Ο πρόεδρος του Ισημερινού, ο Ντανιέλ Νομπόα (φωτό), κήρυξε χθες Δευτέρα κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε όλη την επικράτεια του Ισημερινού, συμπεριλαμβανομένου του σωφρονιστικού συστήματος, έπειτα από την απόδραση του δημοσίου κινδύνου υπ’ αριθμόν ένα, του διαβόητου «Φίτο» —το πραγματικό του όνομα είναι Χοσέ Αδόλφο Μασίας—, του επικεφαλής της συμμορίας Λος Τσονέρος, και εξεγέρσεις εγκλείστων σε φυλακές.
«Υπέγραψα διάταγμα» με το οποίο κηρύσσεται «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» προκειμένου «οι ένοπλες δυνάμεις να έχουν κάθε πολιτική και νομική υποστήριξη στις ενέργειές τους», ανέφερε ο κ. Νομπόα μέσω Instagram.
Με το διάταγμα εξουσιοδοτείται ο στρατός να επιχειρήσει για την επιβολή της τάξης στους δρόμους και στις φυλακές, ενώ τίθεται σε ισχύ απαγόρευση της κυκλοφορίας από τις 23:00 ως τις 05:00 (τοπικές ώρες).
Οι δυνάμεις ασφαλείας εργάζονται για να εντοπίσουν «αυτό το εξαιρετικά επικίνδυνο πρόσωπο», το οποίο απέδρασε προχθές Κυριακή, «μερικές ώρες» πριν από επιχείρηση ελέγχου στη φυλακή της Γουαγιακίλ (νότια), δήλωσε ο γραμματέας επικοινωνίας της κυβέρνησης Ρομπέρτο Ισουριέτα.
Η εισαγγελία έκανε γνωστό χθες μέσω X (του πρώην Twitter) πως διενεργεί έρευνα σε βάρος δυο σωφρονιστικών υπαλλήλων που φέρονται να διευκόλυναν την απόδραση του «Φίτο». Ο κακοποιός εξέτιε από το 2011 ποινή κάθειρξης 34 ετών για τον ηγετικό του ρόλο σε συμμορία του οργανωμένου εγκλήματος, διακίνηση ναρκωτικών και φόνους.
Προχθές Κυριακή ο αρχηγός της αστυνομίας παραδέχθηκε στον Τύπο πως ο ηγέτης της συμμορίας Τσονέρος ήταν άφαντος, δεν βρισκόταν «εκεί όπου θα έπρεπε», δηλαδή σε κελί πτέρυγας υψίστης ασφαλείας στη φυλακή στο μεγάλο λιμάνι του Ισημερινού. Η εισαγγελία άρχισε να διενεργεί έρευνα για τη «φερόμενη απόδραση» του 44χρονου, αρχηγού συμμορίας που κατά ειδικούς έχει κάπου 8.000 μέλη κι έχει μετατραπεί στον βασικό παίκτη της διακίνησης ναρκωτικών, η οποία ανθεί στον Ισημερινό.
Ο «Φίτο» είχε αποδράσει και το 2013, μαζί με άλλους κρατούμενους, από φυλακή υψίστης ασφαλείας. Συνελήφθη έπειτα από τρεις μήνες.
Ο κ. Ισουριέτα στηλίτευσε το «επίπεδο παρείσφρησης» των συμμοριών στον κρατικό μηχανισμό, που χαρακτήρισε «πολύ υψηλό», ενώ χαρακτήρισε το σωφρονιστικό σύστημα «αποτυχημένο».
«Η αναζήτηση (του ‘Φίτο’) συνεχίζεται (…) Θα βρεθεί, πρέπει να βρεθεί», είπε αναφερόμενος σε αυτόν τον «εγκληματία με χαρακτηριστικά εξαιρετικά επικίνδυνα, οι δραστηριότητες του οποίου παρουσιάζουν χαρακτηριστικά γνωρίσματα της τρομοκρατίας».
«Δεν διαπραγματευόμαστε με τρομοκράτες και δεν θα σταματήσουμε όσο δεν έχουμε αποκαταστήσει την ειρήνη για όλους τους πολίτες του Ισημερινού», δήλωσε ο κ. Νομπόα.
Φρουροί υπό ομηρία
Αστυνομικοί και στρατιωτικοί μπήκαν χθες, βαριά οπλισμένοι, σε αρκετές φυλακές της χώρας όπου εκδηλώθηκαν στάσεις, ειδικά αυτές όπου φρουροί είχαν απαχθεί.
Σε οπτικό υλικό που μεταφορτώθηκε σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης διακρίνονταν φύλακες που κρατούνταν από κουκουλοφόρους με μαχαίρια, οι οποίοι απαιτούσαν οι αρχές να ενεργήσουν με «σύνεση» και να «μη στείλουν τον στρατό μέσα στις φυλακές».
Βίντεο που δημοσιοποίησε ο στρατός αργότερα εικόνιζε κρατούμενους σε αυλή φυλακής, με τα χέρια στα κεφάλια. Η διεύθυνση φυλακών (SNAI) διαβεβαίωσε ότι δεν υπήρξαν τραυματισμοί στα «συμβάντα».
«Λάβαμε μέτρα που μας επέτρεψαν να ανακτήσουμε τον έλεγχο» των φυλακών, τόνισε ο πρόεδρος Νομπόα.
Ο «Φίτο» έχει απασχολήσει επανειλημμένα τα πρωτοσέλιδα του Τύπου στον Ισημερινό, μετά τη δολοφονία στις αρχές Αυγούστου ενός από τους βασικούς υποψηφίους για την προεδρία. Το θύμα, πρώην δημοσιογράφος και κοινοβουλευτικός, κατήγγειλε λίγο καιρό προτού σκοτωθεί από ομάδα κολομβιανών εκτελεστών πως είχε δεχθεί απειλές από τον αρχηγό των Τσονέρος.
Ο «Φίτο», με μακριά μαλλιά και γενειάδα, φέρεται να είναι πρόσωπο μάλλον χαρισματικό. Έκανε σπουδές δικαίου στη φυλακή κι έλαβε πτυχίο δικηγόρου. Τραγούδι που τον υμνεί, δημιούργημα μεξικανικού μουσικού συγκροτήματος, με το βιντεοκλίπ να περιέχει εικόνες τραβηγμένες μέσα στο κελί του στη φυλακή, έκανε πρόσφατα τον γύρο των ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης.
Ο Ισημερινός, χώρα που μετατράπηκε τα τελευταία χρόνια σε διαμετακομιστικό κέντρο της εμπορίας κοκαΐνης προς τις αγορές των ΗΠΑ και της Ευρώπης, σαρώνεται από κύμα βίας των συμμοριών.
Από το 2018 ως το 2023, ο δείκτης των ανθρωποκτονιών αυξήθηκε κατά σχεδόν 800%, έφθασε από τις 6 στις 46 ανά 100.000 κατοίκους.
Οι φυλακές έχουν μετατραπεί σε θέατρο επανειλημμένων σφαγών, λόγω της ανελέητης σύγκρουσης αντίπαλων συμμοριών. Από τον Φεβρουάριο του 2021, έχουν διαπραχθεί δεκάδες, με συνολικά 460 και πλέον νεκρούς εγκλείστους. Οι αρχές μοιάζουν μέχρι τώρα να αδυνατούν να ελέγξουν πραγματικά την κατάσταση.
Ο κ. Νομπόα, γιος μεγιστάνα, εξελέγη το φθινόπωρο του 2023 υποσχόμενος να επιλύσει το πρόβλημα της ανασφάλειας και να ανακτήσει τον έλεγχο των φυλακών.
