναίνεση.
Έχοντας περάσει από τη Γερουσία με 34 ψήφους υπέρ έναντι 19 κατά, αργά την Πέμπτη, το νομοσχέδιο επέστρεψε στη Βουλή των Αντιπροσώπων από όπου πέρασε νωρίς την Παρασκευή.
«Θέλουμε τα παιδιά μας να έχουν παιδική ηλικία και οι γονείς να ξέρουν ότι τα προσέχουμε» δήλωσε ο Αλμπανέζε.
Ο νόμος δεν προσδιορίζει ποιες πλατφόρμες θα απαγορευτούν.
Αυτές οι αποφάσεις θα ληφθούν αργότερα από την υπουργό Επικοινωνιών της Αυστραλίας, ο οποίος θα ζητήσει συμβουλές από την αρμόδια Αρχή eSafety.
Ωστόσο, η υπουργός δήλωσε ότι η απαγόρευση θα περιλαμβάνει το Snapchat, το TikTok, το Facebook, το Instagram και το X.
Οι πλατφόρμες τυχερών παιχνιδιών και ανταλλαγής μηνυμάτων εξαιρούνται, όπως και οι ιστότοποι που μπορούν να προσπελαστούν χωρίς λογαριασμό, όπως το YouTube.
Οι τεχνολογικοί γίγαντες αντιδρούν στην ψήφιση νομοσχεδίου
Οι πλατφόρμες των κοινωνικών δικτύων, επέκριναν σήμερα τον νόμο, εκτιμώντας ότι θα στρέψει τα παιδιά σε επικίνδυνες, εναλλακτικές πλατφόρμες.
Το νομοσχέδιο, που υιοθετήθηκε την Πέμπτη 28/11, από το αυστραλιανό κοινοβούλιο, προβλέπει ότι οι πλατφόρμες όπως το X, το TikTok, το Instagram, το Facebook και το Snapchat θα πρέπει να λάβουν «εύλογα μέτρα» για να εμποδίζουν τα παιδιά και τους εφήβους να ανοίγουν λογαριασμό.
Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης τα πρόστιμα που θα τους επιβάλλονται ενδέχεται να φτάνουν ως τα 50 εκατ. αυστραλιανά δολάρια (30,7 εκατ. ευρώ).
Η κυβέρνηση υπό τον πρωθυπουργό Άντονι Αλμπανέζι προειδοποιούσε τους τεχνολογικούς γίγαντες επί μήνες για τα σχέδιά της, τα οποία ανακοίνωσε αφού κοινοβουλευτική επιτροπή άκουσε νωρίτερα φέτος τις μαρτυρίες γονέων παιδιών τα οποία είχαν βλάψει τον εαυτό τους λόγω της παρενόχλησης που δέχονταν στο διαδίκτυο.
Το TikTok, μια ιδιαίτερα δημοφιλής πλατφόρμα την οποία χρησιμοποιούν οι έφηβοι για να αναρτούν και να μοιράζονται βίντεο, ανέφερε σε ανακοίνωσή της προς το Reuters σήμερα ότι είναι πιθανό η απαγόρευση αυτή να ωθήσει τους νέους σε σκοτεινές γωνιές του διαδικτύου.
«Στο μέλλον είναι κρίσιμης σημασίας η αυστραλιανή κυβέρνηση να συνεργαστεί στενά με τις εταιρείες για να διορθώσει ζητήματα που προέκυψαν από αυτή τη βιαστική διαδικασία. Θέλουμε να εργαστούμε από κοινού για να κρατήσουμε ασφαλείς τους εφήβους και να περιορίσουμε τις ακούσιες επιπτώσεις αυτού του νόμου για όλους τους Αυστραλούς», επεσήμανε η εταιρεία.
Η Meta, μητρική του Facebook και του Instagram, επέκρινε το γεγονός ότι η αυστραλιανή κυβέρνηση δεν έλαβε υπόψη της όσα κάνουν ήδη οι γίγαντες της τεχνολογίας «για να διασφαλίσουν τις κατάλληλες εμπειρίες ανάλογα με την ηλικία». Τόνισε ωστόσο ότι θα σεβαστεί τον νόμο.
Η Snap, μητρική εταιρεία του Snapchat, εκτίμησε ότι το νομοσχέδιο αφήνει αναπάντητα πολλά ερωτήματα. Όμως εκπρόσωπος της εταιρείας διαβεβαίωσε ότι η πλατφόρμα θα συνεργαστεί ώστε «να βοηθήσει να υιοθετηθεί μια προσέγγιση που θα προωθεί εξίσου την εμπιστευτικότητα και την ασφάλεια και θα είναι εφαρμόσιμη».
Εξάλλου η Meta ζήτησε να γίνουν διαβουλεύσεις για τον τρόπο εφαρμογής του νόμου ώστε να καταλήξουν «σε ένα αποτέλεσμα τεχνικά εφικτό, το οποίο δεν θα επιβαρύνει τους γονείς και τους εφήβους».
Από την πλευρά της η Unicef στην Αυστραλία εκτίμησε ότι το νομοσχέδιο δεν αποτελεί «μαγική λύση» για τους κινδύνους του διαδικτύου και προειδοποίησε ότι ενδέχεται να σπρώξει τα παιδιά προς «κρυφούς και χωρίς εποπτεία» χώρους.
Η Κέιτι Μάσκιλ, αξιωματούχος της Unicef στην Αυστραλία, τόνισε ότι οι νέοι πρέπει οπωσδήποτε να προστατευθούν στην ψηφιακή εποχή, αλλά σε καμία περίπτωση να μην αποκλειστούν από αυτή.
«Αυτή η απαγόρευση κινδυνεύει να τους εμποδίζει να έχουν πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας για την ευημερία τους κομμάτια του διαδικτυακού κόσμου», σημείωσε.
Παρά τις επιφυλάξεις τους, οι τεχνολογικοί γίγαντες δήλωσαν ότι θα συνεργαστούν με την αυστραλιανή κυβέρνηση προκειμένου να καθοριστεί ο τρόπος εφαρμογής του νομοσχεδίου, το οποίο πρόκειται να τεθεί σε ισχύ σε έναν χρόνο.
Στο νομοσχέδιο δεν αναφέρεται καμία λεπτομέρεια σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής της απαγόρευσης και κάποιοι ειδικοί έχουν εκφράσει τις αμφιβολίες τους σχετικά με το αν είναι τεχνικά εφικτή η εφαρμογή του.
Ένα από τα βασικά ερωτήματα είναι η προστασία της ιδιωτικότητας και για τον λόγο αυτό έγιναν τροποποιήσεις στο νομοσχέδιο ώστε οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να μην χρειάζεται να παρουσιάζουν την ταυτότητά τους για να αποδεικνύουν την ηλικία τους.
Αρκετές χώρες και περιοχές έχουν αποφασίσει να επιβάλουν κατώτατο όριο ηλικίας για την πρόσβαση στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Στην Φλόριντα των ΗΠΑ θα τεθεί σε ισχύ τον Ιανουάριο νόμος που θα απαγορεύει στους ανήλικους κάτω των 14 ετών να ανοίγουν λογαριασμό.
Η Ισπανία ψήφισε τον Ιούνιο νόμο που απαγορεύει την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στους ανήλικους κάτω των 16 ετών.
Ωστόσο και στις δύο περιπτώσεις οι πρακτικές λεπτομέρειες δεν έχουν καθοριστεί.
Στη Γαλλία, νόμος που ψηφίστηκε το 2023 και ορίζει την ηλικία «ψηφιακής ωριμότητας» στα 15 έτη, δεν έχει ακόμη τεθεί σε εφαρμογή, εν αναμονή απάντησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το αν συμβαδίζει με το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει ταχθεί μάλιστα υπέρ της απαγόρευσης του κινητού τηλεφώνου «πριν από την ηλικία των 11 ετών».
Η Κίνα, η οποία περιορίζει την πρόσβαση στους ανήλικους από το 2021, απαιτεί την ταυτοποίηση μέσω εγγράφου ταυτότητας.
Οι ανήλικοι κάτω των 14 ετών δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν πάνω από 40 λεπτά την ημέρα το Douyin, την κινεζική εκδοχή του TikTok, ενώ περιορισμένος είναι επίσης ο χρόνος που μπορούν να περνούν τα παιδιά και οι έφηβοι σε διαδικτυακά παιγνίδια.