Σύνταξη-Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Την Κυριακή, ο δικτάτορας της Λευκορωσίας Alexander Lukashenko, έκανε κατάχρηση εξουσίας, διατάσσοντας την πειρατεία ενός πολιτικού αεροσκάφους που πετούσε στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, με μοναδικό σκοπό να εξαναγκάσει σε σιωπή μια βασική αντιπολιτευτική προσωπικότητα.
Αυτή όμως, δεν είναι μια ιστορία που αφορά μόνο τη Λευκορωσία. Είναι μια κρίσιμη δοκιμασία στην παγκόσμια αναμέτρηση μεταξύ δημοκρατιών και δικτατοριών. Η δημοκρατική Δύση δεν μπορεί να αποτύχει σε αυτό το τεστ – αφήνοντας τον Lukashenko και τους κακοποιούς του να ξεφύγουν. Αν συμβεί, όλο και περισσότεροι δικτάτορες θα μιμούνται τον Lukashenko. Περισσότεροι αντιφρονούντες θα απαγάγονται από πολιτικά αεροπλάνα. Και περισσότεροι αυταρχικοί ηγέτες θα σφίξουν τα δεσμά της εξουσίας τους.
Οι δικτάτορες σε όλο τον κόσμο κοιτάζουν ο ένας τον άλλο για ενδείξεις. Όταν ένας δικτάτορας διεξάγει εκλογές με έναν ιδιαίτερα έξυπνο τρόπο, σύντομα άλλοι ισχυροί μιμούνται την τακτική. Είναι μια διαδικασία που οι πολιτικοί επιστήμονες αποκαλούν «αυταρχική μάθηση». Τώρα που οι αυταρχικοί ηγέτες του κόσμου είδαν τον Lukashenko να προχωρά σε πειρατεία μιας διεθνούς πτήσης για να συλλάβει έναν υψηλού προφίλ αντίπαλο, τα μάτια τους στράφηκαν προς το Μίνσκ. Θα αντιμετωπίσει κάποια σοβαρή τιμωρία ή όχι; Εάν η αντιδραση της Δύσης είναι αδύναμη, οι αντιφρονούντες σε ολόκληρο τον κόσμο δεν θα ανησυχούν μόνο για την προσγείωση σε εχθρική περιοχή, θα πρέπει επίσης να φοβούνται να πετούν μέσω εχθρικού εναέριου χώρου. Καθώς αυξάνεται το κόστος της διαφωνίας προς τους δικτάτορες, η μακροπρόθεσμη παρακμή της παγκόσμιας δημοκρατίας θα επιταχυνθεί.
Οι δυτικοί ηγέτες πρέπει να είναι πιο δημιουργικοί και πιο τιμωρητικοί. Ήρθε η ώρα να γίνουν σκληροί. «Business as usual» και μερικές στοχευμένες κυρώσεις δεν θα είναι αποτελεσματικές. Φυσικά θα πρέπει να επιβληθούν στοχευμένες κυρώσεις. Αν όμως αυτές ήταν πραγματικά αποτρεπτικές, τότε ο Lucashenko θα το σκεφτόταν διπλά να απαγάγει τον αντιφρονούντα δημοσιογράφο Roman Protasevich από το επιβατικό αεροσκάφος της Ryanair. Οι στοχευμένες κυρώσεις είναι το γεωπολιτικό μάλωμα με το γάντι που έχει γίνει σήμα κατατεθέν των δυτικών αντιδράσεων στις δικτατορικές υπερβάσεις. Ήρθε η ώρα να γίνει αντιληπτό, πως αυτές οι μέθοδοι έχουν αποτύχει. Απλώς συνυπολογίζονται στις μακιαβελικές μηχανορραφίες κάθε δικτάτορα, ως το κόστος μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Αυτή είναι μια τεράστια ευκαιρία για νέους τρόπους σκέψης και αποτελεσματικότερη δράση – και για τον Πρόεδρο Biden να δείξει ότι το εννοεί να αποκαταστήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες ως ηγέτιδα δύναμη στον αγώνα για την παγκόσμια δημοκρατία.
Οι δυτικές χώρες πρέπει να απαγορεύσουν αμέσως στην Belavia, την εθνική αεροπορική εταιρεία της Λευκορωσίας να λειτουργεί, σε όσο το δυνατόν περισσότερο εναέριο χώρο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη κάνει ένα ευπρόσδεκτο πρώτο βήμα απαγορεύοντας στα αεροσκάφη της Λευκορωσίας να χρησιμοποιούν τον εναέριο χώρο και τους αερολιμένες της. Η συμμετοχή της Λευκορωσίας σε οποιεσδήποτε διεθνείς αεροπορικές συμφωνίες ή πρωτόκολλα πρέπει επίσης να ανασταλεί.
Αλλά ας είμαστε ειλικρινείς: αυτό δεν πρόκειται να χτυπήσει τον Lukashenko εκεί που πονάει. Για να γίνει, πρέπει τελικά οι αρχές να ακολουθήσουν το χρήμα και τον τρόπο ζωής που απολαμβάνουν αυτός και άλλοι δικτάτορες. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να φανεί επιτέλους ότι οι δημοκρατίες το εννοούν και ότι οι δικτάτορες θα πρέπει να φοβούνται τις συνέπειες της σύλληψης ή δολοφονίας των αντιπάλων τους.
Οι αυταρχικοί ηγέτες ζουν πλουσιοπάροχα, συχνά ακόμη και έξω από τα σύνορά τους. Τα μετρητά ή άλλα περιουσιακά στοιχεία τους είναι συνήθως κρυμμένα σε φορολογικούς παραδείσους ή υπεράκτιους λογαριασμούς. Και οι περισσότεροι δικτάτορες – και οι ολιγάρχες που τους κρατούν στην εξουσία – λατρεύουν να διασκεδάζουν σε διάφορες παρθένες παραλίες ή σε λαμπερές παγκόσμιες πρωτεύουσες. Ακόμα κι αν η ικανότητα της Δύσης να κυνηγήσει τα μετρητά του Lukashenko είναι περιορισμένη, σίγουρα μπορεί να κάνει περισσότερα για να διαταράξει τον πλούσιο τρόπο ζωής ορισμένων ολιγαρχών και πρωτοπαλίκαρων γύρω από τον Lukashenko, που τον στηρίζουν στην εξουσία.
Η Δύση θα μπορούσε να δώσει το παράδειγμα με την αντιμετώπιση του καθεστώτος της Λευκορωσίας, κυρίως επειδή μια σκληρή τιμωρία σε αυτήν την περίπτωση σίγουρα θα συζητηθεί σε παλάτια και θαλάμους βασανιστηρίων σε όλο τον κόσμο. Αυτή είναι η τέλεια ευκαιρία να στείλει ένα αδιαμφισβήτητο μήνυμα.
Όταν η Ομάδα των Επτά συναντηθεί στη Βρετανία τον επόμενο μήνα, μια από τις βασικές προτεραιότητες θα πρέπει να είναι να βρεθεί ένας τρόπος να κοπεί η ροή των μετρητών προς τους χειρότερους δικτάτορες του κόσμου. Καταστολή των φορολογικών παραδείσων. Πιο σκληρή γραμμή σε σχέση με οικονομικές γνωστοποιήσεις. Κατάσχεση κεφαλαίων και περιουσιακών στοιχείων που μπορούν να συνδεθούν αξιόπιστα με τη διαφθορά της Λευκορωσίας – και όχι μόνο. Αυστηρή προειδοποίηση προς τις βιομηχανίες «υπηρεσιών διαφθοράς» – δυτικές τράπεζες, δικηγόρους και λογιστές που διευκολύνουν τη διαφθορά – πως θα θεωρούνται άμεσα υπεύθυνοι για την ενεργοποίηση παράνομης δραστηριότητας.
Πρέπει επίσης να αυστηροποιηθούν οι περιορισμοί των κινήσεων των δικτατόρων και της ακολουθίας τους. Εάν οι δικτάτορες θέλουν να καταστρέψουν τις χώρες τους πρέπει να εξαναγκάζονται να μένουν στο έδαφος τους. Πρέπει να τερματιστούν οι μέρες που αυτοί, οι οικογένειες και οι σύμμαχοί τους πηγαίνουν για ψώνια στο Παρίσι ή απολαμβάνουν ιατρική περίθαλψη παγκόσμιας κλάσης στο Λονδίνο ή τη Νέα Υόρκη όταν αρρωσταίνουν, ενώ οι πολίτες τους μάχονται για επιβίωση ή πεθαίνουν σε μη χρηματοδοτούμενα νοσοκομεία. Ορισμένες από αυτές τις απαγορεύσεις ταξιδιού έχουν ήδη επιβληθεί σε βασικά πρόσωπα της Λευκορωσίας, αλλά θα πρέπει να επεκταθούν σε παγκόσμια βάση.
Ακόμη και χωρίς αυτήν την κτηνώδη κρατική επιδρομή, ο λαός της Λευκορωσίας αξίζει περισσότερη υποστήριξη. Οι γενναίες διαμαρτυρίες εναντίον του Lukashenko ξέσπασαν ακριβώς πριν από ένα χρόνο. Υπάρχει καλύτερος τρόπος να ανταποκριθεί η Δύση στο τελευταίο παιχνίδι του Lukashenko από το να επιδείξει επιτέλους απτή και σοβαρή αλληλεγγύη προς τους διαδηλωτές; Αυτό που επιτέλους ζητούν είναι απλά αυτό που όλοι θεωρούμε δεδομένο: το δικαίωμα να έχουν φωνή σε αποφάσεις που επηρεάζουν τη ζωή τους.
Ο Lukashenko αποκάλυψε πόσο ανίσχυρη είναι η Δύση στην αποτροπή παρόμοιων ενεργειών των δικτατόρων. Για να υποστηριχθεί η δημοκρατία και να χτυπηθει ο αυταρχισμός, πρέπει τελικά να βγάλει η Δύση τα παιδικά γάντια και να χτυπήσει σκληρά.
Πηγή: The Washington Post
