Χρειάστηκαν πέντε χρόνια (Αύγουστος 2011) μέχρι το διαστημόπλοιο «Ήρα» να καλύψει απόσταση 2,89 δις χλμ. και να προσεγγίσει τον Δία.

Εξοπλισμένο με οκτώ επιστημονικά όργανα και με έγχρωμη κάμερα υψηλής ευκρίνειας, η «Ήρα» καλείται να αποκρυπτογραφήσει τα μυστικά του πλανήτη

Το φιλόδοξο σχέδιο της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) εισήλθε το πρωί της Τρίτης στην πιο κρίσιμη καμπή του. Το διαστημικό σκάφος επιβράδυνε με τη χρήση ειδικού κινητήρα στις 06.18, ώρα Ελλάδας, προκειμένου να βρεθεί στην κατάλληλη απόσταση και να τεθεί σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη. Από τη στιγμή που «παγιδεύτηκε» στο πανίσχυρο μαγνητικό πεδίο του Δία, το «Juno» θα κάνει 37 περιφορές μέσα σε χρονικό διάστημα 20 μηνών, φθάνοντας σε απόσταση περίπου 5.000 χλμ. πάνω από το πυκνό σύννεφο αστρικής σκόνης και αερίων που καλύπτει τους πόλους του.

Σύμφωνα με νεότερη ανακοίνωση της NASA, η διαδικασία στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Λίγη ώρα αργότερα, γνωστοποιήθηκε πως και το σύστημα συγκέντρωσης ηλιακής ενέργειας λειτούργησε κανονικά.

Όπως ήταν φυσικό, η είδηση πως το «Juno» μπήκε σε τροχιά γύρω από τον Δία προκάλεσε κύμα ενθουσιασμού στα κεντρικά της NASA.

Εξοπλισμένο με οκτώ επιστημονικά όργανα και με έγχρωμη κάμερα υψηλής ευκρίνειας (JunoCam), καλείται να αποκρυπτογραφήσει τα μυστικά του πλανήτη, δίνοντας μοναδικά στοιχεία για το τι τελικά κρύβεται κάτω από τη μέχρι σήμερα αδιαπέραστη ατμόσφαιρα του μεγαλύτερου πλανήτη του ηλιακού συστήματος.

Είναι η πρώτη φορά που ένα διαστημικό σκάφος θα περάσει πάνω από τους πόλους του Δία σε τόσο κοντινή απόσταση, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για απαντήσεις σε σειρά μυστηρίων σχετικά με τον πυρήνα, τη σύνθεση και τα πεδία (βαρυτικό και μαγνητικό) του πλανήτη.


Ο κίνδυνος της ραδιενέργειας και η ελλειπτική τροχιά

Προκειμένου, μάλιστα, να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος καταστροφής των ηλεκτρονικών συστημάτων του «Juno» από την τρομακτική ακτινοβολία του Δία, ελήφθη η απόφαση να ακολουθήσει μια άκρως ελλειπτική τροχιά πάνω από τους πόλους (και όχι τη συνηθισμένη γύρω από τον ισημερινό) έτσι ώστε να απομακρύνεται και να πλησιάζει εκ νέου τον πλανήτη, αποφεύγοντας τις επικίνδυνες ζώνες.

Όπως φαίνεται και στο video που ακολουθεί, το διαστημικό σκάφος θα πραγματοποιεί «βουτιά», περνώντας πολύ κοντά από τον βόρειο πόλο και δίπλα από το στρώμα ραδιενέργειας.


Αυτοκαταστροφή για την αποφυγή μόλυνσης

Με την ολοκλήρωση των 37 περιφορών, θα τεθεί σε λειτουργία το πρωτόκολλο αυτοκαταστροφής.

Με μάζα 318 φορές μεγαλύτερη από αυτήν τη Γης, ο Δίας είναι τόσο μεγάλος που θα μπορούσε να περιλάβει στο εσωτερικό του όλους τους άλλους πλανήτες ηλιακού συστήματοςΕιδικότερα, στις 20 Φεβρουαρίου 2018, η «Ήρα» θα διαλυθεί στην ατμόσφαιρα του πλανήτη, για να μειωθεί στο ελάχιστο η πιθανότητα μελλοντικής πρόσκρουσης σ’ έναν από τους 67 γνωστούς δορυφόρους του Δία, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης, οι οποίοι μπορούν να φιλοξενούν ζωή -εξέλιξη που ίσως θα οδηγούσε σε μόλυνση της επιφάνειας από γήινους μικροοργανισμούς που μεταφέρει το διαστημόπλοιο.

Μεγάλο ζητούμενο παραμένει αν ο πλανήτης διαθέτει στερεό πυρήνα, κάτι που οι περισσότεροι επιστήμονες πιστεύουν, αλλά έως τώρα δεν έχουν μπορέσει να επιβεβαιώσουν. Παράλληλα, υπάρχει η ελπίδα να δοθεί απάντηση και σ’ ένα άλλο μεγάλο αίνιγμα. Πόσο νερό περιέχει ο Δίας, ο οποίος -όπως όλα τα άστρα- αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και ήλιο, υπό μεγάλη όμως πίεση.


Ανατριχιαστικοί ήχοι δημιουργούν μεγάλες προσδοκίες

Όλα τα βλέμματα της επιστημονικής κοινότητας είναι στραμμένα πλέον στον λεγόμενο «Γίγαντα των αερίων».

Oι… ανατριχιαστικοί ήχοι που κατέγραψαν τα συστήματα του «Juno», την ώρα που το σκάφος προσέγγιζε το μαγνητικό πεδίο του Δία (24 Ιουνίου), έχουν εξάψει τη φαντασία των επιστημόνων, οι οποίοι περιμένουν με αγωνία να διαπιστώσουν αν όλα εξελιχθούν σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό.

 
Λίγες ημέρες αργότερα, στις 30 Ιουνίου, η «Ήρα» έστειλε στη Γη φωτογραφίες όπου φαίνεται ξεκάθαρα ο Δίας μαζί με τέσσερις δορυφόρους του: Την Καλλιστώ, τον Γανυμήδη, την Ευρώπη και την Ιώ.


Υποδοχή με… σέλας

Η υποδοχή που επιφύλαξε ήταν εντυπωσιακή. Όπως φαίνεται από τη συρραφή των φωτογραφιών που τράβηξε το διαστημικό τηλεσκόπιο «Hubble», ένα σέλας σχηματίστηκε στον Βόρειο Πόλο του πλανήτη.

Με μάζα 318 φορές μεγαλύτερη από αυτήν της Γης, ο Δίας είναι τόσο μεγάλος που θα μπορούσε να συμπεριλάβει στο εσωτερικό του όλους τους άλλους πλανήτες του ηλιακού συστήματος.

Η ατμόσφαιρά του είναι διάσημη για τις τεράστιες θύελλες που μαίνονται σε αυτήν, με πιο γνωστή τη λεγόμενη «μεγάλη ερυθρά κηλίδα», η οποία είναι διπλάσια από τη Γη, αν και συρρικνώνεται τα τελευταία χρόνια. Ο πλανήτης περιστρέφεται με τρομερή ταχύτητα, πολύ πιο γρήγορα από τη Γη, με αποτέλεσμα η ημέρα του να διαρκεί μόλις 10 γήινες ώρες περίπου, ενώ το έτος του (η περιφορά γύρω από τον Ήλιο) 12 γήινα έτη.

Το «Juno» κινείται αποκλειστικά με ηλιακή ενέργεια και έχει μέγεθος όσο ένα γήπεδο ποδοσφαίρου. Το κόστος της αποστολής ξεπέρασε το 1 δις δολάρια.

Επιμέλεια: Μάριος Βελέντζας

Διαβάστε επίσης: