Τρία κρούσματα της εξαιρετικά σπάνιας πλέον νόσου της βουβωνικής πανώλης, του βακτήριου που ονομάστηκε και «μαύρος θάνατος» καθώς κατά τον 14ο αιώνα σκότωσε 25 περίπου εκατομμύρια ανθρώπους, είχαμε αυτές τις ημέρες, η μία στο Κιργιστάν και η άλλη στο Όρεγκον των ΗΠΑ.

Η πρώτη περίπτωση αφορά σε 15χρονο βοσκό από την Κιργιζία, ο οποίος πέθανε την περασμένη εβδομάδα αλλά τα αίτια θανάτου του έγιναν γνωστά μόλις χθες. Σύμφωνα με τις ιατρικές αρχές, ο νεαρός προσβλήθηκε από την φονική νόσο πιθανόν από τσίμπημα ψύλλου.

Το περιστατικό δημιούργησε τεράστια κινητοποίηση των Υγειονομικών Υπηρεσιών του Κιργιστάν οι οποίες έθεσαν άμεσα σε καραντίνα και διαρκή ιατρική παρακολούθηση περισσότερα από 100 άτομα, ενώ ήδη έχουν στηθεί μπλόκα σε ύποπτες περιοχές από τα οποία απαγορεύεται οποιαδήποτε διέλευση προσώπων αλλά και ζώων.

Προληπτικά επίσης, σε μεγάλο αριθμό κατοίκων της ορεινής Κιργιζίας χορηγούνται σχετικά αντιβιοτικά.

Άλλο ένα κρούσμα ωστόσο βουβωνικής πανώλης εμφανίστηκε και στο Όρεγκον των ΗΠΑ, όπου ένας 50χρονος άνδρας νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση μετά από δάγκωμα αδέσποτης γάτας, όπως πρόλαβε ο ίδιος να πει στους γιατρούς, λίγο πριν καταρρεύσει.

Λίγες μέρες μετά από αυτό, ο 50χρονος ανέβασε υψηλό πυρετό και όταν πλέον δεν ένιωθε καλά αποφάσισε να πάει στο νοσοκομείο.

Τα αρχικά συμπτώματά του παραπέμπουν σε βουβωνική πανώλη, με διόγκωση των λεμφαδένων, στη βουβωνική χώρα και τις μασχάλες. Στη συνέχεια ο 50χρονος ανέπτυξε συμπτώματα σηψαιμικής πανώλης που τον χτύπησε στην κοιλιά, ενώ έχει και αιμορραγία. Τα κλινικά ευρήματα, ήρθαν να επιβεβαιώσουν και τα αποτελέσματα της εξέτασης που έκαναν οι κτηνίατροι στο πτώμα της αδέσποτης γάτας, το οποίο βρέθηκε λίγες ημέρες αργότερα στην περιοχή του συμβάντος.

Ο Dr. Emilio Debes, υπεύθυνος των κτηνιατρικών υπηρεσιών του Όρεγκον τόνισε ότι βρήκαν την γάτα νεκρή, εξέτασαν τα σπλάχνα της και είδαν ότι είχε πανώλη:

«Ο 50χρονος τάιζε τη γάτα επί 6 χρόνια. Θα πρέπει να έφαγε κάποιο ποντίκι και όταν τον δάγκωσε τον μόλυνε», είπε συγκεκριμένα.

Τελευταία φορά που η πανούκλα χτύπησε το Όρεγκον ήταν το 1930 με 4 θανάτους. Η οικογένεια του 50χρονου ακολουθεί προληπτικά φαρμακευτική αγωγή. 

Νεαρός όμως ήταν και το τρίτο θύμα μέσα σε ελάχιστες μόνο ημέρες που βρήκε τον θάνατο από την ίδια νόσο στην βορειοανατολική Βολιβία, κοντά στα σύνορα με το Περού, όπου ολόκληρη η περιοχή τέθηκα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης.

Το 14χρονο θύμα, καθώς και άλλα οκτώ πιθανά κρούσματα, εντοπίστηκαν στην επαρχιακή περιοχή κοντά στον οικισμό Απόλο, όπου ζουν 5.000 άνθρωποι σε 14 κοινότητες, περί τα 250 χλμ. βόρεια της Λα Πας.

Τα πρώτα ύποπτα κρούσματα, περιλαμβανομένου του θύματος, είχαν καταγραφεί στις αρχές Αυγούστου. Τα αίτια του θανάτου του εφήβου διαπιστώθηκαν μετά από εξετάσεις.

Υπενθυμίζεται πως το βακτήριο που προκαλεί την πανούκλα (yersinia pestis) μεταφέρεται από τα ζώα και κυρίως από τα τρωκτικά. Η μόλυνση στον άνθρωπο μεταδίδεται από το τσίμπημα των ψύλλων. Σε ολόκληρο τον κόσμο κατά καιρούς, έχουν υπάρξει κρούσματα πανώλης, όχι βέβαια στην κλίμακα της μεσαιωνικής Ευρώπης. Η ασθένεια δεν έχει εξαφανιστεί και συνήθως εμφανίζεται σε αγροτικές περιοχές της Ασίας και της Νότιας Αμερικής.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η πανώλη έχει ποσοστό θνησιμότητας 30% ώς 60% εάν δεν ακολουθηθεί θεραπεία.

Επιμέλεια: Παύλος Κιρκασίδης

Με στοιχεία από iatropedia και ΒΒC