Ο Κολομβιανός πρόεδρος Γουστάβο Πέτρο υποδέχθηκε χθες Πέμπτη, για μια συνάντηση άνευ προηγουμένου στην Μπογκοτά, διαπραγματευτές και διοικητές του ELN, καθώς τέθηκε σε ισχύ η συμφωνία αμοιβαίας κατάπαυσης του πυρός ανάμεσα στις κυβερνητικές δυνάμεις και την οργάνωση ανταρτών που πολεμά εναντίον του κράτους από το 1964.
«Ποτέ στη σύγχρονη ιστορία ο ELN δεν είχε φθάσει μέχρι εδώ, να συζητά πρόσωπο με πρόσωπο στην καρδιά της Κολομβίας», δήλωσε ο σοσιαλδημοκράτης πρόεδρος, ο πρώτος που ανήκει στην αριστερά στην ιστορία της Λατινικής Αμερικής, σε ομιλία που εκφώνησε αφού έσφιξε το χέρι του επικεφαλής της αντιπροσωπείας του Στρατού Εθνικής Απελευθέρωσης, του Πάμπλο Μπελτράν, που τα τελευταία χρόνια ζει κυρίως στην Κούβα, όπου μετέβησαν ηγετικά στελέχη των ανταρτών το 2018.
Είναι η πρώτη φορά που ο κ. Μπελτράν βρέθηκε στην Μπογοτά έπειτα από 31 χρόνια.
Ο ηγέτης των ανταρτών πέρασε μεγάλο μέρος της ζωής του στην παρανομία στις ζούγκλες της Κολομβίας, προτού πάει στην Αβάνα, στο πλαίσιο της ειρηνευτικής διαδικασίας που είχε αρχίσει ο κεντροδεξιός Χουάν Μανουέλ Σάντος (2010-2018), αλλά ανεστάλη το 2019, έπειτα από βομβιστική επίθεση με πάνω από είκοσι νεκρούς σε σχολή της αστυνομίας.
Ο πρόεδρος την εποχή, ο δεξιός Ιβάν Ντούκε (2018-2022), ενταφίασε τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Ο κ. Πέτρο, που εξελέγη το καλοκαίρι του 2022, τις ξανάρχισε τον Νοέμβριο του 2022, με την ελπίδα να έρθει οριστικά η ειρήνη. Επισήμως, ο ELN είναι η τελευταία παράταξη των ανταρτών που συνεχίζει τον ένοπλο αγώνα, τον οποίο άρχισε εμπνεόμενη από την επανάσταση στην Κούβα.
«Αυτή η πράξη, που παρακολουθούν εκατομμύρια Κολομβιανοί (στην τηλεόραση), αρχίζει να γεννά ελπίδα», έκρινε ο κ. Πέτρο, που είχε ήδη καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους αντάρτες στην Κούβα, που μαζί με το Μεξικό και τη Βενεζουέλα φιλοξένησαν τις διαπραγματεύσεις.
Από την πλευρά του, ο κ. Μπελτράν έκρινε πως η συνάντηση με τον αρχηγό του κράτους αποτελεί πάνω απ’ όλα ένδειξη καλής θέλησης: «την αντιλαμβανόμαστε ως δέσμευση στην ειρηνευτική διαδικασία που θεωρούμε πως γίνεται με καλή πίστη», τόνισε.
Η συνάντηση έγινε την πρώτη ημέρα της εφαρμογής της συμφωνίας προσωρινής αμοιβαίας κατάπαυσης του πυρός, διάρκειας έξι μηνών, ανάμεσα στις δυνάμεις ασφαλείας και τους αντάρτες.
Από την 6η Ιουλίου, ο στρατός και ο ELN ανέστειλαν τις επιθετικές ενέργειες.
Την τήρηση της εκεχειρίας θα επαληθεύει ο ΟΗΕ. «Αν τα μέρη τηρήσουν καλόπιστα την κατάπαυση του πυρός και δεσμευτούν ρητά να αμβλύνουν τα δεινά των αμάχων, μπορεί να μειωθεί σε μεγάλο βαθμό η βία», σχολίασε σε δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε ο Φαρχάν Χακ, αναπληρωτής εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του διεθνούς οργανισμού.
Αν και σκόνταψαν σε δυσκολίες στις αρχές της χρονιάς, οι διαπραγματεύσεις μοιάζουν να σημειώνουν αργή πρόοδο, έχουν επεκταθεί πλέον στο ακανθώδες ζήτημα των απαγωγών που κάνουν μέλη του ELN.
Μετά τη διάλυση, τον αφοπλισμό και τη μετενσάρκωση σε πολιτικό κόμμα των Επαναστατικών Ένοπλων Δυνάμεων της Κολομβίας (FARC) το 2017, βρίσκονται επίσης σε εξέλιξη συνομιλίες ανάμεσα στην κυβέρνηση και διαφωνούντες των πρώην FARC, που απορρίπτουν τη συμφωνία ειρήνης του 2016 κι έχουν ξαναπάρει τα όπλα, καθώς και ακροδεξιές παραστρατιωτικές οργανώσεις και συμμορίες που ίδρυσαν πρώην παραστρατιωτικοί, ιδίως την ισχυρότερη, την Clan del Golfo.
Στη συνάντηση στην προεδρία της Κολομβίας χθες πήραν μέρος επίσης αντιπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών και της καθολικής εκκλησίας, που μαζί με τα άλλα δύο μέρη συγκροτούν αυτή που βαφτίστηκε «Επιτροπή Εθνικής Συμμετοχής».
«Δεν θα φύγουμε από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων προτού τελειώσει ο πόλεμος», υποσχέθηκε ο επικεφαλής κυβερνητικός διαπραγματευτής Ότι Πατίνιο.
Η διαπραγματεύτρια του ELN Μαρία Κονσουέλο Τάπιας είπε πως σκοπός είναι να «ξεπεραστεί η πολιτική και δομική βία και να οικοδομηθεί νέα δημοκρατία» στην Κολομβία.
Ο εξαιρετικά πολύπλοκος πόλεμος στην Κολομβία διαρκεί σχεδόν έξι δεκαετίες.
