Το γερμανορωσικό μπρα ντε φερ γύρω από τον Ρώσο αντιπολιτευόμενο Αλεξέι Ναβάλνι εντάθηκε την Κυριακή, με το Βερολίνο να θέτει ένα τελεσίγραφο προκειμένου να λάβει εξηγήσεις για τη δηλητηρίασή του πριν από ενδεχόμενες κυρώσεις, την ώρα που η Μόσχα κατηγορεί τη Γερμανία ότι δεν συνεργάζεται.
«Τα τελεσίγραφα δεν βοηθούν κανέναν, όμως αν τις επόμενες ημέρες η ρωσική πλευρά δεν δώσει εξηγήσεις για το τι συνέβη» με τον επικριτή του Κρεμλίνου, «τότε θα αναγκαστούμε να συζητήσουμε μια απάντηση με τους Ευρωπαίους εταίρους μας», προειδοποίησε μιλώντας στην εφημερίδα Bild ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας Χάικο Μάας, η χώρα του οποίου ασκεί την εναλλασσόμενη προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Γερμανός υπουργός πρόσθεσε ότι αν αποφασιστεί η επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, αυτές θα πρέπει να είναι «στοχευμένες».
Και το βράδυ, στο δημόσιο τηλεοπτικό δίκτυο ARD, εκτίμησε πως «είναι λάθος να αποκλειστούν εκ των προτέρων» συνέπειες για το σχέδιο αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 ανάμεσα στη Ρωσία και στην Ευρώπη.
Ο Αλεξέι Ναβάλνι, ο κυριότερος αντιπολιτευόμενος στη Ρωσία, νοσηλεύεται στο Βερολίνο.
Σύμφωνα με τη γερμανική κυβέρνηση της καγκελαρίου Άγγελα Μέρκελ, δηλητηριάστηκε «χωρίς αμφιβολία» στη Ρωσία κατά τη διάρκεια μιας προεκλογικής περιοδείας από έναν νευροτοξικό παράγοντα της ομάδας Novitchok, που είχε δημιουργηθεί κατά τη σοβιετική εποχή για στρατιωτικούς σκοπούς.
Το Βερολίνο και άλλες δυτικές χώρες κάλεσαν επανειλημμένα τη Μόσχα να ρίξει φως στη δηλητηρίαση του Ναβάλνι.
Ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντομινίκ Ράαμπ εκτίμησε σήμερα πως είναι «πολύ δύσκολο» να σκεφθεί κάποια άλλη «πιθανή» εξήγηση που να μην «ενέχει εμπλοκή του ρωσικού κράτους».
Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα προχώρησε στην αντεπίθεση κατηγορώντας τη Γερμανία ότι «καθυστερεί τη διαδικασία της έρευνας την οποία ζητεί», καθώς τμήματα του φακέλου, όπως είπε, δεν έχουν ακόμη διαβιβασθεί στη Μόσχα.
«Αυτό γίνεται σκοπίμως;» έγραψε στο Facebook, αφήνοντας να εννοηθεί πως η Γερμανία παίζει «διπλό παιγνίδι».
Ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας έκανε λόγο για «ελιγμό αντιπερασπισμού» εκ μέρους της Μόσχας. «Και φοβάμαι πως θα έχουμε πολλούς άλλους τις επόμενες ημέρες», είπε στο ARD, διαβεβαιώνοντας πως έχει ήδη δώσει τη συγκατάθεσή του επί της αρχής σε ένα αίτημα δικαστικής συνδρομής που κατατέθηκε από τη Ρωσία προκειμένου να έχει πρόσβαση στον φάκελο, ο οποίος εξετάζεται τώρα από την εισαγγελία του Βερολίνου.
Εγκαταλείποντας κάθε διπλωματική γλώσσα, ο Μάας ενοχοποίησε ευθέως το ρωσικό κράτος για τη δηλητηρίαση.
«Υπάρχουν πολλές ενδείξεις γι΄αυτό, είναι γι΄αυτόν τον λόγο που η ρωσική πλευρά πρέπει να αντιδράσει τώρα», είπε.
«Η θανατηφόρα ουσία με την οποία δηλητηριάστηκε ο Ναβάλνι είχε βρεθεί στο παρελθόν στην κατοχή ρωσικών αρχών. Μόνο ένας μικρός αριθμός ανθρώπων έχουν πρόσβαση στο Novitchok και το δηλητήριο αυτό έχει ήδη χρησιμοποιηθεί από τις ρωσικές υπηρεσίες για την επίθεση εναντίον του πρώην διπλού (Ρώσου) πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ» στη Βρετανία το 2018, είπε ακόμη.
Όσον αφορά τις κυρώσεις, ο Μάας έκανε λόγο για ένα ενδεχόμενο πάγωμα του πολύ αμφιλεγόμενου σχεδίου αγωγoύ φυσικού αερίου Nord Stream 2, που θα προμηθεύει τη Γερμανία και την Ευρώπη με ρωσικό αέριο.
Η κυβέρνηση της Άγγελα Μέρκελ έχει τεθεί με την υπόθεση Ναβάλνι υπό αυξανόμενη πίεση να αναθεωρήσει την υποστήριξή της στο σχέδιο αυτό.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες διεξάγουν εδώ και χρόνια έντονη εκστρατεία για να τορπιλίσουν το σχέδιο. Επέβαλαν κυρώσεις σε βάρος εταιριών που εμπλέκονται σε αυτό, το οποίο έχει τώρα σταματήσει, παρά τις ευρωπαϊκές διαμαρτυρίες.
Μέχρι τώρα η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ προσπάθησε να διαχωρίσει τη σχέση αυτού του σχεδίου με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν υπό το φως των μεγάλων οικονομικών και ενεργειακών συμφερόντων που διακυβεύονται: περισσότερες από εκατό ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, εκ των οποίων οι μισές γερμανικές, εμπλέκονται στο σχέδιο.
Σε εθνικό επίπεδο, ο Nord Stream έχει γίνει ωστόσο ένα θέμα αντιπαράθεσης κυρίως μεταξύ των υποψηφίων για τη διαδοχή της στην καγκελαρία στο συντηρητικό κόμμα της ενόψει των βουλευτικών εκλογών του 2021.
Δύο από αυτούς, ο Φρίντριχ Μερτς και ο πρόεδρος της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων Νόρμπερτ Ρέτγκεν, ζήτησαν να σταματήσει ο αγωγός ώστε, όπως είπε ο τελευταίος, να μην «ενθαρρυνθεί ο Πούτιν» να «συνεχίσει την πολιτική του».
Ένας άλλος, ο Άρμιν Λάσετ, από τους υπέρμαχους του σχεδίου, την κάλεσε να μην ενεργήσει «αυθόρμητα».
Από την πλευρά της, η υπουργός Άμυνας Άνεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ δήλωσε πως το θέμα των κυρώσεων για τον αγωγό εξαρτάται από τη συνεργασία της Μόσχας στην αποσαφήνιση του τι ακριβώς συνέβη στον Ναβάλνι.
«Έλεγα πάντα πως δεν συμπαθώ το σχέδιο του Nord Stream 2», είπε η Κραμπ-Κάρενμπαουερ. Για εμένα ήταν πάντοτε σαφές πως οι θέματα ασφαλείας που θέτουν Ανατολικοευρωπαϊκές χώρες και η Ουκρανία πρέπει να ληφθούν υπόψη».
Πιεζόμενη να απαντήσει αν η Γερμανία είναι έτοιμη να σταματήσει το σχέδιο, η Κραμπ-Κάρενμπαουερ είπε: «Το τι θα συμβεί εξαρτάται τώρα από τη συμπεριφορά της ρωσικής πλευράς».
Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP, Reuters