Προβληματισμένοι, ανήσυχοι αλλά και με διαφορετικές προσεγγίσεις απέναντι στην κρίση που έχει ξεσπάσει στην Τουρκία τις τελευταίες τρεις εβδομάδες είναι, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Deutsche Welle, οι Έλληνες της Κωνσταντινούπολης.
Ποιοι όμως είναι οι Έλληνες που ζουν σήμερα στην μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας; Καταρχήν είναι η μικροσκοπική κοινότητα των περίπου 2-3000 Ρωμιών (Rum) δηλαδή των Ελλήνων Ορθοδόξων με τουρκική υπηκοότητα που ζουν στην Κωνσταντινούπολη, στην Ίμβρο και την Τένεδο -τα δυο νησιά το Αιγαίου που ανήκουν στην Τουρκία-. Η κοινότητα αυτή έχει αναπτυχθεί ιστορικά γύρω από το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως που αποτελεί την Μητέρα Εκκλησία της Ορθοδοξίας.
Το Πατριαρχείο αποτελεί το κέντρο της πνευματικής ζωής των Ελλήνων αυτών και τον καθοδηγητή τους. Δίπλα όμως από τους Ρωμιούς έχει τα τελευταία λίγα χρόνια δημιουργηθεί μια νέα ομάδα Ελλήνων της Κωνσταντινούπολης που αριθμεί περίπου 1000 Έλληνες που προέρχονται είτε από την Ελλάδα είτε από άλλα μέρη κυρίως της Ευρώπης και βρίσκονται στην Κωνσταντινούπολη ως φοιτητές, μεταπτυχιακοί σπουδαστές, στελέχη πολυεθνικών, επιχειρηματίες κτλ. Είναι οι λεγόμενοι «Νεοπολίτες».
Στήριξη στον Ταγίπ Ερντογάν
Η κρίση στην Τουρκία έχει διχάσει τον ελληνικό πληθυσμό της Τουρκίας. Η κυβέρνηση Ερντογάν ήταν μια κυβέρνηση που εμφανίστηκε αρχικά να υπερασπίζεται την ελευθερία έκφρασης των μειονοτήτων και να έχει στόχο την ένταξη της χώρας στην Ε.Ε. Γι’ αυτό οι Ρωμιοί τουλάχιστον στην πρώτη φάση, τάχθηκαν ανοιχτά υπέρ του Ερντογάν.
Μάλιστα μετά το 2007, με την ψήφιση διαφόρων μέτρων που διευκόλυναν την επιστροφή στα ελληνικά βακουφικά ιδρύματα των Ρωμιών μέρους των περιουσιών της ελληνικής κοινότητας που είχε καταληφθεί παράνομα από τις τουρκικές αρχές στο παρελθόν, η κοινότητα των Ρωμιών ήλθε πιο κοντά στην κυβέρνηση Ερντογάν και το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ενώ υπήρξε ένας από τους πιο ηχηρούς υπερασπιστές της κυβέρνησης στην πορεία της Τουρκίας προς το στόχο της Ε.Ε.
Διαφορετικές προσεγγίσεις
Όμως, οι τελευταίες εξελίξεις και το διαφορετικό πρόσωπο ενός απολυταρχικού αλαζόνα ηγέτη, όπως εμφανίζεται τελευταία ο Ταγίπ Ερντογάν, αφενός έχει τρομοκρατήσει τους Ρωμιούς και αφετέρου τους έχει διχάσει. Οι μεγαλύτερης ηλικίας και πιο συντηρητικοί προτιμούν να κρατούν αποστάσεις, να μην εκδηλώνονται και να περιμένουν.
Οι νεότεροι και πιο προοδευτικοί που συμμετέχουν και στις κινητοποιήσεις στο Πάρκο Γκεζί πιστεύουν ότι οι Έλληνες της Πόλης θα πρέπει να συμπεριφέρονται όχι πλέον ως θρησκευτικά προσδιοριζόμενη θρησκευτική κοινότητα (σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης) αλλά ως ισότιμοι πολίτες της Τουρκίας.
Όσο για τους Νεοπολίτες, που στην πλειονότητά τους έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο και δεν έχουν βιώσει τις τραυματικές εμπειρίες του παρελθόντος των Ρωμιών (Σεπτεμβριανά) δείχνουν να συμφωνούν σήμερα περισσότερο με τους εξεγερμένους του Πάρκου Γκεζί.
Επιμέλεια: Παναγιώτης Βλαχουτσάκος
