Ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ ανακοίνωσε χθες Δευτέρα τον σχηματισμό στην Ερυθρά Θάλασσα συμμαχίας 10 χωρών για την αντιμετώπιση των επανειλημμένων επιθέσεων των σιιτών ανταρτών Χούθι της Υεμένης εναντίον πλοίων που κατ’ αυτούς «συνδέονται» με το Ισραήλ.
Πέραν των ΗΠΑ, ο Λόιντ Όστιν διευκρίνισε, σύμφωνα με ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησαν οι υπηρεσίες του στο Πεντάγωνο, πως στη συμμαχία αυτή συμμετέχουν η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, το Μπαχρέιν, ο Καναδάς, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Ισπανία και οι Σεϊχέλες. Ορισμένες από τις χώρες θα διεξάγουν κοινές περιπολίες ενώ άλλες παρέχουν υποστήριξη πληροφοριών στη νότια Ερυθρά Θάλασσα και στον Κόλπο του Άντεν.
Αρκετές άλλες χώρες συμφώνησαν επίσης να συμμετάσχουν στην επιχείρηση, αλλά προτιμούν να μην κατονομαστούν δημόσια, δήλωσε αξιωματούχος υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσει πρόσθετες λεπτομέρειες της νέας αποστολής που δεν έχουν ανακοινωθεί δημόσια.
«Η πρόσφατη κλιμάκωση των ανεύθυνων επιθέσεων των Χούθι από την επικράτεια της Υεμένης απειλεί την ελεύθερη ροή του εμπορίου, θέτει σε κίνδυνο τη ζωή αθώων ναυτικών και παραβιάζει το διεθνές δίκαιο. Οι χώρες που επιδιώκουν να υποστηρίξουν τη θεμελιώδη αρχή της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας πρέπει να ενωθούν για να αντιμετωπίσουν την πρόκληση που θέτει αυτός ο μη κρατικός παράγοντας», υπογράμμισε ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν σε δήλωση αργά τη Δευτέρα.
Οι αντάρτες Χούθι που υποστηρίζονται από το Ιράν έχουν κλιμακώσει τις επιθέσεις σε δεξαμενόπλοια, φορτηγά πλοία και άλλα πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα, θέτοντας σε κίνδυνο μια οδό διαμετακόμισης που μεταφέρει έως και το 12% του παγκόσμιου εμπορίου
«Πρόκειται για μια διεθνή πρόκληση που απαιτεί συλλογική δράση», είπε ο Όστιν σε δήλωση που δόθηκε λίγο μετά τα μεσάνυχτα στο Μπαχρέιν. «Ως εκ τούτου, σήμερα ανακοινώνω την ίδρυση της Επιχείρησης Prosperity Guardian, μιας σημαντικής νέας πολυεθνικής πρωτοβουλίας για την ασφάλεια», πρόσθεσε ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας.
Κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο Ισραήλ, ο Λόιντ Όστιν απαίτησε νωρίτερα το Ιράν να τερματίσει την «υποστήριξη» που παρέχει κατ’ αυτόν στις επιχειρήσεις των Χούθι εναντίον εμπορικών πλοίων, έπειτα από τις συνομιλίες που είχε με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Το Ισραήλ δεν συγκαταλέγεται στα κράτη που αναφέρθηκαν από τον επικεφαλής του Πενταγώνου όταν ανακοίνωσε τη συμμαχία αυτή στην Ερυθρά Θάλασσα.
Το 2019, η Ουάσιγκτον ανακοίνωνε τη σύμπηξη ναυτικού συνασπισμού για την προστασία της ναυσιπλοΐας στα ύδατα του Κόλπου, έπειτα από σειρά επιθέσεων που οι ΗΠΑ απέδωσαν στο Ιράν, το οποίο όμως αποποιήθηκε κάθε ευθύνη.
Η αποστολή θα συντονίζεται από την ήδη υπάρχουσα Συνδυασμένη Ομάδα Εργασίας 153, η οποία συστάθηκε τον Απρίλιο του 2022 για τη βελτίωση της θαλάσσιας ασφάλειας στην Ερυθρά Θάλασσα, στο Μπαμπ ελ-Μαντέμπ και στον Κόλπο του Άντεν. Υπήρχαν 39 κράτη μέλη στο CTF 153, αλλά οι αξιωματούχοι εργάζονταν για να καθορίσουν ποια από αυτά θα συμμετείχε σε αυτήν την τελευταία προσπάθεια.
Ξεχωριστά, οι Ηνωμένες Πολιτείες ζήτησαν επίσης από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών να αναλάβει δράση κατά των επιθέσεων.
Σε επιστολή προς τα μέλη του συμβουλίου που έλαβε τη Δευτέρα το Associated Press, η πρέσβειρα των ΗΠΑ Λίντα Τόμας-Γκρίνφιλντ είπε ότι οι επιθέσεις των Χούθι που στοχεύουν εμπορικά πλοία που διέρχονται νόμιμα από τις διεθνείς πλωτές οδούς συνεχίζουν να απειλούν τα «ναυτικά δικαιώματα και ελευθερίες, τη διεθνή θαλάσσια ασφάλεια και το διεθνές εμπόριο».
Τα 15 μέλη του συμβουλίου συζήτησαν την απειλή των Χούθι κεκλεισμένων των θυρών τη Δευτέρα, αλλά δεν έλαβαν άμεση δράση.
Αναστολή των διελεύσεων
Νωρίτερα χθες, οι Χούθι ανέλαβαν την ευθύνη για νέες επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα με στόχο δυο εμπορικά σκάφη που κατ’ αυτούς «συνδέονταν» με το Ισραήλ.
Οι Χούθι ανακοίνωσαν πως «διεξήγαγαν στρατιωτική επιχείρηση εναντίον δυο πλοίων συνδεόμενων με τη σιωνιστική οντότητα» χρησιμοποιώντας ναυτικά drones, κατονομάζοντας τα πλοία που έβαλαν στο στόχαστρο. Επρόκειτο για τα M/T Swan Atlantic και MSC Clara.
Σε ανακοίνωσή τους, οι Χούθι ανέφεραν ότι πραγματοποίησαν «στρατιωτική επιχείρηση εναντίον δύο πλοίων που συνδέονται με τη Σιωνιστική οντότητα» χρησιμοποιώντας ναυτικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Ορκίστηκαν να «συνεχίσουν να εμποδίζουν όλα τα πλοία που κατευθύνονται προς τα ισραηλινά λιμάνια… να πλέουν στην Αραβική και την Ερυθρά Θάλασσα» έως ότου επιτραπεί περισσότερα τρόφιμα και φάρμακα να εισέλθουν στη Γάζα.
Αλλά ο ιδιοκτήτης του Swan Atlantic, η Norway’s Inventor Chemical Tankers, δήλωσε σε μια δήλωση ότι το πλοίο μετέφερε πρώτη ύλη βιοκαυσίμων από τη Γαλλία στο νησί Reunion.
Ανέφερε ότι το σκάφος δεν έχει «καμία σχέση με το Ισραήλ» και το διαχειριζόταν μια εταιρεία της Σιγκαπούρης, προσθέτοντας ότι το ινδικό πλήρωμα δεν έπαθε τίποτα και το σκάφος υπέστη περιορισμένες ζημιές.
Η πλοιοκτήτρια εταιρία του νορβηγικού δεξαμενόπλοιου M/T Swan Atlantic αναγνώρισε πως το σκάφος χτυπήθηκε από «άγνωστο αντικείμενο». «Ευτυχώς, τα μέλη του πληρώματος, που είναι όλοι υπήκοοι Ινδίας, δεν τραυματίστηκαν και, σύμφωνα με όσα ανέφεραν, το πλοίο υπέστη περιορισμένες ζημιές», διευκρίνισε σε ανακοίνωσή της η νορβηγική ναυτιλιακή εταιρεία Inventor Chemical Tankers.
Τρία πολεμικά πλοία των ΗΠΑ – το USS Carney, το USS Stethem και το USS Mason, όλα αντιτορπιλικά του Πολεμικού Ναυτικού – κινούνται καθημερινά μέσω του στενού Μπαντ- Ελ-Μαντέμπ για να βοηθήσουν στην αποτροπή και τν εξουδετέρωση των επιθέσεων των Χούθι.
Η επίθεση της Δευτέρας έλαβε χώρα καθώς ο Όστιν επισκέφθηκε το Ισραήλ πριν από τη στάση του στο Μπαχρέιν, την έδρα του Πέμπτου Στόλου του Ναυτικού των ΗΠΑ.
«Στην Ερυθρά Θάλασσα, ηγούμαστε μιας πολυεθνικής ναυτιλιακής ομάδας εργασίας για να υποστηρίξουμε τη θεμελιώδη αρχή της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας. Η υποστήριξη του Ιράν στις επιθέσεις των Χούθι σε εμπορικά πλοία πρέπει να σταματήσει», είπε ο Όστιν σε συνέντευξη Τύπου.
«Οι επιθέσεις της ομάδας των Χούθι στη ναυτιλία είναι απερίσκεπτες, επικίνδυνες και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο», είπε νωρίτερα ο Όστιν ενώ βρισκόταν στο Ισραήλ σε συνέντευξη Τύπου μαζί με τον υπουργό Άμυνας του Ισραήλ Γόαβ Γκάλαντ.
Για την ώρα, οι γίγαντες των θαλάσσιων μεταφορών προτιμούν να αποφεύγουν τη διέλευση από το στρατηγικής σημασίας στενό Μπαμπ αλ Μάντεμπ, το οποίο χωρίζει την αραβική χερσόνησο από την Αφρική και μέσω του οποίου διέρχεται το 40% του παγκόσμιου εμπορίου.
Ακολουθώντας το παράδειγμα πολλών ναυτιλιακών εταιρειών, ο βρετανικός κολοσσός των υδρογονανθράκων BP και ο γίγαντας των θαλάσσιων μεταφορών Evergreen της Ταϊβάν έκαναν γνωστό πως αναστέλλουν κάθε δρομολόγιο μέσω Ερυθράς Θάλασσας, εξαιτίας των επανειλημμένων επιθέσεων.
Στα τέλη της περασμένης εβδομάδας η δανέζικη Maersk, η γερμανική Hapag-Lloyd, η γαλλική CMA CGM και η ιταλοελβετική MSC ανακοίνωναν πως τα σκάφη τους στο εξής δεν θα πλέουν στην Ερυθρά Θάλασσα, «μέχρι νεοτέρας», ώσπου η διέλευση να είναι «ασφαλής».
Η επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας Κατρίν Κολονά έκρινε προχθές Κυριακή ότι οι επιθέσεις αυτές «δεν μπορούν να μείνουν χωρίς απάντηση».
«Καμιά σχέση με το Ισραήλ»
Οι Χούθι, που ελέγχουν μεγάλο μέρος της Υεμένης, προειδοποίησαν πως θα βάζουν πλέον στο στόχαστρο οποιοδήποτε πλοίο διέρχεται από τα ανοικτά της χώρας αν έχει σχέση με το Ισραήλ, σε αντίποινα για τον πόλεμο του εβραϊκού κράτους εναντίον του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας.
Πύραυλοι και UAVs των Χούθι καταρρίφθηκαν από πολεμικά πλοία που περιπολούν στη θαλάσσια περιοχή το τελευταίο διάστημα.
Η Ερυθρά Θάλασσα χαρακτηρίζεται «αυτοκινητόδρομος της θάλασσας», καθώς συνδέει τη Μεσόγειο με τον Ινδικό Ωκεανό, με άλλα λόγια την Ευρώπη με την Ασία. Περίπου 20.000 πλοία διέρχονται κάθε χρόνο από τη Διώρυγα του Σουέζ, σημείο εισόδου και εξόδου για τα σκάφη που περνούν από την Ερυθρά Θάλασσα.
«Το πλοίο δεν έχει καμιά σχέση με το Ισραήλ, σε ό,τι αφορά τον πλοιοκτήτη του (νορβηγική εταιρεία), αυτόν που έχει αναλάβει τη διαχείρισή του (σιγκαπουριανή εταιρεία), και το φορτίο του», τόνισε η πλοιοκτήτρια του M/T Swan Atlantic, διευκρινίζοντας πως το δρομολόγιο του δεξαμενόπλοιου είχε σκοπό τη μεταφορά εμπορεύματος από τη μητροπολιτική Γαλλία στη Ρεϊνιόν. Το τάνκερ βρίσκεται πλέον υπό την προστασία του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού.
Όταν δεν διέρχονται από τη Διώρυγα του Σουέζ και την Ερυθρά Θάλασσα, τα πλοία αναγκάζονται να κάνουν τον περίπλου της Αφρικής, περνώντας από το Ακρωτήρι της Καλής Ελπίδας, κάτι που κάνει πολύ πιο δαπανηρά τα ταξίδια.
Για τη σύνδεση Ρότερνταμ και Σιγκαπούρης, η παράκαμψη αυτή επιμηκύνει το ταξίδι κατά 40%, από τα περίπου 8.400 ναυτικά μίλια (15.550 χιλιόμετρα) στα 11.720 μίλια (21.700 χλμ.), σύμφωνα με την S&P Global.
Αρκετά πλοία, ιδίως των ναυτιλιακών εταιρειών Maersk και MSC, ακολουθούν ήδη αυτή τη ρότα τις τελευταίες ημέρες, σύμφωνα με την ίδια πηγή.
