Του Κώστα Μπετινάκη
Μία ημέρα πριν την έναρξη της συνόδου του ΝΑΤΟ, στο Νιούπορτ της Ουαλίας, (5 και 6 Σεπτεμβρίου), το Κίεβο υποστηρίζει πως συμφωνήθηκε μόνιμη κατάπαυση πυρός στην ανατολική Ουκρανία.
Η ανακοίνωση του Κιέβου αναφέρει: «Το αποτέλεσμα της τηλεφωνικής συνομιλίας που είχαν οι πρόεδροι Ποροσένκο και Πούτιν ήταν η συμφωνία γα μόνιμη παύση πυρός στο Ντονμπάς», δηλαδή το Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ».
Νωρίτερα, το Κρεμλίνο είχε αναφέρει πως στη συζήτηση διαπιστώθηκε ότι οι απόψεις των δύο ηγετών ήταν «σε γενικές γραμμές, κοινές» για διέξοδο από την ουκρανική κρίση.
«Υπήρξε αμοιβαία κατανόηση σχετικά με τα βήματα που απαιτούνται για να προωθηθεί η ειρήνη» κατέληξε η λιτή ανακοίνωση της ουκρανικής προεδρίας το μεσημέρι της Τετάρτης.
Επίσημα, το Κρεμλίνο αρνείται ότι οι δύο ηγέτες συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός, «διότι η Ρωσία δεν συμμετέχει στην ουκρανική σύρραξη, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων RIA.
Ο εκπρόσωπος της ρωσικής προεδρίας Ντμίτρι Πεσκόφ επιβεβαίωσε πως οι δύο πρόεδροι είχαν τηλεφωνική συνομιλία, χωρίς να δίνει λεπτομέρειες για το πότε. «Οι απόψεις τους για το τι πρέπει να γίνει ώστε να υπάρξει διέξοδος από την κρίση σε γενικές γραμμές συμπίπτουν» είχε περιοριστεί να αναφέρει ο Πεσκόφ και πρόσθεσε: «Οι απόψεις των προέδρων των δύο χωρών συνέπεσαν σε μεγάλο βαθμό ως προς τους πιθανούς τρόπους εξόδου από τη σημερινή σοβαρή κρίση».
Η διευκρίνιση Πετσκόφ έγινε επειδή από τη Ρωσία, η κρίσης στην Ουκρανία θεωρείται καθαρά εσωτερική υπόθεση και όχι μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.
Άποψη που κατέθεσε στη σύνοδο του Μινσκ την περασμένη εβδομάδα ο πρόεδρος Πούτιν, κατά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο Ποροσένκο.
«Μιλώντας ειλικρινά δεν θα πρέπει να περιορίσουμε τις συνομιλίες σε όρους απλώς κατάπαυσης του πυρός, αλλά γενικότερων ζητημάτων που θα πρέπει να επιλύσουν οι ενδιαφερόμενοι με διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Κίεβο το Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ», είχε πει τότε ο πρόεδρος της Ρωσίας.
Οι επικεφαλής του Ντονέτσκ έχουν εκφράσει την προθυμία τους να συμμετάσχουν σε διπλωματική επίλυση του προβλήματος με το Κίεβο, «αν επιδείξει αφοσίωση στην κατάπαυση του πυρός σταματώντας τους βομβαρδισμούς», μετέδωσε η ιστοσελίδα RT.com
Η Σύνοδος του ΝΑΤΟ
Οι εξελίξεις αυτές για την ουκρανική κρίση έρχονται μία ημέρα πριν τη συνεδρίαση του ΝΑΤΟ στην Ουαλία με κυρίαρχο θέμα το ζήτημα της σύγκρουσης με τη Ρωσία στην κορυφή της ατζέντας.
Σήμερα, παραμονή της Συνόδου, η επίσκεψη Ομπάμα στην Εσθονία μπορεί να θεωρηθεί ως σαφές μήνυμα προς τη Μόσχα, καθώς οι τρεις βαλτικές χώρες εκφράζουν ανησυχία για την ρωσική στάση στο ουκρανικό και τις αντιρρήσεις της Μόσχας στην εντατικοποίηση των εξοπλισμών σε πρώην χώρες του καταργηθέντος μετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού, Συμφώνου της Βαρσοβίας.
Μέσα σε αναζωπύρωση ψυχροπολεμικού κλίματος, το Σάββατο η ΕΕ είχε προειδοποιήσει τη Ρωσία πως θα καταρτίσει εντός ημερών νέα μέτρα κυρώσεων.
Κύριο θέμα της Συνόδου έχει προγραμματιστεί να είναι οι σχέσεις με τη Ρωσία και οι εξελίξεις στην Ουκρανία καθώς και τα προβλήματα των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ με την αστάθεια στη Συρία και το Ιράκ.
Στην ατζέντα της Συνόδου βρίσκονται όμως και ο μελλοντικός ρόλος του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν, αλλά και η πρόθεση της Συμμαχίας να δεσμεύσει τις χώρες-μέλη σε υψηλότερες αμυντικές δαπάνες, στο 2% του ΑΕΠ.
Κάτι όμως, που δεν αγγίζει την Ελλάδα, η οποία είναι μια από τις χώρες που βρίσκονται σε αυτό το επίπεδο αμυντικών δαπανών.
Το ΝΑΤΟ έχει διατηρήσει επιθετική τακτική, κάτι για το οποίο κατηγορούσε κάποτε τη Σοβιετική Ένωση στην περίπτωση της σοβιετικής επέμβασης στο Αφγανιστάν, για παράδειγμα. Άσχετο αν ακολούθησε η ΝΑΤΟϊκή εισβολή στο Αφγανιστάν, το Ιράκ, οι βομβαρδισμοί στη Λιβύη, ή πολύ νωρίτερα στην πρώην Γιουγκοσλαβία.
Η «αποτυχημένη» στρατηγική του ΝΑΤΟ
Μεγάλα λάθη στον τρόπο που αντιμετωπίζει τη Ρωσία όσον αφορά την ουκρανική κρίση επιρρίπτει στο ΝΑΤΟ ο πρώην πρόεδρος του στρατιωτικού συμβουλίου της συμμαχίας, Χάραλντ Κούγιατ, σε συνέντευξή του στη Deutsche Welle.
«Αυτό που θέλει το ΝΑΤΟ είναι να οργανώσει καλύτερα και να ενισχύσει τη συμβατική αμυντική του ικανότητα. Αυτό είναι το δίδαγμα της ουκρανικής κρίσης. Ιδιαίτερα οι χώρες της Βαλτικής αλλά και η Πολωνία φοβούνται το ενδεχόμενο επέκτασης της κρίσης που θα μπορούσε να απειλήσει και τις ίδιες.
Τα γεράκια της Ατλαντικής Συμμαχίας, θέτουν σε αμφισβήτηση την επικαιρότητα την «Ιδρυτική Πράξη» του 1997 μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ, η οποία απαγορεύει ουσιαστικά την μόνιμη εγκατάσταση μεγάλων νατοϊκών δυνάμεων στις χώρες μέλη της ανατολικής Ευρώπης. Οι σκληροπυρηνικοί της Συμμαχίας επιδιώκουν να καταγγελθεί, ή τουλάχιστον να αναπροσαρμοστεί.
Τόσο ο γγ. του ΝΑΤΟ όσο και ο διοικητής της συμμαχίας στην Ευρώπη Φίλιπ Μπρίντλοβ αντιλαμβάνονται πλέον τη Ρωσία όχι ως εταίρο, αλλά ως απειλή, ως έναν εχθρό.
Η «Ιδρυτική Πράξη ΝΑΤΟ-Ρωσίας» προβλέπει ότι όταν κινδυνεύει η ασφάλεια τους ή τα συμφέροντα ακόμη και μόνο του ενός, τότε οι εταίροι κάθονται στο ίδιο τραπέζι και αναζητούν από κοινού λύσεις.
Μέχρι στιγμής το ΝΑΤΟ δεν το έκανε αυτό, ούτε το 2008 όταν προέκυψε η σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Γεωργίας. Σήμερα εμφανίζονται ως αντιμαχόμενα μέρη και προχωρούν σε δηλώσεις, οι οποίες οδηγούν σε κλιμάκωση της κατάστασης.
Εξίσου αδιέξοδη κρίνεται από τους παρατηρητές η πολιτική της Ρωσίας αλλά και της Δύσης, διότι οι κυρώσεις δεν οδηγούν παρά σε ένταση της κρίσης.
Έτσι οι αισιόδοξοι δίνουν μια ευκαιρία να βρεθεί μια κοινά αποδεκτή λύση, στη σύνοδο του ΝΑΤΟ. Αλλά για να επιτευχθεί τούτο τα δύο αντιμαχόμενα μέρη θα πρέπει να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι.
Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης