Η σημερινή ημέρα βρήκε τον Βρετανό πρωθυπουργό, Μπόρις Τζόνσον, προσκολλημένο στην εξουσία, αλλά βαριά πληγωμένο από την παραίτηση υπουργών του, οι οποίοι τον έκριναν ακατάλληλο για τη διακυβέρνηση της χώρας, ενώ και ολοένα μεγαλύτερος αριθμός βουλευτών ζητεί την παραίτησή του.
Ο Τζόνσον γλίτωσε παρά τρίχα από πρόταση μομφής που είχε κατατεθεί στο Κοινοβούλιο τον περασμένο μήνα, με την ψήφο εμπιστοσύνης που έλαβε να του χαρίζει ασυλία για 12 μήνες από μια άλλη. Ωστόσο, κάποιοι βουλευτές του Συντηρητικού Κόμματος προσπαθούν να αλλάξουν τους κομματικούς κανόνες για να συντομεύσουν αυτή την περίοδο ασυλίας.
Επίσης, άλλοι βουλευτές απηύθυναν έκκληση στους υπουργούς της κυβέρνησής του να κινηθούν εναντίον του.
Πώς θα μπορούσε ο Τζόνσον να αναγκαστεί σε παραίτηση και πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει η διαδικασία για να βρεθεί αντικαταστάτης του;
Ακολουθεί παράθεση των τρόπων με τους οποίους θα μπορούσε να γίνει αυτό:
- Ο Τζόνσον θα μπορούσε να αποφασίσει ο ίδιος ότι έχει χάσει την υποστήριξη πάρα πολλών μελών του κόμματός του και του υπουργικού του συμβουλίου και να παραιτηθεί. Προς το παρόν δεν έχει δείξει ότι προτίθεται να κάνει κάτι τέτοιο.
- Κι άλλα μέλη του υπουργικού του συμβουλίου θα μπορούσαν να παραιτηθούν και να ζητήσουν από τον Τζόνσον να αποχωρήσει, αναγκάζοντάς τον σχεδόν σίγουρα να παραιτηθεί. Ωστόσο, δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης αναφέρουν ότι άλλα υψηλόβαθμα μέλη του υπουργικού του συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένης της υπουργού Εσωτερικών Λιζ Τρας, του υπουργού Άμυνας Μπεν Ουάλας και του υπουργού προεδρίας της κυβέρνησης Μάικλ Γκόουβ, παραμένουν στη θέση τους.
- Ορισμένοι βουλευτές προσπαθούν να αλλάξουν τους κανόνες του κόμματος ώστε να μπορέσουν να διεξαγάγουν και άλλη ψηφοφορία επί πρότασης μομφής νωρίτερα από αυτό που επιτρέπεται τώρα. Εκλογές για τα μέλη της λεγόμενης Επιτροπής 1922, η οποία ορίζει τους κανόνες του κόμματος, αναμένεται να διεξαχθούν προσεχώς.
Εύρεση διαδόχου
Αν ο Τζόνσον αναγκαστεί να αποχωρήσει, θα διεξαχθεί διαδικασία για την εξεύρεση νέου ηγέτη. Ακολουθεί ο τρόπος με τον οποίο είναι πιθανόν να λειτουργήσει μια τέτοια διαδικασία, την οποία επιβλέπει η Επιτροπή 1922.
- Αυτοί που θα μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα για την ηγεσία θα πρέπει να επιλεγούν από δύο άλλους βουλευτές των Συντηρητικών. Μπορεί να υπάρξει ένα ευρύ πεδίο υποψηφίων.
- Οι βουλευτές των Συντηρητικών θα διεξαγάγουν τότε μερικούς γύρους ψηφοφοριών για να μειώσουν τον αριθμό των υποψηφίων. Κάθε φορά τους ζητείται να ψηφίσουν τον υποψήφιο που επιλέγουν σε μυστική ψηφοφορία και αυτός που έχει τις λιγότερες ψήφους αποχωρεί.
- Η διαδικασία αυτή επαναλαμβάνεται έως ότου απομείνουν μόνον δύο υποψήφιοι. Παλαιότερα οι ψηφοφορίες αυτές διεξάγονταν Τρίτες και Πέμπτες.
- Τα μέλη του Συντηρητικού Κόμματος καλούνται στη συνέχεια να καταθέσουν επιστολική ψήφο, επιλέγοντας έναν εκ των δύο τελικών υποψηφίων που θα είναι εν τέλει ο νέος ηγέτης.
- Ο ηγέτης του κόμματος που έχει πλειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων είναι ο ντε φάκτο πρωθυπουργός. Δεν χρειάζεται να προκηρύξουν πρόωρες εκλογές, αλλά έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν.
Πόσο χρόνο θα χρειαστεί όλο αυτό;
Το χρονικό διάστημα που μπορεί να διαρκέσει αυτή η διαδικασία διαφέρει, ανάλογα με το πόσοι βγαίνουν μπροστά. Η Τερέζα Μέι εξελέγη ηγέτις λιγότερο από τρεις εβδομάδες μετά την παραίτηση του προκατόχου της Ντέιβιντ Κάμερον το 2016, καθώς όλοι οι άλλοι υποψήφιοι αποχώρησαν στα μέσα της διαδικασίας.
Ο Τζόνσον αντιμετώπισε τον πρώην υπουργό Υγείας Τζέρεμι Χαντ στον δεύτερο γύρο της ψηφοφορίας των μελών των Συντηρητικών για την αντικατάσταση της Μέι το 2019 και ανέλαβε καθήκοντα δύο μήνες μετά την ανακοίνωση από την ίδια της πρόθεσής της να παραιτηθεί.
