Μετά την επικύρωση από το βουλγαρικό κοινοβούλιο της παραίτησης της κυβέρνησης συνασπισμού του Πλάμεν Ορεσάρσκι, (με επικεφαλής το Βουλγαρικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (ΒSP) απειλείται η ολοκλήρωση του βουλγαρικού τμήματος του South Stream.
Οι αιτίες που οδήγησαν στην παραίτηση της κυβέρνησης, ήταν η Τραπεζική κρίση και η ήττα του BSP στις ευρωεκλογές του Μαΐου.
Ο επικεφαλής του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης GERB, πρώην πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ, αρνήθηκε να σχηματίσει νέα κυβέρνηση. Το κοινοβούλιο θα διαλυθεί στις 6 Αυγούστου και οι νέες εκλογές θα γίνουν τον Οκτώβριο, ενώ μέχρι τότε τη Βουλγαρία θα κυβερνά προσωρινή κυβέρνηση.
Προς το παρών, η προσωρινή κυβέρνηση στη Βουλγαρία θα αποτελείται από τεχνοκράτες με περιορισμένες εξουσίες, και δεν θα μπορεί να λάβει σοβαρές αποφάσεις. Κατόπιν, πιθανώς να αναρριχηθεί στην εξουσία η φιλοευρωπαϊκή αντιπολίτευση. Μετά από αυτή την εξέλιξη, η Gazprom κινδυνεύει να μην προλάβει να θέσει σε λειτουργία τον South Stream ως το τέλος του 2015.
Οι επιπλοκές είναι πιθανές, αν και το συμφέρον της Βουλγαρίας και της Ευρώπης, είναι το αντίθετο.
Αμερικανική απειλή;
Η παραίτηση της κυβέρνησης του βουλγαρικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, το οποίο παραδοσιακά θεωρείται πιο φιλικό προς τη Μόσχα, είναι πιθανό να απειλήσει την κατασκευή του βουλγαρικού τμήματος του αγωγού φυσικού αερίου South Stream της Gazprom, ισχύος μεγαλύτερης από 60 δις. κυβικά μέτρα το χρόνο, που σύμφωνα με τα σχέδια ήταν να λειτουργήσει στο τέλος του 2015.
Το 2012 η Gazprom υπέγραψε με τη Σόφια συμφωνία για την κατασκευή, αλλά το 2014, επί κυβέρνησης Πλάμεν Ορεσάρσκι, στο διαγωνισμό των αναδόχων το δικαίωμα για την κατασκευή του βουλγαρικού τμήματος έλαβε κοινοπραξία με τη συμμετοχή του Γκενάντι Τίμτσενκο, που συμπεριλήφθηκε μεταξύ των προσώπων στο οποίο επέβαλαν κυρώσεις οι ΗΠΑ.
Τον Ιούνιο ο Ορεσάρσκι, υπό την πίεση των ΗΠΑ, ανακοίνωσε την αναστολή της κατασκευής, ξεκινώντας διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία απαίτησε να διερευνηθούν οι συνθήκες διεξαγωγής του διαγωνισμού.
Η κυβέρνηση τεχνοκρατών που ορίστηκε από τον πρόεδρο, θα έχει το δικαίωμα να διαπραγματευτεί για τον South Stream, αλλά τις σχετικές αποφάσεις θα πρέπει να τις εγκρίνει το κοινοβούλιο, ενώ ο πρόεδρος Ρόσεν Πλεβνέλιεφ (εκπρόσωπος του GERB και υποστηρικτής της ευρωατλαντικής πορείας) έχει το δικαίωμα να ασκήσει βέτο.
Στις 23 Ιουλίου, το ΔΣ του «Βουλγαρικού ενεργειακού χόλντινγκ» δεν κατάφερε να λάβει απόφαση όσον αφορά την πίστωση της Gazprom ύψους 620 εκατ. ευρώ για το βουλγαρικό τμήμα του South Stream.
Σύμφωνα με τον πρώην αντιπρόεδρο της κοινοβουλευτικής Επιτροπής για θέματα ενέργειας και μέλος του κόμματος της βουλγαρικής αντιπολίτευσης «Δημοκράτες για μια ισχυρή Βουλγαρία», Ιβάν Ιβάνοφ, δεν θα γίνουν δεκτές ούτε οι τροποποιήσεις στο νόμο περί ενέργειας, τις οποίες το BSP κατέθεσε υπέρ του South Stream.
Αντιστροφή κλίματος;
Στις αρχές Ιουλίου είχε δημιουργηθεί μια εξαιρετικά ευνοϊκή ατμόσφαιρα για τον South Stream της Gazprom: Η συμμετοχή της Αυστρίας στην κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου South Stream, ώθησε και άλλες ευρωπαϊκές χώρες να τον υποστηρίξουν. Κατά την επίσκεψη του ρώσου υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στα Βαλκάνια, την υποστήριξή τους εξέφρασαν η Σλοβενία και η Σερβία.
Στη διάρκεια της επίσκεψης του Σεργκέι Λαβρόφ στη Νότια Ευρώπη, στην αρχή του Ιουλίου, υπογράφηκε η συμφωνία για τη διέλευση του αγωγού από τη Σερβία.
Το μήκος του ηπειρωτικού τμήματος του South Stream στη χώρα αυτή θα είναι 422 χιλιόμετρα, ενώ το πρώτο φυσικό αέριο θα περάσει από αυτό μέχρι το τέλος του 2016. Η αξία του συμβολαίου κατασκευής είναι περίπου 2,1 δις. ευρώ.
Παράλληλα, η Σερβία μπορεί να καταστεί βασικός κόμβος διανομής του συστήματος του αγωγού South Stream. Ειδικότερα, στο έδαφος της χώρας αναμένεται να δημιουργηθούν δυο διακλαδώσεις, προς Βοσνία και Κροατία.
Συν τοις άλλοις, μετά τη συνάντηση με τον Λαβρόφ, ο υπουργός Εξωτερικών της Σλοβενίας, Καρλ Εριάβετς, ανακοίνωσε την επιθυμία του να περάσει ο South Stream και από το έδαφος της χώρας του. Όπως σχολίασε ο αναλυτής μακροοικονομίας, Βασίλι Ουχάρσκι, «οι ανακοινώσεις Σλοβενίας και Σερβίας για υποστήριξη του έργου South Stream αποτελούν ένα καλό σημάδι, αλλά και οι άλλες χώρες, από το έδαφος των οποίων θα περάσει ο αγωγός, ενδιαφέρονται για την υλοποίησή του».
Γεωπολιτική σημασία, διαδρομή και κόστος
Ο αγωγός φυσικού αερίου θα περάσει υποθαλάσσια από τη Μαύρη θάλασσα στη Βουλγαρία, και στη συνέχεια, από τη Σερβία, την Ουγγαρία και τη Σλοβενία, στη βορειοανατολική Ιταλία. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου εκτιμάται στα 16 δις. ευρώ, από τα οποία τα 10 δις. θα αφορούν το θαλάσσιο τμήμα του. Μάλιστα, το μερίδιο της Gazprom στο θαλάσσιο τμήμα του South Stream θα είναι μόνο 50%, ενώ το 20% θα ανήκει στην ιταλική Eni και από ένα 15% στην γερμανική εταιρία Wintershall Holding και τη γαλλική EDF.
Πηγή: RBTH-Ρωσία Τώρα
Σύνταξη: Κ. Μπετινάκης