Οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν από τη Βουδαπέστη στη χρηματοδότηση ΜΚΟ με κεφάλαια από το εξωτερικό παραβιάζουν το ευρωπαϊκό δίκαιο, εκτίμησε ο γενικός εισαγγελέας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όπως είπε, οι περιορισμοί αυτοί έχουν στόχο κυρίως τον Αμερικανό, ουγγρικής καταγωγής, επενδυτή Τζορτζ Σόρος, ο οποίος δημιούργησε το 1984 το δίκτυο Open Society Foundations (OSF) και είναι μαύρο πρόβατο για τον πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπάν.
Το ίδρυμα αυτό είναι ένας σημαντικός χορηγός για πολλές ΜΚΟ προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κυρίως για μετανάστες και τους πρόσφυγες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε ζητήσει τη γνώμη του δικαστηρίου για αυτό τον αμφιλεγόμενο νόμο τον Δεκέμβριο του 2017 στο πλαίσιο μιας διαδικασίας επί παραβάσει που ξεκίνησε κατά της Βουδαπέστης.
Σύμφωνα με αυτόν τον νόμο του 2017, οι ΜΚΟ που λαμβάνουν άνω των 24.000 ευρώ ετησίως χρηματοδότηση από το εξωτερικό πρέπει να εγγραφούν ως «οργανώσεις που επωφελούνται υποστήριξης από το εξωτερικό» και να παρουσιάζονται ως τέτοιες σε όλες τις δημοσιεύσεις τους και στην ιστοσελίδα τους. Σε αντίθετη περίπτωση κινδυνεύουν να υποχρεωθούν να κλείσουν.
Οι περιορισμοί αυτοί «δεν συνάδουν με το ευρωπαϊκό δίκαιο», εκτίμησε ο γενικός εισαγγελέας Μανουέλ Κάμπος Σάντσεθ-Μπορντόνα, τα συμπεράσματά του οποίου το Δικαστήριο δεν είναι υποχρεωμένο να υιοθετήσει.
Εκτιμά κυρίως πως οι όροι που τέθηκαν για τη μεταβίβαση μιας δωρεάς από το εξωτερικό σε αυτές τις ΜΚΟ συνιστούν «περιορισμό της αρχής ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων» για τις οργανώσεις αυτές καθώς και για τους ξένους δωρητές.
Σε ό,τι αφορά τους τελευταίους, εκφράζει τον φόβο ότι μπορεί να αποθαρρυνθούν να κάνουν μια δωρεά «δεδομένης μιας πιθανής επίπτωσης στιγματισμού [λόγω] δημοσίευσης των λεπτομερειών αυτών των συναλλαγών», σύμφωνα με την ανακοίνωση που δημοσιοποίησε το Δικαστήριο του Λουξεμβούργου.
Ο γενικός εισαγγελέας σημειώνει πως ο νόμος μπορεί να «επηρεάσει τη βιωσιμότητα και την επιβίωση των εν λόγω οργανώσεων».
Επικρίνει επίσης την υποχρέωση δημοσιοποίησης των ονομάτων των δωρητών και των ποσών των δωρεών τους. Σύμφωνα με τον γενικό εισαγγελέα, πρόκειται για μια ανάμιξη τόσο στο δικαίωμα της προστασίας της ιδιωτικής ζωής και των προσωπικών δεδομένων όσο και στο δικαίωμα της ελευθερίας του συνεταιρίζεσθαι, αμφότερες των οποίων διασφαλίζονται από τον Χάρτη θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ε.Ε..
Η κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπάν κατηγορείται συχνά από τους Ευρωπαίους ότι παραβιάζει το κράτος δικαίου. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει κινητοποιηθεί κυρίως κατά της Βουδαπέστης, την οποία κατηγορεί για «σοβαρή παραβίαση» των αξιών της Ε.Ε., μιας διαδικασίας στο πλαίσιο του άρθρου 7 της Συνθήκης τη Ε.Ε., που μπορεί θεωρητικά να καταλήξει σε κυρώσεις.