Αντιπροσωπείες της κυβέρνησης της Κολομβίας και του Στρατού Εθνικής Απελευθέρωσης (ELN), επισήμως της τελευταίας οργάνωσης ανταρτών που συνεχίζει τον ένοπλο αγώνα, άρχισαν χθες Δευτέρα στο Μεξικό τον δεύτερο κύκλο των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεών τους, στον οποίο θέλουν να καταλήξουν σε συμφωνία για την κήρυξη αμοιβαίας κατάπαυσης του πυρός.
Ζητούμενο δεν είναι απλά και μόνο η «αποκλιμάκωση των ένοπλων συγκρούσεων», αλλά και η «μείωση των εχθροπραξιών εναντίον του άμαχου πληθυσμού και παράνομων δραστηριοτήτων που προκαλούν ζημιά και βία», τόνισε ο επικεφαλής της κυβερνητικής αντιπροσωπείας Ότι Πατίνιο.
Οι συνομιλίες επαναλαμβάνονται με «αποφασιστικότητα» προκειμένου να υπάρξει «πλήρης και διαρκής ειρήνη», που περνά από την «κήρυξη διμερούς, προσωρινής και εθνικής κατάπαυσης του πυρός», συνόψισε από την πλευρά του ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας των ανταρτών Πάμπλο Μπελτράν.
Σε κάθε περίπτωση όμως, ο δεύτερος γύρος των συνομιλιών στο Μεξικό δεν θα σημάνει «αυτομάτως αφοπλισμό των ανταρτών», προειδοποίησε.
Για τον κ. Πατίνιο, πρέπει να κλειστούν και να «εφαρμοστούν» συμφωνίες, «χρειάζεται να επιτύχουμε αποτελέσματα».
Ωστόσο, ζητούμενο για τον κ. Μπελτράν είναι «η οικονομία και το κράτος να τεθούν στην υπηρεσία της κοινωνίας»: «αυτή είναι η κύρια αλλαγή για την οποία πολεμάμε», να επιτευχθεί «ειρήνη με δικαιοσύνη».
Στις εγγυήτριες δυνάμεις των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων —Χιλή, Βενεζουέλα, Νορβηγία, Μεξικό— προστέθηκε «πρόσφατα» η Βραζιλία, ανέφερε ανακοίνωση της κυβέρνησης του προέδρου Γουστάβο Πέτρο που δόθηκε στη δημοσιότητα προχθές Κυριακή. Ευρωπαϊκές χώρες «συνοδεύουν» τον διάλογο (Σουηδία, Γερμανία, Ελβετία, Ισπανία), όπως και ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ και η διαρκής ιερά σύνοδος των ρωμαιοκαθολικών επισκόπων της Κολομβίας, κατά την ίδια πηγή.
Οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις κυβέρνησης-ανταρτών ξανάρχισαν τον Νοέμβριο στο Καράκας, έπειτα από σχεδόν τέσσερα χρόνια διακοπής τους.
Ο πρώτος γύρος ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο, με ανακοινώσεις για απελευθέρωση ομήρων και ανθρωπιστικές πρωτοβουλίες, αλλά χωρίς συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.
Εχθροπραξίες, παρερμηνείες και εντάσεις ψύχραναν ξανά τις σχέσεις των δυο πλευρών στην αρχή της χρονιάς.
Εννιά μέλη του ELN σκοτώθηκαν σε επιχείρηση των ειδικών δυνάμεων του κολομβιανού στρατού, ανακοίνωσε την 30ή Ιανουαρίου ο αρχηγός του γενικού επιτελείου εθνικής άμυνας της Κολομβίας, ο στρατηγός Ελντέρ Χιράλδο.
Την Πρωτοχρονιά, ο πρόεδρος Πέδρο ανήγγειλε αμοιβαία εκεχειρία διάρκειας έξι μηνών με πέντε ένοπλες οργανώσεις —συμπεριλαμβανομένου του ELN— και συμμορίες διακινητών ναρκωτικών. Όμως, τρεις ημέρες αργότερα, ο ELN διέψευσε πως υπήρξε τέτοια συμφωνία με την κυβέρνηση. Ξεκαθάρισε πως απλά είχε προταθεί κατάπαυση του πυρός, χωρίς η αντιπροσωπεία του να συμφωνήσει. Η Μπογοτά ακύρωσε την κατάπαυση του πυρός άλλες τρεις ημέρες μετά, αναγνωρίζοντας πως παρεξήγησε τη θέση των ανταρτών.
Ο ELN, που ίδρυσαν το 1964 ριζοσπαστικοποιημένοι ρωμαιοκαθολικοί ιερωμένοι, φοιτητές κι εργάτες, εμπνεόμενοι από τη δράση του Τσε Γκεβάρα και την επανάσταση στην Κούβα, καθώς και από τη θεολογία της απελευθέρωσης, θεωρείται η τελευταία οργάνωση ανταρτών που συνεχίζει τον ένοπλο αγώνα στην Κολομβία, αφού οι πρώην Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας (FARC) υπέγραψαν συμφωνία ειρήνης με την τότε κυβέρνηση το 2016.
Κατά υπολογισμούς των αρχών και ανεξάρτητων αναλυτών, διαθέτει 2.500-3.500 μαχητές, έναντι περίπου 1.800 όταν ξεκίναγαν οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, κι ευρύ δίκτυο συνεργατών και συμπαθούντων. Η οργάνωση, με «ομοσπονδιακή» δομή, είναι παρούσα σε 22 από τους 32 νομούς της χώρας, κυρίως σε περιοχές της Κολομβίας που βρέχονται από τον Ειρηνικό, καθώς και σε τομείς των πορωδών συνόρων με τη Βενεζουέλα, μήκους 2.200 χιλιομέτρων.
Ο ELN διεξήγαγε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις —χωρίς επιτυχία— με τους πέντε τελευταίους προέδρους της χώρας της Λατινικής Αμερικής.
