Επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Ο Διεθνής Οργανισμος Ενέργειας (IEA) λέει ότι η ταχύτερη ανάπτυξη καθαρής ενέργειας καθοδηγείται από την ηλιακή ενέργεια στην Κίνα, με τη χώρα να διαθέτει τις μισές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στον κόσμο έως το 2030.
Η Κίνα αναμένεται να αντιπροσωπεύει σχεδόν το 60% του συνόλου της δυναμικότητας ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που έχει εγκατασταθεί παγκοσμίως από τώρα έως το 2030, σύμφωνα με τον IEA.
Η έκθεση, με μεγάλη επιρροή για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, διαπίστωσε ότι τα επόμενα έξι χρόνια έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα αναπτυχθούν με τριπλάσιο ρυθμό από τα προηγούμενα έξι, με επικεφαλής τα προγράμματα καθαρής ενέργειας της Κίνας και της Ινδίας.
Διαπίστωσε ότι η παγκόσμια ικανότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας πρόκειται να ξεπεράσει τους στόχους του 2030 που έθεσαν οι κυβερνήσεις – να ισοφαρίσουν τα συστήματα ενέργειας στην Κίνα, την ΕΕ, την Ινδία και τις ΗΠΑ συνολικά.
Ο Fatih Birol, εκτελεστικός διευθυντής του ΙΕΑ, είπε: «Αν μπορούσα να συνοψίσω αυτήν την τάση σε δύο λέξεις, θα ήταν: Κίνα, ηλιακή ενέργεια». Η χώρα θα έχει πάνω από τις μισές ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στον κόσμο μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Το κύμα ηλιακής ενέργειας πιστεύεται ότι επιβράδυνε τον τομέα παραγωγής ενέργειας από άνθρακα της Κίνας, ο οποίος αυξήθηκε κατά 100 GW αδειών νέων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής το 2022 και το 2023. Το πρώτο εξάμηνο του 2024 η Κίνα εξέδωσε άδειες μόνο για 12 νέα έργα συνολικής ισχύος 9,1 GW, σύμφωνα με τον Global Energy Monitor.
Η αύξηση της ηλιακής δυναμικότητας έως το 2030 θα αντιπροσωπεύει το 80% όλων των νέων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που προστίθενται παγκοσμίως μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας, σύμφωνα με τον IEA. Αναμένεται ότι η εγκατάσταση θα επιταχυνθεί λόγω του μειωμένου κόστους και της υποστήριξης (της κυβερνητικής) πολιτικής που θα επιτρέψει στα σπίτια και τις επιχειρήσεις να επενδύσουν σε ηλιακούς συλλέκτες για να μειώσουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας.
Η αιολική ενέργεια δείχνει επίσης σημάδια ανάκαμψης – από την απότομη αύξηση των επιτοκίων και του κόστους της εφοδιαστικής αλυσίδας που έχει παρεμποδίσει τη βιομηχανία – ιδιαίτερα για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα έντασης κεφαλαίου. Ο IEA αναμένει ότι ο ρυθμός αύξησης της παγκόσμιας αιολικής ενέργειας θα διπλασιαστεί μεταξύ 2024 και 2030 σε σύγκριση με τα προηγούμενα έξι χρόνια.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η κυβέρνηση έχει θέσει ως στόχο τον τετραπλασιασμό της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας της Βρετανίας έως το 2030, ενισχύοντας παράλληλα την ανάπτυξη πλωτών ανεμογεννητριών. Τα πλωτά αιολικά πάρκα αναμένεται να αποτελούν μικρό μερίδιο της υπεράκτιας αιολικής βιομηχανίας μέχρι το 2030, αλλά μια νέα έκθεση της Renewable UK, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα, διαπίστωσε ότι έως το 2050 οι πλωτοί στρόβιλοι θα μπορούσαν να παρέχουν το ένα τρίτο της υπεράκτιας αιολικής δυναμικότητας του Ηνωμένου Βασιλείου και να συνεισφέρουν 62 δις δολ στην οικονομία, ιδιαίτερα στις λιμενικές κοινότητες της Σκωτίας και της Ουαλίας.
Ο Birol ειπε: «Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κινούνται πιο γρήγορα από τις διαδικασιες των εθνικών κυβερνήσεων να θέσουν στόχους. Αυτό οφείλεται όχι μόνο στις προσπάθειες μείωσης των εκπομπών ή ενίσχυσης της ενεργειακής ασφάλειας, αλλά όλο και περισσότερο επειδή οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας προσφέρουν σημερα τη φθηνότερη επιλογή για την προσθήκη νέων σταθμών παραγωγής ενέργειας σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου».
Η έκρηξη της πράσινης ενέργειας σημαίνει ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας βρίσκονται σε καλό δρόμο να αυξηθούν κατά 2,7 φορές έως το 2030, υπερβαίνοντας τους στόχους που έχουν θέσει οι κυβερνήσεις κατά σχεδόν 25%, σύμφωνα με την έκθεση. Όμως αυτή η ανάπτυξη εξακολουθεί να υπολείπεται – σε μικρό βαθμό – από τη δέσμευση που ανέλαβαν οι παγκόσμιοι ηγέτες να τριπλασιάσουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέχρι το τέλος της δεκαετίας για να μειώσουν την εξάρτηση του κόσμου από τα ορυκτά καύσιμα.
Περίπου 120 παγκόσμιοι ηγέτες υποσχέθηκαν να τριπλασιάσουν την παγκόσμια χωρητικότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας πριν από το 2030 σε μια τολμηρή προσπάθεια να μειώσουν την παγκόσμια κατανάλωση ορυκτών καυσίμων στις συνομιλίες του ΟΗΕ για το κλίμα Cop28 στο Ντουμπάι πέρυσι.
Ο Birol πρόσθεσε ότι είναι «εντελώς εφικτό» να επιτευχθεί ο στόχος και ότι υπάρχουν τρία βήματα που θα μπορούσαν να κάνουν οι παγκόσμιες κυβερνήσεις για να επιταχύνουν τον ρυθμό με τον οποίο οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας γίνονται λειτουργικές.
Πρώτον, «πρέπει να αναγνωρίσουν την κρίσιμη σημασία της κατασκευής δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας για να επιταχύνουν τη σύνδεση νέων έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας». Ο ΙΕΑ διαπίστωσε ότι τουλάχιστον 1.650 GW ανανεώσιμης δυναμικότητας βρίσκονταν τώρα σε προχωρημένα στάδια ανάπτυξης και περιμένουν σύνδεση στο δίκτυο, 150 GW υψηλότερα από ό,τι σε αυτό το σημείο πέρυσι.
Δεύτερον, «οι χώρες πρέπει να μειώσουν τον χρόνο που χρειάζεται προκειμένου να λάβουν άδεια για νέα έργα οι προγραμματιστές ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Με τα ισχύοντα, θα χρειαστούν επτά χρόνια για τα αιολικά πάρκα, και πέντε χρόνια για ένα ηλιακό πάρκο».
Τέλος, ο IEA προέτρεψε τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να κάνουν περισσότερα για να στηρίξουν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες που συνεχιζουν να υστερούν σε σχέση με τις ανεπτυγμένες χώρες.
«Μια από τις μεγαλύτερες «ενεργειακές ανισότητες που βλέπω είναι στην υποσαχάρια Αφρική, όπου ένας στους δύο ανθρώπους δεν έχει πρόσβαση σε αξιόπιστη ηλεκτρική ενέργεια. Η ήπειρος έχει τεράστιο δυναμικό ηλιακής ενέργειας. Ωστ’οσο σε ολόκληρη την περιοχή υπάρχει συνολικά η ίδια ηλιακή δυναμικότητα με το Βέλγιο. Είναι απογοητευτικό», κατέληξε
Πηγή: The Guardian
