Το Κιργιστάν ανακοίνωσε χθες Παρασκευή εκεχειρία με το Τατζικιστάν, μετά τις φονικές συγκρούσεις που σημειώθηκαν στη μεθόριο των δύο αυτών χωρών της Κεντρικής Ασίας, με τις δύο πλευρές να αλληλοκατηγορούνται ωστόσο ότι παραβιάζουν τη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός.
Τη νύχτα της Παρασκευής προς Σάββατο, το υπουργείο Υγείας του Κιργιστάν ανακοίνωσε ότι τουλάχιστον 24 Κιργίζιοι σκοτώθηκαν στην επαρχία Μπατκέν, που βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της χώρας, στα σύνορα με το Τατζικιστάν.
Νωρίτερα χθες ο πρόεδρος του Κιργιστάν Σαντίρ Τζαπάροφ και ο ομόλογός του του Τατζικιστάν Εμομαλί Ραχμόν συνομίλησαν στο περιθώριο της συνόδου του Οργανισμού Συνεργασίας της Σανγκάης (SCO) που διεξήχθη στο Ουζμπεκιστάν.
«Συμφώνησαν να δώσουν εντολή στους αρμόδιους θεσμούς να παύσουν πυρ και να αποσύρουν τις δυνάμεις και τον εξοπλισμό από τη γραμμή επαφής», σύμφωνα με ανακοίνωση της προεδρίας του Κιργιστάν.
Η εκεχειρία τέθηκε σε εφαρμογή στις 16:00 (τοπική ώρα, 13:00 ώρα Ελλάδας) χθες, αλλά οι Κιργίζιοι συνοριοφύλακες πολύ γρήγορα κατηγόρησαν τον στρατό του Τατζικιστάν ότι «άνοιξε εκ νέου πυρ».
Το βράδυ εκτίμησαν ότι η κατάσταση είναι «τεταμένη», επισημαίνοντας ότι εξακολουθούν «να απωθούν επιθέσεις του εχθρού», ο οποίος έχει δεχθεί ενισχύσεις «με βαρύ εξοπλισμό και οχήματα».
Οι Τατζίκοι συνοριοφύλακες απάντησαν με ανακοίνωσή τους, καταγγέλλοντας «τα πυρά από την πλευρά του Κιργιστάν» εναντίον «τριών χωριών του Τατζικιστάν».
Στη διάρκεια της συνομιλίας τους οι πρόεδροι των δύο χωρών κάλεσαν τα στρατεύματά τους να παύσουν πυρ, πρώτη ένδειξη αποκλιμάκωσης έπειτα από πολλές ώρες έντονων συγκρούσεων στα σύνορα.
Ο Τζαπάροφ και ο Ραχμόν συμφώνησαν «να δημιουργήσουν μια επιτροπή αρμόδια να ερευνήσει τα αίτια των περιστατικών», υπογραμμίζοντας την ανάγκη να επιλυθούν οι διαφορές τους «με πολιτικά και διπλωματικά μέσα», μετέδωσε το πρακτορείο Khovar του Τατζικιστάν.
Αν και σημειώνονται συχνά συγκρούσεις στη μεθόριο αυτών των δύο πρώην σοβιετικών δημοκρατιών, που έχουν εδώ και χρόνια εδαφικές διαφορές, το πιο πρόσφατο κύμα εχθροπραξιών αποτελεί μια αξιοσημείωτη επιδείνωση.
Η Ρωσία εξέφρασε χθες «την ανησυχία της», με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν να χαρακτηρίζει την κατάσταση «τεταμένη».
Σύμφωνα με το Μπισκέκ, οι δυνάμεις του Τατζικιστάν βομβάρδισαν χθες την πόλη Μπατκέν, που βρίσκεται κοντά σε μια διαφιλονικούμενη περιοχή μεταξύ των δύο χωρών.
Το υπουργείο Υγείας του Κιργιστάν ανακοίνωσε ότι 87 άνθρωποι διακομίστηκαν σε νοσοκομείο χθες.
19.000 απομακρύνθηκαν
Η Κρατική Επιτροπή Εθνικής Ασφάλειας του Κιργιστάν επεσήμανε χθες το πρωί ότι «έντονες» και «βίαιες συγκρούσεις» μαίνονταν στη μεθόριο, κατηγορώντας το Τατζικιστάν ότι «βομβαρδίζει περιοχές του Κιργιστάν με όλο το διαθέσιμο οπλοστάσιό του».
Έκανε λόγο για χρήση «βαρέων τεθωρακισμένων, πολλαπλών εκτοξευτήρων ρουκετών και της αεροπορίας» από το Τατζικιστάν. «Όλες οι επιθέσεις από ξηράς και αέρος βρίσκουν την απάντησή τους από την κιργιζική πλευρά, κάτι που εμποδίζει οποιαδήποτε κατάληψη εδάφους», πρόσθεσε.
«Το Κιργιστάν δεν πέρασε τα σύνορα, όλα άρχισαν όταν (οι Τατζίκοι) εισήλθαν στο έδαφός μας», υποστήριξε ο επικεφαλής της Επιτροπής Καμτσιμπέκ Τασίεφ.
Κάτοικοι πολλών συνοριακών χωριών διέφυγαν από τη ζώνη των μαχών, δήλωσε το υπουργείο Εκτάκτων Καταστάσεων του Κιργιστάν, το οποίο ανακοίνωσε τη δημιουργία κέντρων υποδοχής, κάνοντας λόγο για δεκάδες χιλιάδες εκτοπισμένους.
Το τοπικό γραφείο της Ερυθράς Ημισελήνου ανακοίνωσε ότι τουλάχιστον 19.000 άνθρωποι που κατοικούν στη Μπατκέν απομακρύνθηκαν από τις εστίες τους.
Το Ντουσανμπέ από την πλευρά του κατηγόρησε τις δυνάμεις του Κιργιστάν ότι άνοιξαν πυρ νωρίς το πρωί της Παρασκευής εναντίον συνοριακών φυλακίων του Τατζικιστάν, χωρίς να αναφερθεί σε θύματα στις τάξεις του.
Από τις συγκρούσεις μεταξύ των δύο χωρών στην αρχή της εβδομάδας σκοτώθηκαν δύο Τατζίκοι συνοριοφύλακες, ενώ το Κιργιστάν ανέφερε πολλούς τραυματίες.
Τα σύνορα μεταξύ του Ταζικιστάν και του Κιργιστάν είναι τακτικά το θέατρο φονικών συγκρούσεων. Σχεδόν τα μισά από τα 970 χιλιόμετρα των συνόρων αμφισβητούνται και η πρόοδος για την οριοθέτησή τους ήταν πολύ αργή τα τελευταία χρόνια.
Το 2021 σημειώθηκαν χωρίς προηγούμενο συγκρούσεις ανάμεσα στα δύο μέρη, προκαλώντας τον θάνατο τουλάχιστον 50 ανθρώπων και τροφοδοτώντας φόβους για μια κλιμάκωση της σύγκρουσης.
