Οι Κολομβιανοί, οι οποίοι χαιρέτισαν – παρότι αρκετοί την αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό – την ειρηνευτική συμφωνία η οποία επιτεύχθηκε ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους αντάρτες της οργάνωσης Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας (FARC) για να δοθεί τέλος στην ένοπλη σύρραξη που διαρκεί πάνω από μισό αιώνα θα κληθούν να αποφανθούν γι’ αυτήν στο δημοψήφισμα που θα διεξαχθεί στις 2 Οκτωβρίου.
«Σήμερα ο πόλεμος τελειώνει», δήλωσε ο κολομβιανός πρόεδρος Χουάν Μανουέλ Σάντος, ο οποίος παρουσίασε πριν από λίγη ώρα στο Κογκρέσο το κείμενο της συμφωνίας έξι σημείων, που συνήφθη έπειτα από διαπραγματεύσεις σχεδόν τεσσάρων ετών.
Ο Σάντος ανακοίνωσε παράλληλα, παρουσιάζοντας τη συμφωνία στη Βουλή, ότι διέταξε να κηρυχθεί οριστική κατάπαυση του πυρός με τους FARC από την 29η Αυγούστου.
«Ως αρχηγός του κράτους και επικεφαλής των ενόπλων μας δυνάμεων, διέταξε την οριστική παύση του πυρός με τους FARC από τις 00:00 της Δευτέρας, 29ης Αυγούστου», ανέφερε ο Σάντος από το βήμα του Κογκρέσου, δεχόμενος ηχηρές επευφημίες.
Ήδη χθες βράδυ σε πολλές περιοχές της χώρας, πολίτες βγήκαν στους δρόμους ανεμίζοντας τη σημαία της Κολομβίας και κρατώντας μπαλόνια στα οποία ήταν γραμμένη απλά μια λέξη – «Ναι» – για να εκδηλώσουν την υποστήριξή τους στη συμφωνία ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους αντάρτες.
Καθώς «η διαπραγμάτευση τερματίστηκε και η συμφωνία επιτεύχθηκε, επαφίεται σε εσάς, σε όλους τους Κολομβιανούς, να αποφασίσετε διά της ψήφου σας εάν υποστηρίζετε αυτήν την ιστορική συμφωνία η οποία τερματίζει αυτήν την μακρά σύρραξη ανάμεσα σε παιδιά της ίδιας χώρας», σημείωσε πάντως χθες βράδυ ο αρχηγός του κράτους.
Για να εγκριθεί η συμφωνία από τους εκλογείς απαιτείται απλά το 13% να ψηφίσει «ναι» (4,4 εκατομμύρια πολίτες) και το «όχι» να συγκεντρώσει χαμηλότερο ποσοστό. Η ακριβής διατύπωση της ερώτησης που θα τεθεί δεν έχει ακόμη γνωστοποιηθεί.
Σε περίπτωση απόρριψης της συμφωνίας στο δημοψήφισμα «δεν πιστεύω ότι υπάρχει περιθώριο για να διαπραγματευτούμε ξανά, να αρχίσουμε (νέες) συνομιλίες», καθώς «έπειτα από την εμπειρία των τελευταίων τεσσάρων ετών εδώ με τις FARC, είναι ώρα να ληφθεί μια απόφαση», εκτίμησε από την Αβάνα ο επικεφαλής της κυβερνητικής αντιπροσωπείας στις συνομιλίες, ο Ουμπέρτο ντε λα Κάγιε.
Η οριστική συμφωνία θα υπογραφτεί από τον πρόεδρο Σάντος και τον επικεφαλής των FARC Τιμολέον Χιμένες, ή «Τιμοσένκο», πριν από το δημοψήφισμα για την εφαρμογή της.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Γκι-μουν συνεχάρη τα δύο μέρη, τόνισε ωστόσο ότι απαιτείται μια «εξίσου αποφασιστική και εξαιρετική προσπάθεια» προκειμένου «να εφαρμοστεί η συμφωνία», σύμφωνα με ένα δελτίο Τύπου που δόθηκε στη δημοσιότητα στη Νέα Υόρκη.
«Χάρη στη δύναμη και στη θέληση του λαού της, η Κολομβία σήμερα προχωρά προς ένα μέλλον αισιοδοξίας και ελπίδας», ανέφερε σε ανακοίνωση του Λευκού Οίκου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα, ενώ η επικεφαλής της διπλωματίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης Φεντερίκα Μογκερίνι προειδοποίησε πως συνεχίζουν να «απομένουν πολλές προκλήσεις για την εφαρμογή της συμφωνίας, που θα ανοίξει τον δρόμο προς μια διαρκή ειρήνη στη χώρα, βασισμένη στη δικαιοσύνη και σε μια αυθεντική εθνική συμφιλίωση», με μια ανακοίνωσή της που δημοσιοποιήθηκε στις Βρυξέλλες.
Δεν βλέπουν όλοι στην Κολομβία με καλό μάτι το περιεχόμενο της συμφωνίας με τη μεγαλύτερη οργάνωση ανταρτών της χώρας. Ειδικά ο γερουσιαστής της δεξιάς, πρώην πρόεδρος Άλβαρο Ουρίμπε (2002-2010) κι όσοι συμμερίζονται τις πολιτικές του θέσεις καταγγέλλουν ότι η συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για να μείνουν ατιμώρητα τα εγκλήματα και οι ακρότητες που διέπραξαν οι αντάρτες.
Η ειρηνευτική συμφωνία που επιτεύχθηκε, έπειτα από τρεις αποτυχημένες προσπάθειες (1984, 1991, 1999) προβλέπει την προώθηση μιας αγροτικής μεταρρύθμισης, εναλλακτικών καλλιεργειών για την αντικατάσταση των παράνομων καλλιεργειών – ιδίως της κόκας, της βάσης για την παρασκευή κοκαΐνης, μιας από τις κύριες πηγές χρηματοδότησης διαφόρων ένοπλων οργανώσεων – καθώς και τη συμμετοχή των αφοπλισμένων ανταρτών στην πολιτική ζωή, συμπεριλαμβανομένων και των εκλογών.
Προβλέπει ακόμη τη δημιουργία μηχανισμών για να καταβληθούν αποζημιώσεις στα θύματα του εμφυλίου πολέμου, ο οποίος έχει στοιχίσει τη ζωή σε 260.000 ανθρώπους, χωρίς να υπολογίζονται οι 45.000 «αγνοούμενοι», κι εκτόπισε πάνω από 6,9 εκατομμύρια άλλους. Ένα ειδικό δικαστήριο θα αναλάβει να χειριστεί τις υποθέσεις όσων κατηγορούνται για τα πιο σοβαρά εγκλήματα που διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια του εμφυλίου, τα οποία δεν καλύπτονται από την αμνηστία που θα χορηγηθεί.
Όμως πριν απ’ όλα αυτά, οι περίπου 7.500 γκεριγέρος, οι μαχητές των FARC, καλούνται να συγκεντρωθούν σε 31 προκαθορισμένες περιοχές της Κολομβίας και να παραδώσουν τα όπλα υπό την επιτήρηση του ΟΗΕ, μια διαδικασία η οποία αναμένεται να διαρκέσει έξι μήνες.