Αξιωματικοί του ιρακινού ομοσπονδιακού στρατού και των Κούρδων έκαναν λόγο για ανταλλαγές πυρών πυροβολικού τη νύχτα της Κυριακής προς Δευτέρα νότια της πόλης του Κιρκούκ, λίγες ώρες αφότου ομοσπονδιακές δυνάμεις και παραστρατιωτικοί προωθήθηκαν στην επαρχία, την οποία διεκδικούν η Βαγδάτη και η Αρμπίλ.
Λίγη ώρα νωρίτερα, η κρατική τηλεόραση είχε μεταδώσει ότι τα κυβερνητικά στρατεύματα απέσπασαν «αμαχητί» τον έλεγχο «μεγάλων τμημάτων» της επαρχίας από τους Πεσμεργκά.
Πηγές προσκείμενες στον στρατό και στους Πεσμεργκά έκαναν λόγο για εκτοξεύσεις ρουκετών Κατιούσα νότια της πρωτεύουσας της επαρχίας Κιρκούκ.
Ο πρωθυπουργός του Ιράκ, ο Χάιντερ αλ Αμπάντι, ο οποίος επαναλαμβάνει τις τελευταίες μέρες ότι δεν θέλει να «διεξαγάγει έναν πόλεμο» εναντίον των Κούρδων, έδωσε τη «διαταγή στις ένοπλες δυνάμεις να επιβάλουν (την τάξη και) την ασφάλεια στο Κιρκούκ σε συνεργασία με τους κατοίκους και με τους Πεσμεργκά», σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση.
Ο στρατός επιδιώκει να θέσει υπό τον έλεγχό του «βάσεις και ομοσπονδιακές εγκαταστάσεις στην επαρχία του Κιρκούκ», ανέφερε η κυβέρνηση. Σκοπός της προώθησής του είναι να καταλάβει μια αεροπορική βάση και πετρελαιοπηγές που οι Κούρδοι έλεγχαν εδώ και τρία χρόνια, εν μέσω του χάους που είχε προκαλέσει η κεραυνοβόλα προέλαση της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος.
Ο Αμπάντι διαβεβαίωσε ότι οι παραστρατιωτικοί Χασντ αλ Σαάμπι, ιδίως οι σιιτικές ένοπλες οργανώσεις που υποστηρίζει το Ιράν, θα μείνουν εκτός του Κιρκούκ, όπου έγιναν διαδηλώσεις εναντίον της εμπλοκής τους.
«Μονάδες της αντιτρομοκρατικής υπηρεσίας, η 9η μεραρχία τεθωρακισμένων και η ομοσπονδιακή αστυνομία ανακατέλαβαν τον έλεγχο μεγάλων τμημάτων (της επαρχίας) του Κιρκούκ χωρίς μάχες» ανέφερε ένας στρατηγός της αντιτρομοκρατικής.
Αυτή η προέλαση καταγράφηκε έπειτα από τρεις ημέρες έντασης ανάμεσα στις ομοσπονδιακές δυνάμεις και τους Πεσμεργκά και μετά τη λήξη της νέας προθεσμίας τριών ημερών που είχε δοθεί στους Κούρδους για να αποσυρθούν.
Φωτοειδησεογράφος του Γαλλικού Πρακτορείου μετέδωσε αργά χθες το βράδυ ότι είδε ουλαμούς του ιρακινού στρατού να αναχωρούν προς Βορρά από την Τάζα Χουρμάτου.
Στην ίδια την πόλη, ο κυβερνήτης του Κιρκούκ, ο Νάζιμ Εντίν Καρίμ, τον οποίο η Βαγδάτη έχει καθαιρέσει αλλά ο ίδιος αρνείται να εγκαταλείψει το αξίωμά του, προέτρεψε τους πολίτες να πάρουν τα όπλα για να την υπερασπίσουν.
Λίγο αργότερα ο Κούρδος αντιπρόεδρος Κοσράτ Ρασούλ, μαζί με ομάδες Πεσμεργκά, έφθασε στην πόλη φορώντας στρατιωτική στολή.
Από την Παρασκευή ομοσπονδιακές δυνάμεις ανέκτησαν βάσεις που εγκατέλειψαν λίγο πριν οι Πεσμεργκά.
Έκκληση των Αμερικανών να αποφευχθεί η «κλιμάκωση»
Το αμερικανικό Πεντάγωνο προέτρεψε τις ιρακινές και τις κουρδικές δυνάμεις να «αποφύγουν ενέργειες που θα οδηγήσουν στην κλιμάκωση» της κρίσης και να στραφούν στον διάλογο για να επιλύσουν τις διαφορές τους.
Μια εκπρόσωπος του Πενταγώνου, η Λόρα Σιλ, σημείωσε ότι η Ουάσινγκτον τάσσεται εναντίον «αποσταθεροποιητικών ενεργειών που θα εξέτρεπαν την προσοχή από τη μάχη εναντίον του Ισλαμικού Κράτους και θα υπονόμευαν περαιτέρω τη σταθερότητα του Ιράκ».
«Συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε ένα ενωμένο Ιράκ» συνέχισε η Σιλ. «Παρά την ατυχή απόφαση της Κυβέρνησης της Περιφέρειας του Κουρδιστάν να διοργανώσει μονομερώς ένα δημοψήφισμα, ο διάλογος παραμένει η καλύτερη επιλογή για την αποκλιμάκωση των συνεχιζόμενων εντάσεων και των ζητημάτων που εκκρεμούν εδώ και καιρό, με βάση το ιρακινό Σύνταγμα».
Η εκπρόσωπος του αμερικανικού Υπουργείου Άμυνας απηύθυνε έκκληση προς «όλους τους παράγοντες» στην περιοχή να επικεντρωθούν στην αντιμετώπιση του κοινού εχθρού, του Ισλαμικού Κράτους, και να αποφύγουν την υποκίνηση εντάσεων μεταξύ των Ιρακινών.
«Κήρυξη πολέμου»
Οι ομοσπονδιακές δυνάμεις κατευθύνονται στη βάση K1 της 12ης μεραρχίας του ιρακινού στρατού, την οποία είχαν καταλάβει οι Πεσμεργκά τον Ιούνιο του 2014, λίγο μετά την πτώση της Μοσούλης στα χέρια των τζιχαντιστών του ΙSIS.
Κινούνται επίσης προς τις τρεις σημαντικότερες πετρελαιοπηγές του Κιρκούκ, που παράγουν τα 250.000 βαρέλια πετρελαίου την ημέρα από τα 600.000 βαρέλια την ημέρα που είναι η συνολική παραγωγή. 550.000 βαρέλια την ημέρα εξάγονται από το ιρακινό Κουρδιστάν, που αψηφά τη Βαγδάτη ως προς το ζήτημα αυτό.
Το Κουρδιστάν, που αντιμετωπίζει την πιο σοβαρή οικονομική κρίση στην ιστορία του, θα υποστεί βαρύ πλήγμα αν χάσει αυτές τις πετρελαιοπηγές, από τις οποίες προέρχεται το 40% των εξαγωγών πετρελαίου.
Πλάι στη βάση K1 βρίσκεται ένα διυλιστήριο στο βορειοδυτικό Κιρκούκ. Οι ομοσπονδιακές δυνάμεις επιδιώκουν επίσης να πάρουν τον έλεγχο του αεροδρομίου της περιοχής.
Την Κυριακή η κυβέρνηση του Ιράκ κατηγόρησε τους Κούρδους ότι προχώρησαν σε «κήρυξη πολέμου» εξαιτίας της παρουσίας στο Κιρκούκ μαχητών του PKK, που η Άγκυρα και η Ουάσινγκτον χαρακτηρίζουν «τρομοκρατική» οργάνωση.
Κούρδοι αξιωματούχοι διέψευσαν ότι το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν έχει παρουσία στην περιοχή, όμως ένας τους αναγνώρισε πως υπάρχουν «συμπαθούντες» του PKK στο Κιρκούκ, «εθελοντές» που πολεμούν εναντίον του ΙSIS.
Η καταγγελία της Βαγδάτης ακολούθησε την απόφαση της κουρδικής ηγεσίας να αρνηθεί να ακυρώσει το δημοψήφισμα της 25ης Σεπτεμβρίου για την ανεξαρτησία για να ικανοποιήσει έναν από τους όρους που έχει θέσει η Βαγδάτη προκειμένου να αρχίσουν συνομιλίες.
Η κρίση που προκάλεσε το δημοψήφισμα ώθησε τη Βαγδάτη να επιβάλει οικονομικά και νομικά μέτρα σε βάρος της Αρμπίλ για να της ασκήσει πίεση.
Εξάλλου, σύμφωνα με τις κουρδικές Αρχές, το Ιράν έκλεισε τα σύνορα με το Κουρδιστάν, κάτι που η Τεχεράνη αρνήθηκε.
Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP, Reuters
