Την αύξηση της αστυνομικής βίας στην Τουρκία καταγγέλλει με επίσημη έκθεση της η Διεθνής Αμνηστία, ένα χρόνο μετά τις διαδηλώσεις για το πάρκο Γκεζί, οποίες πήραν διαστάσεις εξέγερσης και τάραξαν την πολιτική ζωή της χώρας. Η Διεθνής Αμνηστία τονίζει ότι η υπερβολική αστυνομική βία αντιμετωπίζεται με ατιμωρησία ενώ η κατάσταση στη χώρα επιδεινώνεται εξαιτίας και της επικίνδυνα πολωτικής ρητορικής που εφαρμόζει η κυβέρνηση Ερντογάν.
Η έκθεση με τίτλο «Adding Injustice to Injury: One year on from the Gezi Park protests in Turkey», εξετάζει τη συμπεριφορά της αστυνομίας κατά τις πρόσφατες επιχειρήσεις καταστολής των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων. Διαπιστώνει ότι το περασμένο καλοκαίρι, περίπου 8.000 άνθρωποι τραυματίστηκαν όταν η αστυνομία προσπάθησε να διαλύσει με αντλίες νερού, δακρυγόνα και ξυλοδαρμούς τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις που ξέσπασαν στο πάρκο Γκεζί της Κωνσταντινούπολης.
Οι αρχές συνέλαβαν και προσήγαγαν εκατοντάδες ακτιβιστές που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις στο Γκεζί με κάποιους από τους κατηγορούμενους να αντιμετωπίζουν μέχρι και 98 χρόνια ποινή κάθειρξης για τη συμμετοχή τους στις διαδηλώσεις. Σημειώνεται ότι οι συγκεντρώσεις ξεκίνησαν ως μία προσπάθεια διάσωσης του πάρκου από τα σχέδιά μετατροπής του σε εμπορικό κέντρο.
Οι δίκες σε βάρος των ακτιβιστών που πρωταγωνίστησαν στις διαδηλώσεις (συμπεριλαμβανομένης της οργάνωσης Taksim Solidarity η οποία συνέβαλε στη διοργάνωση των διαδηλώσεων στο Γκεζί) πρόκειται να ξεκινήσουν την Πέμπτη στην Κωνσταντινούπολη και την Αττάλεια.
Στο μεταξύ, λιγοστές μόνο υποθέσεις κατάχρησης εξουσίας της αστυνομίας ερευνώνται και οι έρευνες φαίνεται να έχουν οδηγηθεί σε αδιέξοδο. «Έχουν τιμωρήσει πολύ αυστηρά και με δυσανάλογο τρόπο τους διαδηλωτές» δήλωσε στο γερμανικό πρακτορείο ο Σαλίλ Σέτι, γενικός γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας.
Πειθαρχικά μέτρα ελήφθησαν εναντίον γιατρών και σε δύο περιπτώσεις αντιμετώπισαν ποινικές κυρώσεις επειδή παρείχαν τις πρώτες βοήθειες σε τραυματισμένους διαδηλωτές σε αυτοσχέδιες κλινικές, κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων στο Γκεζί.
Ο Σέτι προειδοποίησε ότι η διχαστική ρητορική, που περιλαμβάνει την έκφραση δημοσίως απόψεων περί υποκινούμενων από το εξωτερικό συνωμοσιών κατά της κυβέρνησης Ερντογάν, τροφοδοτεί την υπερβολική βία της αστυνομίας κατά των αντικυβερνητικών διαδηλωτών.
«Το μήνυμα (της κυβέρνησης) είναι σαφές: Οι ειρηνικές διαδηλώσεις διαμαρτυρίας δεν θα είναι αποδεκτές» λέει ο ίδιος και προσθέτει ότι «ένα χρόνο μετά τις διαδηλώσεις στο Πάρκο Γκεζί, οι τουρκικές αρχές εμφανίζονται αμετακίνητες στην κατεύθυνση της μη ανοχής, της σύγκρουσης και της πόλωσης. Αν δεν ελεγχθούν, αυτό θα οδηγήσει σε περισσότερες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα. Μόλις τις τελευταίες δέκα μέρες, απαγορεύτηκαν οι διαδηλώσεις ανά την Τουρκία για την πρώτη επέτειο από τις διαδηλώσεις στο πάρκο Γκεζί και αυθαιρέτως και βιαίως διαλύθηκαν με δακρυγόνα, αντλίες νερού και ξυλοδαρμούς. Η κυβέρνηση πρέπει να αλλάξει πορεία, να επιτρέψει τις ειρηνικές διαμαρτυρίες και να διασφαλίσει ότι η αστυνομία θα λογοδοτεί για την κατάχρηση εξουσίας».
Αλλά και οι φετινές εκδηλώσεις για την Πρωτομαγιά απαγορεύτηκαν στο μεγαλύτερο μέρος τους ενώ δεκάδες χιλιάδες αστυνομικοί έκλεισαν το κέντρο της Κωνσταντινούπολης να αποτρέψουν την πραγματοποίηση διαδηλώσεων.
Επιπλέον, η έκθεση υπογραμμίζει ότι κατά τα βίαια επεισόδια στη διάρκεια των διαδηλώσεων στο Γκεζί στοχοποιήθηκαν και αθώοι πολίτες, όπως για παράδειγμα ο Χακάν Γιαμάν, ένας 37χρονος πατέρας δύο παιδιών. Ο 37χρονος οδηγός μίνι λεωφορείου είχε μόλις σταθμεύσει το όχημά του και επέστρεφε με τα πόδια στο σπίτι του, όταν δύο μυστικοί αστυνομικοί, που συμμετείχαν σε επιχείρηση καταστολής σε γειτονική περιοχή, τον χτύπησαν τόσο άγρια ώστε να χάσει το ένα του μάτι και να υποστεί κρανιακό κάταγμα.
Σύμφωνα με την έκθεση, οι έρευνες σχετικά με την υπόθεση του Γιαμάν βρίσκονται σε αδιέξοδο, παρά το οπτικό υλικό που κατέγραψε αυτόπτης μάρτυρας με το κινητό του τηλέφωνο.
Δεκάδες νεαροί Τούρκοι αντιμετωπίζουν κατηγορίες για τρομοκρατία για μηνύματα που έστειλαν μέσω του Twitter σχετικά με το Γκεζί.
Ωστόσο, η Διεθνής Αμνηστία επισημαίνει και ορισμένα βήματα προόδου από πλευράς της Τουρκίας στο θέμα της αστυνομικής βίας, όπως η μείωσης των βασανιστηρίων στις φυλακές. Θετική είναι η αξιολόγηση της οργάνωσης και ως προς τις προσπάθειες της κυβέρνησης να συνάψει ειρηνευτική συμφωνία με τον κουρδικό πληθυσμό.
Τον περασμένο χρόνο, η κυβέρνηση πήρε πολλούς από τους περιορισμούς αναφορικά με τη χρήση της κουρδικής γλώσσας.
Επίσης, η Αμνηστία επαινεί την Τουρκία επειδή επέτρεψε σε εκατοντάδες χιλιάδες Σύρους πρόσφυγες να εισέλθουν στη χώρα για να γλιτώσουν από τον εμφύλιο στην πατρίδα τους.
Ωστόσο, ο Σέτι επισημαίνει και μία σειρά νέων νόμων, περιλαμβανομένου ενός που απειλεί την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας και τονίζει ότι τουλάχιστον 80 δημοσιογράφοι απολύθηκαν τον τελευταίο χρόνο για τη σκληρή θέση που υιοθέτησαν.
