Σε μια περίοδο αβεβαιότητας και διαπραγματεύσεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης μπαίνει εκ νέου η Ισπανία μετά τη διεξαγωγή των βουλευτικών εκλογών της Κυριακής, καθώς κανένα κόμμα δεν αποκτά την αυτοδυναμία των 176 εδρών.
Σύμφωνα με τα επίσημα τελικά αποτελέσματα του ισπανικού Υπουργείου Εσωτερικών, οι έδρες των κομμάτων έχουν ως εξής:
– Λαϊκό Κόμμα: 137 έδρες με 33,03% (7.906.185 ψήφοι)
– Σοσιαλιστικό Κόμμα: 85 έδρες με 22,66% (5.424.709 ψήφοι)
– Unidos Podemos: 71 έδρες με 21,10% (5.049.734 ψήφοι)
– Ciudadanos: 32 έδρες με 13,05% (3.123.769 ψήφοι)
Δείτε τα επίσημα τελικά αποτελέσματα:
Tο Λαϊκό Κόμμα απέσπασε 137 εκ των 350 εδρών στη Βουλή, καλύτερη επίδοση σε σχέση με τις κάλπες του Δεκεμβρίου, όταν η κεντροδεξιά είχε περιοριστεί σε 123 βουλευτές. Η παράταξη του Μαριάνο Ραχόι απέχει μακράν ωστόσο από την αυτοδυναμία.
Η συμμετοχή στις εκλογές κυμάνθηκε στο 69,84%, ποσοστό υψηλότερο κατά 11 μονάδες από το αντίστοιχο του ΔεκεμβρίουΔεύτερη δύναμη αναδεικνύονται οι Σοσιαλιστές, οι οποίοι ανέτρεψαν τις δημοσκοπήσεις και τα exit polls που ήθελαν τη ριζοσπαστική αριστερή συμμαχία των Unidos Podemos να έρχεται δεύτερη.
Οι Σοσιαλιστές κέρδισαν τελικώς 85 έδρες (τον Δεκέμβριο είχαν αποσπάσει 90), ενώ οι Unidos Podemos κέρδισαν 71 έδρες (παρόμοιο αποτέλεσμα σε σχέση με τον Δεκέμβριο, όταν το Podemos είχε 69 βουλευτές και το Izquierda Unida δύο), παρά το γεγονός ότι στην αρχή όλα έδειχναν ότι η εικόνα ανάμεσα στις δύο δυνάμεις της αριστεράς θα ήταν «ανάποδα».
Βαθύ πλήγμα δέχτηκαν οι φιλελεύθεροι Ciudadanos, πιθανοί σύμμαχοι του Λαϊκού Κόμματος, που υποχώρησαν στις 32 έδρες, αντί για 40 που είχαν λάβει στις κάλπες του Δεκεμβρίου.
Η συμμετοχή στις εκλογές κυμάνθηκε στο 69,84%, ποσοστό κατά 11 μονάδες υψηλότερο έναντι του αντίστοιχου ποσοστού (58,2%) που είχε διαμορφωθεί στις προηγούμενες εκλογές.
Το αποτέλεσμα της αναμέτρησης προσεγγίζει αυτό των εκλογών του Δεκεμβρίου, όταν ο κατακερματισμός των ψήφων μεταξύ των τεσσάρων κομμάτων οδήγησε σε πολιτικό αδιέξοδο και στην προκήρυξη νέων εκλογών σε έξι μήνες.
Σημειώνεται ότι ο ηγέτης του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ είχε δηλώσει πριν τις εκλογές της Κυριακής ότι δεν θα στηρίξει ούτε τους συντηρητικούς του Λαϊκού Κόμματος (PP) ούτε τον υποψήφιο του συνασπισμού της Αριστεράς Unidos Podemos, Πάμπλο Ιγκλέσιας. Ωστόσο, η απόφαση αυτή δεν αποκλείεται να αλλάξει καθώς ο Ραχόι δεν εξασφάλισε την πλειοψηφία και η χώρα μπορεί και πάλι να συρθεί σε εκλογές για τρίτη φορά.
Το φιάσκο των exit polls
Στις 21.00 (ώρα Ελλάδας) έκλεισαν οι κάλπες στην Ισπανία και ανακοινώθηκαν τα exit polls, τα οποία έφερναν τη συμμαχία Unidos Podemos δεύτερο κόμμα και τους Σοσιαλιστές τρίτους, με δέκα έδρες διαφορά.
Όπως φαίνεται, τα αποτελέσματά τους έπεσαν κατά πολύ έξω, καθώς προέβλεπαν τα εξής:
– Λαϊκό Κόμμα: Από 117 έως 121 έδρες
– Podemos: Από 91 έως 95 έδρες
– Σοσιαλιστικό Κόμμα: Από 91 έως 85 έδρες
– Ciudadanos: Από 26 έως 30 έδρες
Η αναμέτρηση της Κυριακής πραγματοποιήθηκε υπό τον φόβο επανάληψης του κυβερνητικού αδιεξόδου που προκάλεσε το τέλος του δικομματισμού, αλλά και υπό την προοπτική μιας κατακλυσμιαίας αλλαγής του πολιτικού χάρτη, με την ανάδυση μιας αριστερής κυβέρνησης για πρώτη φορά στη μετά τον Φράνκο εποχή.
Η παράδοξη για την Ισπανία κατάσταση, που δεν έχει ενσωματώσει στην πολιτική της ζωή την κουλτούρα των κυβερνήσεων συνεργασίας, έχει οδηγήσει τη χώρα σ’ ένα πραγματικό αδιέξοδο.Τους τελευταίους μήνες όλες οι πολιτικές προσπάθειες αναλώθηκαν στις διερευνητικές εντολές για να σχηματισθεί κυβέρνηση, που αποδείχθηκαν άκαρπες, δεν παράχθηκε κανένα νομοθετικό έργο, ούτε και ασκήθηκε πολιτική, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η εκλογική διαδικασία, παρότι έγινε δύο ημέρες μετά το Brexit, δεν έδειξε να επηρεάζεται από τη στάση των ψηφοφόρων του Ηνωμένου Βασιλείου.
Τι «έβλεπαν» οι δημοσκοπήσεις
Το σενάριο της κυβερνητικής συνεργασίας Podemos-Σοσιαλιστών κέρδιζε τις τελευταίες ημέρες κέρδιζε ολοένα και περισσότερο έδαφος. Οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι πρώτο θα είναι το Λαϊκό Κόμμα, χωρίς όμως να λάβει αυτοδυναμία. Οι Podemos εμφανίζονταν δημοσκοπικά στη δεύτερη θέση και στην τρίτη θέση το Σοσιαλιστικό Κόμμα.
Ειδικότερα, οι πολιτικοί αναλυτές προέβλεπαν ότι το PP θα κέρδιζε 120 έδρες, επί συνόλου 350 εδρών της Εθνοσυνέλευσης. Θεωρούν φυσικό σύμμαχο τους φιλελεύθερους Ciudadanos, όμως εκτιμούσαν ότι θα κερδίσουν περί τις 40 έδρες, χωρίς έτσι να επιτευχθεί η πλειοψηφία των 176 εδρών για τον σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας.
Οι Unidos Podemos αναμενόταν να κερδίσουν περί τις 90 έδρες, ενισχύοντας τη δύναμή τους σε σχέση με τις εκλογές του περασμένου Δεκεμβρίου. Εάν το Σοσιαλιστικό Κόμμα κέρδιζε τις αναμενόμενες 80 έδρες, τότε τα δύο κόμματα –Podemos και Σοσιαλιστές– θα βρίσκονταν κοντά στην πλειοψηφία και με τη στήριξη ορισμένων μικρότερων κομμάτων θα μπορούσαν να συγκροτήσουν κυβέρνηση συνεργασίας.
Οι πολιτικοί αναλυτές πιστεύουν ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα θα προτιμούσε να συγκροτήσει έναν μεγάλο συνασπισμό με το PP υπό τον Μαριάνο Ραχόι, ή να στηρίξει παθητικά μια κυβέρνηση μειοψηφίας του ίδιου κόμματος.
Οι πολιτικοί αρχηγοί στις κάλπες
Ο σημερινός πρωθυπουργός και ηγέτης του δεξιού Λαϊκού Κόμματος (ΡΡ) Μαριάνο Ραχόι και ο επικεφαλής των Podemos Πάμπλο Ιγλέσιας ψήφισαν με μικρή διαφορά ώρας και στις δηλώσεις τους αμφότεροι κάλεσαν τον κόσμο να προσέλθει στις κάλπες.
«Η Ισπανία θα είναι εκείνο που όλοι οι Ισπανοί θέλουν να είναι και θα έχει την κυβέρνηση και τους βουλευτές που όλοι οι Ισπανοί θέλουν να έχουν», τόνισε ο Ραχόι κατά την έξοδό του από το εκλογικό τμήμα, εκφράζοντας την πεποίθησή του ότι το ΡΡ θα καταλάβει πάλι την πρώτη θέση – πλην όμως, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, χωρίς την πολυπόθητη αυτοδυναμία.
Ο ηγέτης των Podemos, που οι σφυγμομετρήσεις τον φέρουν στη δεύτερη θέση, με αποτέλεσμα να έχει μετεκλογικά και τις περισσότερες πιθανότητες να σχηματίσει σταθερή κυβέρνηση με τη συνεργασία του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (PSOE), επανέλαβε τη θέση που το κόμμα του έχει εκφράσει σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. «Οδεύουμε προς τη νίκη, όμως εκείνο που συμφέρει την Ισπανία είναι μια κυβέρνηση συνεργασίας με το PSOE», δήλωσε στο εκλογικό τμήμα ο Ιγκλέσιας, δίνοντας το στίγμα των εξελίξεων που πρόκειται να δρομολογηθούν από τη Δευτέρα.
Ο Ιγλέσιας πρόσφερε και τη μόνη ένταση που υπήρξε κατά την άφιξη των πολιτικών στα εκλογικά τμήματα, όταν ορισμένοι οπαδοί των δεξιών κομμάτων UPyD και Vox διαμαρτυρήθηκαν έντονα φωνάζοντας «ο καθένας στη σειρά του» όταν ο ηγέτης των Podemos παρέκαμψε τη μακριά ουρά για να ψηφίσει. Οι αποδοκιμασίες ήσαν τόσο έντονες, ώστε χρειάστηκε να επέμβει διακριτικά η αστυνομία για να πείσει τους αγριεμένους ψηφοφόρους να σταματήσουν.
Από την πλευρά του, ο ηγέτης των Σοσιαλιστών Πέδρο Σάντσεθ ήταν πιο μετριοπαθής στις δηλώσεις του, τονίζοντας πως αισθάνεται «ήρεμος και ελπίζει» στο καλύτερο αποτέλεσμα. Στις επίμονες ερωτήσεις των δημοσιογράφων για το αν οι Podemos θα τον ξεπεράσουν στη δεύτερη θέση, όπως δείχνουν οι έρευνες, και αν θα δεχθεί να σχηματίσει κυβέρνηση υπό τον Ιγλέσιας, ο Σάντσεθ τόνισε: «Αυτό δεν είναι το ζήτημα στην παρούσα φάση, τώρα το μόνο που έχει σημασία είναι η προσέλευση στις κάλπες». Άλλωστε, η στρατηγική του PSOE –όπως και στις προηγούμενες εκλογές– στηρίχθηκε στην προσέλκυση των αναποφάσιστων.
Ο ηγέτης του κόμματος των Πολιτών (Ciudadanos) Άλμπερτ Ριβέρα κάλεσε σήμερα από την κάλπη τους «μετριοπαθείς πολίτες» να μην «αφήσουν άλλους να αποφασίζουν για εκείνους». Οι Ciudadanos, που δέχονται την πίεση του Ραχόι, ο οποίος καλεί με την τακτική της «χρήσιμης ψήφου» τους υποστηρικτές τους να μεταστραφούν υπέρ του ΡΡ και μιας αυτοδύναμης κυβέρνησής του, φιλοδοξούν να αυξήσουν τα ποσοστά τους ώστε να καταστούν ρυθμιστές των εξελίξεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Θάνατοι, γέννες και άλλα ευτράπελα των εκλογικών κέντρων
Ο θάνατος δύο ηλικιωμένων αμέσως πριν και μετά την άσκηση του εκλογικού δικαιώματός τους σημάδεψε τη σημερινή ψηφοφορία και για πολλούς θεωρείται ενδεικτικός της μεγάλης σημασίας αλλά και της αγωνίας που αυτή ενέχει.
Στο προάστιο Τετουάν της Μαδρίτης ένας 92χρονος υπέστη καρδιακή προσβολή μόλις έριξε την ψήφο του και, παρά τις προσπάθειες αστυνομικών και πολιτών που βρίσκονταν στο εκλογικό τμήμα να ανανήψει ωσότου έλθει το ασθενοφόρο, δεν τα κατάφερε. Ένας 79χρονος όμως στην κοινότητα Σάντα Κολόμα στην Ζιρόνα δεν πρόλαβε καν να ψηφίσει. Η καρδιά του τον πρόδωσε στην είσοδο του εκλογικού τμήματος, όταν παραλάμβανε το εκλογικό υλικό.
Στη Βαλένθια, όμως, καταγράφηκε ένα ιδιαίτερα ευτυχές γεγονός, καθώς στο εκλογικό τμήμα του προαστίου Ναζαρέτ μια γυναίκα μέλος της εφορευτικής επιτροπής ένιωσε τους πόνους της γέννας και μεταφέρθηκε εσπευσμένα στο μαιευτήριο.
Αλλά στην ίδια πόλη υπήρξε άλλο ένα περίεργο συμβάν, όταν η δικαστική αντιπρόσωπος χρειάσθηκε να αντικαταστήσει ένα μέλος της επιτροπής που, όπως διαπιστώθηκε εκ των υστέρων, είχε… αποβιώσει λίγες μέρες πριν.
Η πρώην υπουργός Άμυνας και μέλος των Σοσιαλιστών Κάρμε Τσακόν κληρώθηκε και τελικά κλήθηκε να αντικαταστήσει μέλος εφορευτικής επιτροπής, ενώ το ίδιο συνέβη και με τον κύριο υπεύθυνο της οικονομικής πολιτικής των Ciudadanos Λουΐς Γκαρικάνο στο Ποθουέλο ντε Αλαρκόν της Μαδρίτης, ο οποίος το διασκέδασε δημοσιεύοντας και τη σχετική φωτογραφία στο Twitter.
Στο εκλογικό τμήμα της Πλασένθια στο Κάθερες, τέλος, ο πρόεδρος της εφορευτικής επιτροπής έστειλε ένα μέλος σπίτι του να αλλάξει ρούχα, καθώς εμφανίστηκε φορώντας μια φανέλα της Εθνικής Ισπανίας σε… ρεπουμπλικανική εκδοχή, κίνηση που θεωρήθηκε ότι παραβίαζε τη μυστικότητα της ψήφου.
Πηγή: ΑΜΠΕ, Εuronews, Reuters
Πρώτη καταχώρηση: Κυριακή, 26 Ιουνίου 2016, 21.02