Ο ΟΗΕ ανακοίνωσε χθες Τρίτη την παράταση, την τελευταία στιγμή, για «δύο επιπλέον μήνες» της εκεχειρίας σε ισχύ στην Υεμένη, εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα «εντατικοποιηθούν» οι διαπραγματεύσεις που θα επιτρέψουν πιο «διαρκή» ειρήνη στη φτωχότερη χώρα του αραβικού κόσμου, όπου μαίνεται ένοπλη σύρραξη που διαρκεί περίπου οκτώ χρόνια.
Αντιμέτωπη με μια από τις χειρότερες ανθρωπιστικές κρίσεις στην υφήλιο, η Υεμένη σπαράσσεται από τον πόλεμο ανάμεσα στις δυνάμεις της κυβέρνησης, που υποστηρίζονται από στρατιωτική συμμαχία υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας μετά το 2015, και τους σιίτες αντάρτες Χούθι, που υποστηρίζονται από το Ιράν, τον μεγάλο αντίπαλο του Ριάντ στην περιοχή.
«Έχω την ευχαρίστηση να ανακοινώσω ότι τα μέρη συμφώνησαν να παραταθεί η εκεχειρία, με τους ίδιους όρους, για δύο επιπλέον μήνες, από τη 2η Αυγούστου 2022 ως τη 2η Οκτωβρίου 2022», ανέφερε ο ειδικός επιτετραμμένος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την Υεμένη, ο Χανς Γκρούντμπεργκ.
Η συμφωνία «συμπεριλαμβάνει τη δέσμευση των μερών να εντατικοποιήσουν τις διαπραγματεύσεις για να καταλήξουν σε πιο διευρυμένη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός το συντομότερο δυνατό», διευκρίνισε ο κ. Γκρούντμπεργκ στην ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από τον Οργανισμό.
Σύμφωνα με τον ίδιο, βρίσκονται σε εξέλιξη μέσω του ΟΗΕ συνομιλίες «για να εδραιωθεί η ευκαιρία που προσφέρει η ανακωχή ώστε (η Υεμένη) να κατευθυνθεί προς διαρκή ειρήνη».
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαιρέτισε την παράταση της ανακωχής και την «περίοδο ηρεμίας άνευ προηγουμένου» στην Υεμένη, σύμφωνα με ανακοίνωση Τύπου του Λευκού Οίκου.
Τη 2η Απριλίου, κηρύχθηκε ανακωχή για δύο μήνες στην Υεμένη, κατόπιν παρατάθηκε για ίσο χρονικό διάστημα τη 2η Ιουνίου, προσφέροντας στους άμαχους —σπάνια— ανάπαυλα. Όπως και τον Ιούνιο, η ανακοίνωση της ανανέωσης της εκεχειρίας έγινε την τελευταία στιγμή, την ημέρα που τυπικά θα έληγε.
«Ο βασικός σκοπός της τρέχουσας εκεχειρίας παραμένει να ανακουφιστούν με χειροπιαστό τρόπο οι άμαχοι και να δημιουργηθεί περιβάλλον που θα ευνοεί ειρηνική επίλυση της σύρραξης με συνολική πολιτική διαδικασία», ανέφερε ο Χανς Γκρούντμπεργκ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση καλωσόρισε με ανακοίνωσή της χθες Τρίτη την παράταση της ανακωχής και κάλεσε τους πρωταγωνιστές να συνεχίσουν να την τηρούν και να εργαστούν για την επανέναρξη των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για να υπάρξει επίλυση της σύγκρουσης.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ΟΗΕ, ο πόλεμος στην Υεμένη έχει στοιχίσει τη ζωή σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους κι έχει ξεριζώσει εκατομμύρια· τα δύο τρίτα του πληθυσμού της χώρας (≈30 εκατ.) χρειάζονται ανθρωπιστική βοήθεια, καθώς αντιμετωπίζουν κίνδυνο λιμού ευρείας κλίμακας.
Εντατικοποίηση των προσπαθειών
Τη Δευτέρα, υεμενίτικες και διεθνείς ανθρωπιστικές οργανώσεις απηύθυναν έκκληση να παραταθεί η κατάπαυση του πυρός για πιο μακρά περίοδο «έξι μηνών ή περισσότερων».
Εξήγησαν ότι η εκεχειρία τους τελευταίους τέσσερις μήνες επέτρεψε να μειωθεί «σημαντικά» ο αριθμός των θυμάτων μεταξύ των αμάχων και να διευκολυνθεί ο εφοδιασμός με καύσιμα και άρα να υπάρχει «καλή λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών».
Η ανακωχή τηρείται γενικά στο πεδίο, παρά τις σποραδικές παραβιάσεις της, σύμφωνα με τις ΜΚΟ, συμπεριλαμβανομένων της Δράσης κατά της Πείνας, της Handicap International, των Γιατρών του Κόσμου, της Oxfam και της Save the Children.
Οι αντίπαλες πλευρές έχουν αλληλοκατηγορηθεί επανειλημμένα για παραβιάσεις. Χθες Τρίτη, ο ειδικός επιτετραμμένος του ΟΗΕ υποσχέθηκε να εντατικοποιήσει τις προσπάθειές του για να «εξασφαλιστεί η πλήρης εφαρμογή όλων των υποχρεώσεων των μερών της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός».
Ανάμεσα στις υποχρεώσεις αυτές είναι ιδίως το ακανθώδες ζήτημα της καταβολής μισθών στους δημόσιους λειτουργούς, το άνοιγμα δρόμων που είναι αποκλεισμένοι, όπως στην πολιορκημένη από τους Χούθι πόλη Τάιζ, η αύξηση των πτήσεων από και προς το διεθνές αεροδρόμιο στην πρωτεύουσα Σανάα (βόρεια), ως πρότινος κλειστό για τα πολιτικά αεροσκάφη για περίπου έξι χρόνια, καθώς και ο τακτικότερος εφοδιασμός με καύσιμα στα λιμάνια στη Χοντάιντα (δυτικά).
Η ανακοίνωση της παράτασης της εκεχειρίας έγινε καθώς η ροή ανθρωπιστικής βοήθειας προς την Υεμένη έχει μειωθεί. Στα τέλη Ιουνίου, το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (ΠΕΠ) του ΟΗΕ ανακοίνωσε επιπρόσθετες μειώσεις της βοήθειας που διανέμει, εξαιτίας της χρόνιας έλλειψης χρηματοδότησης, του πληθωρισμού και των επιπτώσεων του πολέμου στην Ουκρανία.
Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP, Reuters, dpa
