Σύνταξη-Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Ο μεγαλύτερος παραγωγός εμβολίων στον κόσμο αγωνίζεται να ξεπεράσει το τελευταίο κύμα κορωνοϊού και αυτό είναι πρόβλημα όλων μας.
Η Ινδία θεωρούσε τον εαυτό της «στην τελική φάση» της πανδημίας, μόλις πριν από λίγες εβδομάδες. Τώρα είναι το παγκόσμιο επίκεντρο. Η χώρα ξεπέρασε πρόσφατα το καταστροφικό ορόσημο περισσότερων από 345.000 νέων κρουσμάτων σε μια μέρα, το μεγαλύτερο σύνολο παγκοσμίως που καταγράφηκε από την έναρξη της πανδημίας.
Αυτό που συμβαίνει στην Ινδία δεν είναι τόσο ένα μεγάλο κύμα όσο είναι ένας τοίχος: διαγράμματα που δείχνουν το ποσοστό μόλυνσης της χώρας και τον αριθμό των θανάτων, που έχει φτάσει επίσης σε αριθμούς ρεκόρ, απεικονίζουν καμπύλες που έχουν φτάσει σε κάθετες γραμμές. Οι ειδικοί στη δημόσια υγεία δεν είναι αισιόδοξοι ότι θα υποχωρήσουν σύντομα.
Εν τω μεταξύ, ο κορωνοϊός μεταλλάσσεται. Αναφορές για διπλά και ακόμη και τριπλά μεταλλαγμένα στελέχη του ιού, τα οποία οι ειδικοί φοβούνται ότι μπορεί να κυριαρχούν στην τελευταία αύξηση κρουσμάτων της χώρας, προκάλεσαν ανησυχίες ότι αυτό που ξεκίνησε στην Ινδία δεν θα τελειώσει εκεί. Παρά τις προσπάθειες περιορισμού της εξάπλωσης της νέας παραλλαγής κορωνοϊού της Ινδίας, που ονομάζεται B.1.167, αυτή έχει ήδη εντοπιστεί σε τουλάχιστον 10 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Βρετανίας.
Αν υπήρχε ποτέ κάποιος χρόνος παρέμβασης, θα ήταν τώρα. Όμως, οι παγκόσμιοι ηγέτες, που μέχρι στιγμής έχουν σταθεί μόνο στα λόγια για την ανάγκη παγκόσμιας συνεργασίας, ασχολούνται κυρίως με τις εσωτερικές τους υποθέσεις. Αν και αυτή η προσέγγιση μπορεί να έχει εξυπηρετήσει μέχρι στιγμής, χώρες πλούσιες σε εμβόλια όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία, η Ινδία θα μπορούσε να καταδείξει τα όρια της.
Πώς έφτασε σε αυτήν την κατάσταση η Ινδία, η οποία μόλις πριν από ένα μήνα πίστευε ότι είχε δει τα χειρότερα της πανδημίας; Ο Michael Kugelman, αναπληρωτής διευθυντής του προγράμματος Ασίας στο Wilson Center με έδρα την Ουάσιγκτον, λέει ότι η απάντηση είναι μια «τέλεια καταιγίδα» παραγόντων που περιλαμβάνουν νέες και υπάρχουσες παραλλαγές του ιού (και έλλειψη ισχυρών υποδομών παρακολούθησης της γονιδιωματικής αλληλουχίας τους), μια συνεχή ροή πολιτικών και θρησκευτικών συγκεντρώσεων με τεράστια συμμετοχή (χωρίς κοινωνικές αποστάσεις ή χρήση μάσκας), και έναν γενικό εφησυχασμό εκ μέρους της ινδικής κυβέρνησης, η οποία ανταποκρίθηκε τραγικά αργά σε μια κρίση στην οποία είχε διεκδικήσει πρόωρα νίκη.
Η κατάσταση έχει γίνει τόσο τρομερή που το Ινστιτούτο Serum, με έδρα το Πούνε, ο κατασκευαστής του εμβολίου Astra / Zeneca και ένας σημαντικός συντελεστής στην πρωτοβουλία COVAX για παροχή δόσεων σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, δήλωσε ότι δεν θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις διεθνείς του δεσμεύσεις, εν μέσω της εγχώριας έλλειψης της Ινδίας. Η χώρα που μέχρι χθές εθεωρείτο το φαρμακείο του κόσμου, αναγκάζεται τώρα να εισάγει δόσεις.
Κανένα από τα λάθη της ινδικής κυβέρνησης δεν απαλλάσσει τον κόσμο από το να νοιάζεται για το τι συμβαίνει στη χώρα αυτή, ούτε θα έπρεπε. Πέρα από τους προφανείς ηθικούς λόγους υπάρχουν και πρακτικοί. Όπως έχει γραφτεί επανειλημμένα στο παρελθόν, τα ανεξέλεγκτα κρούσματα σε οποιαδήποτε χώρα, αποτελούν απειλή για όλους, συμπεριλαμβανομένων των πλούσιων σε εμβόλια χωρών όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Μεγάλη Βρετανία. Ίσως η μεγαλύτερη ανησυχία αυτή τη στιγμή, στην Ινδία και αλλού, είναι η απειλή που δημιουργούν οι πιο μεταδοτικές παραλλαγές του ιού και η πιθανή ικανότητά τους να ξεπεράσουν την ανοσία των εμβολίων. Αν και σχεδόν κάθε γνωστή παραλλαγή, συμπεριλαμβανομένων αυτών από τη Βρετανία, τη Βραζιλία και τη Νότια Αφρική, έχει εντοπιστεί στην Ινδία, σε ορισμένα κρατίδια της το ινδικό στέλεχος έχει γίνει το πιο διαδεδομένο.
«Είναι πολύ παρόμοιο με αυτό που είδαμε στο Manaus», λεει η Christina Pagel, διευθύντρια κλινικής επιχειρησιακής έρευνας στο University College London, αναφερόμενη στην πληγείσα πόλη της Βραζιλίας. Σημειώνοντας ότι «δεν είναι τυχαίο πως αυτές οι παραλλαγές εμφανίζονται σε πληθυσμούς που έχουν αναπτύξει ανοσία μέσω μόλυνσης».
Επιπρόσθετα υπάρχει το ζήτημα της προσφοράς εμβολίων. Ο ρόλος της Ινδίας ως μεγάλου φαρμακευτικού παραγωγού επισημάνθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Έχει παράσχει το 20% των γενόσημων φαρμάκων παγκοσμίως, καθώς και περισσότερο από το 60% των εμβολίων κορωνοϊού, παρά το γεγονός ότι έχει εμβολιάσει μόλις το 1% του πληθυσμού της. Η χώρα έχει την ικανότητα να παράγει 70 εκατομμύρια δόσεις το μήνα, αλλά ακόμη και όλες αυτές οι δόσεις που απευθύνονται στις εγχώριες ανάγκες της, δεν είναι αρκετές για να καλύψουν τη συντριπτική ζήτηση. Προς το παρόν, η Ινδία χορηγεί περίπου 3 εκατομμύρια δόσεις την ημέρα. Για να προστατεύσει τον πληθυσμό των 1,4 δισεκατομμυρίων, το ποσοστό θα πρέπει να αυξηθεί στο τριπλάσιο, είπε ο Mukherjee.
Η δωρεά δόσεων κατευθείαν σε χώρες που τις χρειάζονται, συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας, δεν θεωρείται πραγματοποιήσιμη από πολλές χώρες. Οι περισσότερες από αυτές που διαθέτουν εμβόλια, δεν έχουν αρκετά και εκείνες με τεράστιο πλεόνασμα, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, δεν έχουν ακόμη αρκετή αυτοπεποίθηση στην προσφορά εμβολίων ώστε να δωρίσουν το πλεόνασμα – αν και σε τελευταία δήλωση του ο Anthony Fauci ανέφερε ότι εξετάζεται αυτή η πιθανότητα για το απόθεμα δόσεων εμβολίου Astra / Zeneca που η χώρα δεν χρησιμοποιεί, ακόμη.
Αυτές οι οι χώρες όμως, μπορούν να βοηθήσουν και με άλλους τρόπους. Κατά πρώτο, με την άρση των ελέγχων στις εξαγωγές των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή εμβολίων. Αυτό ζήτησε ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ινστιτούτου Serum από τη διοίκηση Biden πριν από εβδομάδες. Την Κυριακή, η κυβέρνηση των ΗΠΑ δέχθηκε το αίτημα, ανακοινώνοντας ότι θα προσπαθήσει να παράσχει αμέσως τις πρώτες ύλες που είναι απαραίτητες για να βοηθήσει την Ινδία να παράγει το εμβόλιο Astra / Zeneca, τοπικά γνωστό ως Covishield, καθώς και άλλες ιατρικές προμήθειες. Οι βρετανικές και γερμανικές κυβερνήσεις δεσμεύθηκαν επίσης να υποστηρίξουν.
Μια άλλη επιλογή είναι οι χώρες να υποστηρίξουν την προσφυγή, την οποία υπέβαλαν η Ινδία και η Νότια Αφρική, προκειμένου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου να χαλαρώσει προσωρινά τα δικαιώματα ευρεσιτεχνίας που σχετίζονται με τα εμβόλια και τις θεραπείες κορωνοϊού, ώστε να μπορούν να παρασκευαστούν χωρίς φόβο μήνυσης, από χώρες που εξακολουθούν να αγωνίζονται να εμβολιάσουν τους πληθυσμούς τους. Περισσότεροι από 70 πρώην παγκόσμιοι ηγέτες και 100 βραβευμένοι με Νόμπελ επιστήμονες, ζήτησαν από την κυβέρνηση των ΗΠΑ να υποστηρίξει την παραίτηση, όπως και αρκετοί νομοθέτες των ΗΠΑ. «Εάν θέλουμε να αποκαταστήσουμε την παγκόσμια ηγεσία της Αμερικής στην μετα-Trump εποχή, θα πρέπει να βοηθήσουμε άλλες χώρες να αποκτήσουν πρόσβαση στην τεχνογνωσία που χρειάζονται για να κατασκευάσουν τα δικά τους εμβόλια για την καταπολέμηση του κορωνοϊού», δήλωσε ο Chris Murphy, ένας από τους 10 Δημοκρατικούς γερουσιαστές που ζήτησαν από τον πρόεδρο Biden να υποστηρίξει την προσπάθεια. «Είναι ένας εύκολος και αποτελεσματικός τρόπος για να βοηθήσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες», πρόσθεσε.
Υπάρχει μια σειρά από άλλους τρόπους για να βοηθήσουν οι χώρες, ανεξάρτητα από τους πόρους τους. Η παροχή τεχνικής βοήθειας στην Ινδία για τον έλεγχο της γονιδιωματικης αλληλουχίας, είναι μία επιλογή. Η δωρεά οξυγόνου που χρειάζεται η χώρα τόσο απελπιστικά, είναι μια άλλη.
Μολονότι ο μαζικός εμβολιασμός έδωσε μια ελπίδα εξόδου από την πανδημία σε ορισμένες χώρες, η Ινδία θυμίζει έντονα ότι για πολλούς άλλους, υπάρχει ένας μακρύς δρόμος μπροστά. Ο κόσμος βρίσκεται καθ οδόν για να καταγράψει περισσότερους θανάτους από κορωνοϊό φέτος, από ότι το 2020. Ο κίνδυνος να καταφέρει η τρέχουσα ραγδαία αύξηση κρουσμάτων να καταστρέψει μέρη όπως η Ινδία δεν περιορίζεται μόνο σε αυτή την χώρα. Αναδυόμενες παραλλαγές του ιού και περαιτέρω καθυστερήσεις στην πιο δίκαιη διανομή εμβολίων έχουν επιπτώσεις σε όλους, συμπεριλαμβανομένων των εμβολιασμένων πληθυσμών. Το πρόβλημα της Ινδίας είναι πρόβλημα όλου του κόσμου.
Πηγή: The Atlantic
