Με την ανεργία να φτάνει σε επίπεδα ρεκόρ στην ΕΕ και καθώς οι προβλέψεις για τις οικονομικές προοπτικές κατά τους επόμενους μήνες είναι δυσοίωνες, η Επιτροπή παρουσίασε σήμερα ένα σύνολο συγκεκριμένων μέτρων για την προώθηση της απασχόλησης.
Όπως αναφέρεισε ανακοίνωσή της η Κομισιόν, η πρόταση εστιάζεται στην πλευρά της ζήτησης της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης, επισημαίνοντας τρόπους με τους οποίους τα κράτη μέλη μπορούν να ενθαρρύνουν τις προσλήψεις μειώνοντας τους φόρους επί της εργασίας ή υποστηρίζοντας περισσότερο την ίδρυση νέων επιχειρήσεων.
Προσδιορίζει επίσης τους τομείς που παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες δυνατότητες δημιουργίας θέσεων απασχόλησης στο μέλλον: «πράσινη» οικονομία, υπηρεσίες του τομέα της υγείας και τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας (ΤΠΕ). Η πολιτικού χαρακτήρα ανακοίνωση υπογραμμίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η εργασιακή και κοινωνική διάσταση της διακυβέρνησης της ΕΕ και προσδιορίζει τρόπους στενότερης συμμετοχής των εκπροσώπων των εργοδοτών και των εργαζομένων στον καθορισμό των προτεραιοτήτων της ΕΕ.
Ο πρόεδρος κ. Barroso δήλωσε: «Η Ευρώπη χρειάζεται μια στρατηγική δημιουργίας θέσεων εργασίας για να αντιμετωπίσει το απαράδεκτο επίπεδο ανεργίας της. Η ΕΕ έχει μεγάλες αναξιοποίητες δυνατότητες να δώσει ώθηση στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η “πράσινη” οικονομία, η υγεία και οι νέοι τεχνολογικοί τομείς θα δημιουργήσουν συνολικά πάνω από 20 εκατομμύρια θέσεις εργασίας τα επόμενα χρόνια. Τα κράτη μέλη πρέπει να αξιοποιήσουν αυτές τις ευκαιρίες, να κινητοποιήσουν τους υπάρχοντες πόρους και να τονώσουν την αγορά εργασίας τους σε στενή συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους. Μαζί μπορούμε να πετύχουμε τον στόχο αυτόν».
Παρουσιάζοντας τη νέα δέσμη μέτρων στο Στρασβούργο, ο κ. László Andor, επίτροπος της ΕΕ αρμόδιος για την απασχόληση, τις κοινωνικές υποθέσεις και την κοινωνική ένταξη, δήλωσε:
«Τα σημερινά επίπεδα ανεργίας στην ΕΕ είναι δραματικά και απαράδεκτα. Η δημιουργία θέσεων εργασίας πρέπει να γίνει πραγματική ευρωπαϊκή προτεραιότητα».
Και πρόσθεσε: «Για να επανέλθει η ανάπτυξη και για να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές, όπως η στροφή προς την “πράσινη” οικονομία, η γήρανση του πληθυσμού και οι τεχνολογικές αλλαγές, η ΕΕ χρειάζεται μια δυναμική και χωρίς αποκλεισμούς ευρωπαϊκή αγορά εργασίας».
Περιεχόμενο της δέσμης μέτρων για την απασχόληση
1. Η δέσμη μέτρων για την απασχόληση καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τις εθνικές τους πολιτικές απασχόλησης. Ειδικότερα, περιλαμβάνει προτάσεις με τις οποίες τα κράτη μέλη καλούνται:
• να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και τη ζήτηση εργατικού δυναμικού, όπως η καθιέρωση επιδοτήσεων πρόσληψης που δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας, η (ουδέτερη από δημοσιονομική άποψη) στροφή από τους φόρους επί της εργασίας στους περιβαλλοντικούς φόρους ή η στήριξη της αυτοαπασχόλησης·
• να αξιοποιήσουν τους τομείς στους οποίους υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες δημιουργίας θέσεων εργασίας στο μέλλον, όπως είναι η «πράσινη» οικονομία, στην οποία θα μπορούσαν να δημιουργηθούν 20 εκατομμύρια θέσεις εργασίας από σήμερα μέχρι το 2020, και να συμπεριλάβουν την «πράσινη» απασχόληση στα εθνικά τους σχέδια απασχόλησης, ενισχύοντας την πληροφόρηση για τις «πράσινες» δεξιότητες·
• να βελτιώσουν τον προγραμματισμό και τις προβλέψεις για το εργατικό δυναμικό στον τομέα της υγείας, έτσι ώστε να υπάρξει καλύτερη αντιστοίχιση μεταξύ της ζήτησης και της προσφοράς επαγγελματιών στον τομέα της υγείας, προσφέροντάς τους συγχρόνως μακροπρόθεσμες επαγγελματικές προοπτικές, και να ενθαρρύνουν την ανταλλαγή πληροφοριών για καινοτόμες και αποτελεσματικές στρατηγικές πρόσληψης και διατήρησης των εργαζομένων στον τομέα της υγείας. Η Επιτροπή δρομολογεί επίσης μια διαβούλευση για τις ευκαιρίες απασχόλησης στους τομείς των προσωπικών και των οικιακών υπηρεσιών·
• να υποστηρίξουν την αύξηση του εργατικού δυναμικού υψηλής ειδίκευσης στον τομέα των ΤΠΕ και να προωθήσουν την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων από το σύνολο του εργατικού δυναμικού.
2. Η ανακοίνωση επισημαίνει επίσης βασικούς τομείς στους οποίους πρέπει να γίνουν μεταρρυθμίσεις, ούτως ώστε οι αγορές εργασίας να γίνουν πιο δυναμικές και «συμμετοχικές» και, συνεπώς, πιο ανθεκτικές στις οικονομικές αλλαγές. Οι προτάσεις αυτές περιλαμβάνουν:
• την αξιοποίηση των διδαγμάτων που αντλήθηκαν από την κρίση, όπως είναι η τόνωση της εσωτερικής ευελιξίας για τη μείωση της εργασιακής ανασφάλειας και των δημοσιονομικών δαπανών·
• την καθιέρωση αξιοπρεπών και βιώσιμων μισθών και την αποφυγή των παγίδων που συνεπάγονται οι χαμηλοί μισθοί·
• την εξασφάλιση κατάλληλων συμβατικών ρυθμίσεων για την αποτροπή της υπέρμετρης χρήσης μη τυποποιημένων ρυθμίσεων. Η Επιτροπή τονίζει επίσης την ανάγκη παροχής ευκαιριών στους νέους, καθώς και την ανάγκη να αναπτυχθεί η διά βίου μάθηση, η οποία έχει νευραλγική σημασία για την ασφάλεια της απασχόλησης και την παραγωγικότητα·
• με 4 εκατομμύρια θέσεις εργασίας να παραμένουν κενές σε ολόκληρη την ΕΕ, η «δέσμη μέτρων για την απασχόληση» ζητά να αυξηθούν οι επενδύσεις στις δεξιότητες, ούτως ώστε να αντιμετωπιστούν οι αναντιστοιχίες δεξιοτήτων στις αγορές εργασίας της Ευρώπης, καθώς και να βελτιωθεί η πρόβλεψη των αναγκών σε δεξιότητες. Προτείνει ειδικά μέσα για τη βελτίωση της αναγνώρισης των δεξιοτήτων και των προσόντων και για τη στενότερη προσέγγιση του κόσμου της εκπαίδευσης με τον κόσμο της εργασίας.
3. Η «δέσμη μέτρων για την απασχόληση» αποσκοπεί επίσης να δημιουργήσει μια πραγματική αγορά εργασίας της ΕΕ:
• Για να βελτιωθεί η κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, η Επιτροπή έχει αναλάβει την απαρέγκλιτη δέσμευση να εξαλείψει τα νομικά και πρακτικά εμπόδια που παρακωλύουν την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων με μέτρα όπως η βελτίωση της δυνατότητας μεταφοράς των συντάξεων, η καταλληλότερη φορολογική μεταχείριση των διασυνοριακών εργαζομένων ή η καλύτερη ενημέρωση για τα σχετικά δικαιώματα και υποχρεώσεις. Καλεί τα κράτη μέλη να επιτρέπουν την «εξαγωγή» των παροχών ανεργίας για τα άτομα που αναζητούν εργασία σε άλλη χώρα (για περίοδο έως και 6 μήνες). Στέλνει επίσης ισχυρό μήνυμα προς τις κυβερνήσεις να άρουν τους περιορισμούς στην πρόσβαση στην αγορά εργασίας για τους εργαζομένους από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία και να επιτρέπουν στους υπηκόους άλλων κρατών μελών να έχουν πρόσβαση σε θέσεις εργασίας στη δημόσια διοίκηση.
• Για να διευκολυνθεί ο εντοπισμός της κατάλληλης θέσης εργασίας από όσους αναζητούν εργασία, η δέσμη μέτρων προτείνει τη μετατροπή της πύλης αναζήτησης εργασίας του δικτύου EURES σε ένα πραγματικό ευρωπαϊκό εργαλείο τοποθέτησης και πρόσληψης εργαζομένων και προβλέπει (από το 2013) καινοτόμες ηλεκτρονικές εφαρμογές αυτοεξυπηρέτησης που θα παρέχουν αμέσως στους χρήστες σαφή γεωγραφική «χαρτογράφηση» των θέσεων εργασίας που προσφέρονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
4. Τέλος, η δέσμη μέτρων για την απασχόληση ανοίγει τον δρόμο για την ενίσχυση του συντονισμού και της παρακολούθησης των πολιτικών απασχόλησης σε επίπεδο ΕΕ, σύμφωνα με την οικονομική διακυβέρνηση της ΕΕ. Από το 2013, και στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου, η Επιτροπή σχεδιάζει να εισαγάγει έναν πίνακα ελέγχου, προκειμένου να παρακολουθεί την πρόοδο που επιτελούν τα κράτη μέλη κατά την εφαρμογή των εθνικών τους σχεδίων απασχόλησης. Για να ενισχυθεί η συμμετοχή των ενωσιακών και των εθνικών κοινωνικών εταίρων στη χάραξη της πολιτικής στον τομέα της απασχόλησης, η Επιτροπή έχει υποβάλει σχέδια για την ανταλλαγή απόψεων σε επίπεδο ΕΕ και την παρακολούθηση της εξέλιξης των μισθών. Τέλος, η δέσμη μέτρων τονίζει τη σημαντική σύνδεση μεταξύ της πολιτικής και των χρηματοδοτικών μέσων της ΕΕ (όπως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) για την υποστήριξη των προτεραιοτήτων και των μεταρρυθμίσεων των χωρών στον τομέα της απασχόλησης.
Πλαίσιο
Η δέσμη μέτρων θα συζητηθεί σε συνέδριο υψηλού επιπέδου για την απασχόληση στις 6-7 Σεπτεμβρίου, με στόχο την περαιτέρω κινητοποίηση όλων των εταίρων για την εφαρμογή των μέτρων που εξαγγέλθηκαν. Η σημερινή δέσμη μέτρων για την απασχόληση περιλαμβάνει μια πολιτικού χαρακτήρα ανακοίνωση της Επιτροπής, με τίτλο «Στοχεύοντας σε μια ανάκαμψη με άφθονες θέσεις απασχόλησης», και εννέα έγγραφα εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, δύο από τα οποία είναι έγγραφα διαβούλευσης:
• Τάσεις και προκλήσεις της αγοράς εργασίας (έγγραφο ανάλυσης)
• Ένα πλαίσιο ποιότητας για τις περιόδους πρακτικής άσκησης (έγγραφο διαβούλευσης)
• Εφαρμογή της πρωτοβουλίας «Ευκαιρίες για τους νέους»: τα πρώτα μέτρα που ελήφθησαν (έκθεση προόδου)
• Αξιοποίηση του δυναμικού απασχόλησης του τομέα της «πράσινης» ανάπτυξης
• Αξιοποίηση του δυναμικού απασχόλησης του τομέα των ΤΠΕ
• Σχέδιο δράσης για το εργατικό δυναμικό του τομέα της υγείας στην ΕΕ
• Το εργατικό δυναμικό του τομέα των οικιακών υπηρεσιών (έγγραφο διαβούλευσης)
• Ανοιχτές, δυναμικές και χωρίς αποκλεισμούς αγορές εργασίας (αξιολόγηση της έννοιας «ευελιξία με ασφάλεια»)
• Μεταρρύθμιση των ευρωπαϊκών υπηρεσιών απασχόλησης για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» (λεπτομέρειες της μεταρρύθμισης του δικτύου EURES)
Επιμέλεια:Xρήστος Μαζάνης