Καθισμένη σε έναν καναπέ, κρατώντας μια κούπα με το σύνθημα: «Ας διαλύσουμε την πατριαρχία», η Λόρι Λάμπριτς διηγείται πώς πριν 15 χρόνια έκανε άμβλωση: τότε η επέμβαση δεν ήταν τόσο δύσκολο να γίνει στο Μιζούρι, τη συντηρητική μεσοδυτική πολιτεία των ΗΠΑ όπου μένει, όσο σήμερα.
Αυτό ώθησε αυτή την 39χρονη Αμερικανίδα να ενταχθεί το 2020 στην Midwest Access Coalition (MAC), μια ένωση που βοηθά τις γυναίκες που θέλουν να κάνουν άμβλωση.
«Θέλω να κάνω ό,τι μπορώ να για κάνω τη διαδικασία πιο εύκολη», δηλώνει.
Στην πόλη της, στο Σεντ Λούις του Μιζούρι που συνορεύει με την πολιτεία Ιλινόι, δεν ήταν εύκολο μια γυναίκα να κάνει άμβλωση. Τώρα είναι παράνομο.
Η Planned Parenthood, η τελευταία κλινική όπου γίνονταν αμβλώσεις, αναγκάστηκε να αναστείλει τις δραστηριότητές της στις 23 Ιουνίου, όταν η ρεπουμπλικανική πολιτεία έγινε η πρώτη στις ΗΠΑ που απαγόρευσε τις αμβλώσεις μετά την ανακοίνωση του Ανώτατου Δικαστηρίου της χώρας ότι ακυρώνει την ιστορική απόφαση «Ρόου εναντίον Γουέιντ» που διασφάλιζε σε ομοσπονδιακό επίπεδο το δικαίωμα αυτό των γυναικών.
Πλέον η κάθε πολιτεία μπορεί να επιτρέπει ή να απαγορεύσει τις αμβλώσεις. Είκοσι έξι πολιτείες αναμένεται να απαγορεύσουν τις αμβλώσεις, σύμφωνα με το ινστιτούτο Guttmacher, ήδη καμιά δεκαριά έχουν κάνει τα πρώτα βήματα.
Πολιτεία «καταφύγιο»
Από το Σεντ Λούις η Λάμπριτς χρειάζεται να περάσει οδικώς τη γέφυρα του ποταμού Μισισιπή για να αντικρίσει την ταμπέλα «καλώς ήρθατε στο Ιλινόι». Εκεί η άμβλωση είναι νόμιμη. «Μέσα σε 20 λεπτά βρισκόμαστε σε έναν εντελώς διαφορετικό κόσμο», εξηγεί.
Πολλές φορές τον μήνα η Λάμπριτς βοηθά γυναίκες να πάνε στο Ιλινόι και πλέον αναμένει ότι θα έχουν ανάγκη ολοένα και περισσότερο τις υπηρεσίες της.
«Θα υπάρχει ολοένα και περισσότερος κόσμος, όλοι όσοι πήγαιναν στην Planned Parenthood στο Σεντ Λούις θα αναγκαστούν να πάνε στο Ιλινόι» εξηγεί.
Οδηγεί τις γυναίκες στην κλινική Hope Clinic for Women στην Γκράναϊτ Σίτι.
Σε αυτή την κλινική το τηλέφωνο δεν σταματά να χτυπά.
«Εξακολουθούμε να δεχόμαστε ραντεβού», διαβεβαιώνει η τηλεφωνήτρια μία γυναίκα στην άλλη γραμμή του τηλεφώνου.
«Θα έρθεις από μακριά;», ρωτά μία άλλη. «Πέντε ώρες;».
Το Ιλινόι, μια δημοκρατική πολιτεία, είναι περιτριγυρισμένο από ρεπουμπλικανικές πολιτείες οι οποίες ετοιμάζονται να απαγορεύσουν την άμβλωση. Οπότε σε μια ακτίνα εκατοντάδων χιλιομέτρων θα είναι η μοναδική πολιτεία που θα επιτρέπει στις γυναίκες να τερματίζουν την εγκυμοσύνη τους.
Το 2020 από τις 46.000 γυναίκες που έκαναν άμβλωση στο Ιλινόι το 20% προερχόταν από άλλη πολιτεία. Σύμφωνα με την Planned Parenthood, τώρα στην πολιτεία εκτιμάται ότι θα πάνε για τον σκοπό αυτό επιπλέον 20.000 με 30.000 γυναίκες.
Ο Δημοκρατικός κυβερνήτης Τζ. Μπ. Πρίτζκερ επέκρινε την «ταπεινωτική» και «ακραία» απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου και δεσμεύθηκε η πολιτεία του να γίνει “καταφύγιο” για τις αμβλώσεις.
Μία από τις διευθύντριες της κλινικής Hope, η Τζούλι Μπέρκχαρτ, εκτίμησε ότι ενδέχεται να διπλασιαστεί ή να τριπλασιαστεί ο αριθμός των αμβλώσεων: «Οι άνθρωποι ταξιδεύουν από πολύ μακριά για να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες άμβλωσης. Είμαστε μια σημαντική διέξοδος για τους ανθρώπους που προέρχονται από νότιες πολιτείες και βρίσκονται κοντά στο σημείο να απολέσουν εντελώς το δικαίωμα στην άμβλωση».
Η κλινική θα πρέπει να προχωρήσει σε προσλήψεις και ίσως να αφοσιωθεί εντελώς στις αμβλώσεις.
Αύξηση ασθενών
Και άλλες κλινικές προετοιμάζονται για αύξηση των ασθενών.
Η Planned Parenthood του Σεντ Λούις, αναμένοντας τις εξελίξεις εγκαινίασε το 2019 μία ακόμη κλινική στο Ιλινόι.
Στο Τενεσί, η κλινική Choices στο Μέμφις άνοιξε παράρτημα σε απόσταση τριών ωρών με το αυτοκίνητο στο Κάρμποντεϊλ του Ιλινόι. Η πόλη επιλέχθηκε λόγω του μεγάλου σιδηροδρομικού σταθμού που διαθέτει και τη στρατηγική της θέση: στα σύνορα με το Μιζούρι, το Άρκανσο, το Κεντάκι και το Τενεσί.
Αλλά όλα αυτά έχουν κόστος για τις γυναίκες, κυρίως για όσες ανήκουν σε πιο ευάλωτες ομάδες. Η άμβλωση κοστίζει 500 με 2.500 δολάρια. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί το κόστος της μετακίνησης, του ξενοδοχείου, της άδειας από την εργασία τους…
Ο οργάνωση MAC, που ήδη βοηθούσε αυτές τις γυναίκες, θα πρέπει να συγκεντρώσει περισσότερα χρήματα.
Ειδικοί ανησυχούν επίσης ότι οι συντηρητικές πολιτείες ενδέχεται να κινηθούν νομικά εναντίον των ανθρώπων που βοηθούν τις γυναίκες να κάνουν άμβλωση αλλού. «Με τρομάζει, αλλά δεν θα με σταματήσει» τονίζει η Λάμπριτς. «Είναι πολύ σημαντικό για εμένα».