Ανταπόκριση από Στρασβούργο: Νίκος Ρούσσης
Οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας ανά τον κόσμο, δεν είναι, τουλάχιστον στο σύνολο τους, τόσο «αθώες» όσο παρουσιάζονται.
Ήδη, όπως αναφέρει σε προχθεσινή του απάντηση, σε γραπτό ερώτημα πλειάδας ευρωβουλευτών, ο αρμόδιος Κοινοτικός Επίτροπος, Ευριπίδης Στυλιανίδης, η Κομισιόν διερευνά, από τον Φεβρουάριο του 2018, καταγγελίες και πληροφορίες, που έχουν υποβληθεί και αναφέρονται σε δεκάδες περιστατικά σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης παιδιών και γυναικών, από εργαζόμενους σε συγκεκριμένες ΜΚΟ.
Παράλληλα εξετάζεται, σύμφωνα με τον Επίτροπο, η διακοπή της κοινοτικής χρηματοδότησης, σ’ όσες απ’ αυτές τις ΜΚΟ διαπιστωθεί ότι συμμετείχαν σε τέτοιες απάνθρωπες συμπεριφορές.
Το θέμα έφερε στην Κομισιόν, στις 27 Φεβρουαρίου 2018, με γραπτή της ερώτηση, πλειάδα ευρωβουλευτών, που κατήγγειλαν, συγκεκριμένα ότι:
-Ορισμένα μέλη του προσωπικού της Oxfam κατηγορούνται ότι διοργάνωσαν σεξουαλικά πάρτι και προσέφεραν βοήθεια με αντάλλαγμα σεξ, ενώ υποτίθεται ότι παρείχαν αρωγή στους πληγέντες από τον σεισμό του 2010 στην Αϊτή.
-Η γαλλική ομάδα των Γιατρών χωρίς Σύνορα έλαβε 146 καταγγελίες το περασμένο έτος, εκ των οποίων 24 αφορούσαν σεξουαλική παρενόχληση ή σεξουαλική επίθεση, ενώ η ΜΚΟ SavetheChildren, με έδρα το Λονδίνο, έλαβε ειδοποίηση για 176 περιστατικά σε διάστημα τριών ετών, τα οποία αφορούν πιθανή κακοποίηση παιδιών από μέλη του προσωπικού της.
-Το 2017 η Κομισιόν χορήγησε ενισχύσεις ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ σε ΜΚΟ, από τα οποία 53,5 εκατομμύρια ευρώ διατέθηκαν σε όλες τις οντότητες που συνδέονται με την Oxfam στην Ευρώπη. Η Κομισιόν δήλωσε ότι, αν η Oxfam δεν αποσαφηνίσει την κατάσταση γύρω από τις πρόσφατες καταγγελίες, είναι έτοιμη να σταματήσει τη χρηματοδότηση στους εταίρους της που δεν σεβάστηκαν στοιχειώδη ηθικά πρότυπα.
Οι ευρωβουλευτές έθεταν την Κομισιόν προ των ευθυνών της και ρωτούσαν αν προτίθεται να επιδιώξει πλήρη διερεύνηση, προκειμένου να αποσαφηνιστεί με ποιους τρόπους χρησιμοποιούν τους δημόσιους πόρους όλες οι ΜΚΟ που εργάζονται σε άμεση επαφή με παιδιά.
Ρωτούσαν ακόμη ποια μέτρα σκοπεύει να λάβει η Κομισιόν για να ρυθμίσει τη χρήση του δημόσιου χρήματος που διατίθεται σε ΜΚΟ και να εξασφαλίσει μεγαλύτερη διαφάνεια στο πλαίσιο αυτό, καθώς και σε ό,τι αφορά την ηθική πιστοποίηση.
Με την γραπτή του απάντηση, στις 8 Ιουνίου 2018, ο αρμόδιος κοινοτικός Επίτροπος, επιβεβαιώνει το γεγονός ότι γίνεται εξονυχιστική διερεύνηση των καταγγελιών και ότι οι εν λόγω ΜΚΟ θα κληθούν σύντομα να λογοδοτήσουν.
Ακολουθεί η πλήρης ερώτηση των ευρωβουλευτών και η απάντηση του Επιτρόπου στα ελληνικά:
Ερώτηση
Θέμα: Εργαζόμενοι σε ΜΚΟ κατηγορούμενοι για κακοποίηση γυναίκας και παιδιών: ανάγκη για μεγαλύτερη διαφάνεια
Ορισμένα μέλη του προσωπικού της Oxfam κατηγορούνται ότι διοργάνωσαν σεξουαλικά πάρτι και προσέφεραν βοήθεια με αντάλλαγμα σεξ, ενώ υποτίθεται ότι παρείχαν αρωγή στους πληγέντες από τον σεισμό του 2010 στην Αϊτή.
Επιπλέον, σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιεύματα στον Τύπο, η γαλλική ομάδα των Γιατρών χωρίς
Σύνορα έλαβε 146 καταγγελίες το περασμένο έτος, εκ των οποίων 24 αφορούσαν σεξουαλική παρενόχληση ή σεξουαλική επίθεση, ενώ η ΜΚΟ Save the Children, με έδρα το Λονδίνο, έλαβε ειδοποίηση για 176 περιστατικά σε διάστημα τριών ετών, τα οποία αφορούν πιθανή κακοποίηση παιδιών από μέλη του προσωπικού της.
Το 2017 η Επιτροπή χορήγησε ενισχύσεις ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, από τα οποία 53,5 εκατομμύρια ευρώ διατέθηκαν σε όλες τις οντότητες που συνδέονται με την Oxfam στην Ευρώπη. Η Επιτροπή δήλωσε ότι, αν η Oxfam δεν αποσαφηνίσει την κατάσταση γύρω από τις πρόσφατες καταγγελίες, είναι έτοιμη να σταματήσει τη χρηματοδότηση στους εταίρους της που δεν σεβάστηκαν στοιχειώδη ηθικά πρότυπα.
Λαμβάνοντας υπόψη την υψηλή αξία όλων των οργανισμών με ηθικούς και ανθρωπιστικούς σκοπούς:
Προτίθεται η Επιτροπή να επιδιώξει πλήρη διερεύνηση, προκειμένου να αποσαφηνιστεί με ποιους τρόπους χρησιμοποιούν τους δημόσιους πόρους όλες οι ΜΚΟ που εργάζονται σε άμεση επαφή με παιδιά;
Ποια μέτρα σκοπεύει να λάβει η Επιτροπή για να ρυθμίσει τη χρήση του δημόσιου χρήματος που διατίθεται σε ΜΚΟ και να εξασφαλίσει μεγαλύτερη διαφάνεια στο πλαίσιο αυτό, καθώς και σε ό,τι αφορά την ηθική πιστοποίηση;
Απάντηση του κ. Στυλιανίδη εξ’ ονόματος της Επιτροπής
Η Επιτροπή προσδοκά από τους εταίρους της να τηρούν αυστηρούς ηθικούς και επαγγελματικούς κανόνες, κώδικες δεοντολογίας και αρχές, καθώς και να συμμορφώνονται με την υποχρέωση να υλοποιούν τις χρηματοδοτούμενες από την ΕΕ δράσεις αναπτυξιακής συνεργασίας και ανθρωπιστικού χαρακτήρα με φροντίδα, αποτελεσματικότητα, διαφάνεια και επιμέλεια. Η στάση αυτή περιλαμβάνει μηδενική ανοχή έναντι της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης μέσω αποτελεσματικής πρόληψης, και μηχανισμών αναφοράς και αντιμετώπισης, όπως αναφέρεται σαφώς στο άρθρο 5 στοιχείο ε) σημείο iv) των συμφωνιών-πλαίσιο εταιρικής σχέσης που έχουν υπογραφεί με μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) εταίρους, στον τομέα της ανθρωπιστικής βοήθειας. Οι ΜΚΟ είναι επίσης υποχρεωμένες να κοινοποιούν πληροφορίες σχετικά με πιθανές παραβιάσεις των συμβατικών τους υποχρεώσεων.
Η Επιτροπή, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως χορηγός ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής βοήθειας, απαιτεί από τους εταίρους της να διαθέτουν αποτελεσματική και συντονισμένη πρόληψη, μηχανισμούς αναφοράς και αντιμετώπισης, ιδίως όταν εμπλέκονται ευάλωτες ομάδες, όπως γυναίκες και παιδιά.
Τον Φεβρουάριο του 2018, όσον αφορά τους εταίρους αναπτυξιακής και ανθρωπιστικής βοήθειας, η Επιτροπή ζήτησε διαβεβαιώσεις από όλα τα υπογράφοντα μέρη των συμφωνιών-πλαίσιο εταιρικής σχέσης(2) ότι όλοι οι εταίροι και τα μέλη τους έχουν λάβει μέτρα για τη διασφάλιση μηδενικής ανοχής έναντι της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης, καθώς και κάθε επιλήψιμης συμπεριφοράς που έχει αντίκτυπο στην αξιοπιστία του αντισυμβαλλομένου. Η Επιτροπή ζήτησε από όλους τους εταίρους της να παράσχουν πληροφορίες σχετικά με τις πολιτικές και τις διαδικασίες για την πρόληψη, την αναφορά και την αντιμετώπιση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης. Η Επιτροπή αξιολογεί τις πληροφορίες που έχουν υποβληθεί και πρόκειται να λάβει αποτελεσματικά μέτρα για να εξακριβώσει τη συμμόρφωση των εταίρων της με την αρχή της μηδενικής ανοχής έναντι της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης.
Κατά κανόνα, όταν η Επιτροπή θεωρεί ότι ένας εταίρος ανθρωπιστικής βοήθειας παραβιάζει τις συμβατικές του υποχρεώσεις, η Επιτροπή δύναται να λάβει διάφορα μέτρα, περιλαμβανομένης της αναστολής των πληρωμών, της λήξης της/των συμφωνίας/-ιών επιχορήγησης, της μείωσης της/των επιχορήγησης/-εων ή της εφαρμογής οικονομικών ή διοικητικών κυρώσεων, σύμφωνα με τις ισχύουσες κανονιστικές και συμβατικές διατάξεις.
Στην περίπτωση που η Επιτροπή υποψιαστεί υπεξαίρεση των κονδυλίων της Ένωσης, παραπέμπει την υπόθεση στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), η οποία αποφασίζει εάν πρέπει να κινηθεί έρευνα. Η Επιτροπή θα καταβάλει κάθε προσπάθεια να εξασφαλίσει ότι τα υποδείγματα συμβάσεων για χρήση σε εξωτερική δράση απαγορεύουν πλήρως τη σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση.
