Με νέες προσεγγίσεις προσπαθούν να αλλάξουν το κλίμα στη διχασμένη Ευρωζώνη οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, αλλά οι αντιδράσεις στον Νότο είναι έντονες. H Οικονομική και Νομισματική Ένωση μπορεί να βγει ενισχυμένη από την κρίση, εάν οι κυβερνήσεις ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και οι εθνικοί εγωισμοί δεν υπερισχύσουν, υποστηρίζει ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. Χορήγηση δανείων με ευνοϊκούς όρους σε επιχειρήσεις της Νότιας Ευρώπης προτείνει ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.
Την ίδια ώρα όμως, νέα εισφορά στους συνταξιούχους σχεδιάζει να επιβάλει η πορτογαλική κυβέρνηση. Εκείνοι αντιδρούν και ενώνουν τη φωνή τους με τους νέους και τους ανέργους που διαμαρτύρονται για τη σκληρή λιτότητα.
Μετά την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Πορτογαλίας τον περασμένο Απρίλιο να κρίνει αντισυνταγματικούς ορισμένους όρους του μνημονίου για τον κρατικό προϋπολογισμό, η κυβέρνηση αναζητεί νέους τρόπους μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος. Η τρόικα (ΔΝΤ, Κομισιόν, ΕΚΤ) προτείνει να μειωθούν οι συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων. Σε αναλογία με το ΑΕΠ της, η Πορτογαλία δαπανά περισσότερα χρήματα για συντάξεις σε σχέση με τα περισσότερα κράτη-μέλη της Ε.Ε.. Οι αποκλίσεις μεταξύ των διαφόρων συντάξεων είναι μεγάλες. Την ώρα που οι μισοί συνταξιούχοι δημόσιοι υπάλληλοι λαμβάνουν μία σύνταξη των 1.000 και πλέον ευρώ, το 85% των συντάξεων στον ιδιωτικό τομέα βρίσκεται κάτω από τα 500 ευρώ.
Διχάζουν τα σχέδια περικοπών του Κοέλιο
Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Πέδρο Πάσος Κοέλιο πρότεινε την επιβολή εισφοράς που πλήττει τους συνταξιούχους τόσο του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα. Η πρόταση αυτή προκαλεί αντιδράσεις, ακόμη και εντός του κεντροδεξιού κυβερνητικού συνασπισμού. Όλα θα εξαρτηθούν από το αν θα κατορθώσει η Πορτογαλία να ρίξει το έλλειμμά της στο 5% μέχρι το τέλος του έτους.
Σε χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ελλάδα η οικογένεια αποτελεί σημαντικό παράγοντα κοινωνικής συνοχής. Η αλληλεγγύη μεταξύ άνεργων νέων και συνταξιούχων γονέων είναι ένας βασικός λόγος που κρατά πολλούς νέους στην Πορτογαλία.
Την αμοιβαία υποστήριξη μεταξύ νέων και ηλικιωμένων επιβεβαιώνει και ο άνεργος ιστορικός Τιάγκο Πεϊσότο, ο οποίος ζει ακόμη με τη μητέρα του στη Λισαβόνα. Ο 34χρονος επιστήμονας διεκδικεί περισσότερα για τη νέα γενιά των Πορτογάλων, στηρίζοντας όμως παράλληλα τον αγώνα των συνταξιούχων. Είναι κι αυτό ένα δείγμα ότι η πολιτική λιτότητας της κυβέρνησης Κοέλιο βρίσκει απέναντί της, σε ένα κοινό μέτωπο, τους νέους ανέργους και τους συνταξιούχους.
Πρωτοβουλία Σόιμπλε για τη Ν. Ευρώπη
Σύμφωνα με την ηλεκτρονική έκδοση του γερμανικού περιοδικού « Der Spiegel» ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε σε επιστολή του προς τον υπουργό Οικονομίας Φίλιπ Ρέσλερ προτείνει την παροχή δανείων στα πρότυπα της γερμανικής κρατικής αναπτυξιακής τράπεζας KfW (Kreditanstalt für Wiederaufbau), που ειδικεύεται επί δεκαετίες στη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η χορήγηση των δανείων θα μπορούσε να γίνει ως εξής: η γερμανική KfW να χορηγεί με ευνοϊκούς όρους κεφάλαια σε αντίστοιχα πιστωτικά ιδρύματα των χωρών της Νότιας Ευρώπης και εκείνα με τη σειρά τους να προωθούν τα δάνεια, πάντα με επιχειρηματικά κριτήρια και με ευνοϊκούς όρους, στους ενδιαφερόμενους. Έτσι, θα μπορούσαν να ενισχυθούν οι επιχειρήσεις στις χώρες της κρίσης που δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό.
Στόχος του σχεδίου αυτού είναι, σύμφωνα με την επιστολή Σόιμπλε, να προκύψουν απτά αποτελέσματα σε σύντομο χρονικό διάστημα, τα οποία θα τονώσουν την πραγματική οικονομία, αλλά και την ψυχολογία στις χώρες της κρίσης.
Πάντως, ο Ρέσλερ δεν έχει ακόμη σχολιάσει την πρόταση Σόιμπλε, αλλά εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών δήλωσε την Κυριακή στο Βερολίνο ότι πρόκειται για μία καλή πρόταση, που θα μπορούσε να βοηθήσει την πραγματική οικονομία στις χώρες της κρίσης.
Διμερείς επαφές με Ισπανία – Πορτογαλία
Σύμφωνα με γερμανικά μέσα ενημέρωσης, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε συζήτησε ήδη το ζήτημα αυτό με τον Πορτογάλο ομόλογό του, Βίκτορ Γκάσπαρ, την περασμένη Τετάρτη στο Βερολίνο, ενώ έχουν γίνει σχετικές επαφές και με την κυβέρνηση της Ισπανίας. Από το πρόγραμμα αναπτυξιακών δανείων θα μπορούσε να ωφεληθεί και η Ελλάδα, εκτιμά το «Spiegel».
Προ ημερών ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είχε επικρίνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή λέγοντας ότι καθυστερεί να προωθήσει τις συμπεφωνημένες πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη στις χώρες της κρίσης και ότι, για αυτόν τον λόγο, η Γερμανία θα αναλάβει δικές της πρωτοβουλίες. Η Κομισιόν διαψεύδει τις αιτιάσεις αυτές. Πάντως, η Γερμανίδα υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει ήδη επισκεφθεί τη Μαδρίτη και έχει υπογράψει με την ισπανική κυβέρνηση διμερή συμφωνία για την προσέλκυση εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού στη Γερμανία.
«Οι αγορές εμπιστεύονται και πάλι το ευρώ»
Ήδη σήμερα η Ευρωζώνη είναι σταθερότερη από ό,τι πριν από έναν χρόνο, τόνισε σε ομιλία του στο Λονδίνο ο επικεφαλής της ΕΚΤ, προσθέτοντας ότι μετά τη βαθιά χρηματοοικονομική και οικονομική κρίση η Ευρώπη άρχισε να ισχυροποιείται και να κάνει νέα βήματα στην κατεύθυνση της ολοκλήρωσής της. «Η απάντηση στην κρίση δεν ήταν λιγότερη Ευρώπη, αλλά περισσότερη Ευρώπη» είπε χαρακτηριστικά ο Μάριο Ντράγκι, σχεδόν δέκα μήνες μετά την ιστορική ομιλία του στα τέλη Ιουλίου του 2012, στο Λονδίνο, όπου διακήρυξε ότι η ΕΚΤ θα κάνει τα πάντα προκειμένου να σώσει το ευρώ.
«Η ΟΝΕ είναι σταθερότερη από ό,τι πριν από έναν χρόνο»
O Μάριο Ντράγκι επανέλαβε ότι οι Ευρωπαίοι δεν επιτρέπεται να είναι ικανοποιημένοι με αυτά που έχουν πετύχει. Η δήλωση αυτή σε συνάρτηση με τη δέσμευση για την απεριόριστη αγορά κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ επέφερε ηρεμία στις κεφαλαιαγορές και οδήγησε στη σταδιακή αποκλιμάκωση της «ευρωκρίσης». Τώρα ο κεντρικός τραπεζίτης υπογραμμίζει ότι τα μέτρα της ΕΚΤ, σε συνάρτηση με τα πρώτα βήματα προς την τραπεζική ένωση και οι μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζουν οι χώρες της κρίσης, έσωσαν την Ευρωζώνη που πριν από έναν χρόνο βρισκόταν στο χείλος του γκρεμού. «Μπορούμε σήμερα δικαίως να πούμε ότι η ΟΝΕ είναι σταθερότερη από ό,τι πριν από έναν χρόνο. Ακόμη και οι επενδυτές στις κεφαλαιαγορές είναι πλέον πεπεισμένοι ότι το ευρώ είναι ένα ισχυρό και σταθερό νόμισμα» τόνισε.
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο Μάριο Ντράγκι είπε ότι τόσο η Ε.Ε. όσο και η Ευρωζώνη θα πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειες για την ολοκλήρωσή τους, ενώ πρόσθεσε με έμφαση: «Είμαι βέβαιος ότι οι δημοκρατίες μας έχουν τη βούληση και την αποφασιστικότητα να βρουν έναν κοινό δρόμο προκειμένου να ενισχύσουν τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, έτσι ώστε αυτοί να παραμείνουν και για τις επόμενες γενεές πηγή ειρήνης και ευημερίας, όπως ήταν και για εμάς».
Πηγές: dpa, Reuters, Deutsche Welle
Επιμέλεια: Κ. Μπετινάκης
