Με κομμένη την ανάσα παρακολουθούν οι Βρυξέλλες τις πρωτοφανείς πολιτικές εξελίξεις στην Ιταλία μετά και τη νέα αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης από την Συμμαχία της Λέγκας του Βορρά με το Κίνημα των 5 Αστέρων.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες η πολιτική αστάθεια στη Ρώμη συμπαρασύρει όλο τον Ευρωπαϊκό Νότο και εκτός από την Ιταλία ξαναβάζει στο κάδρο και την οικονομία της Ισπανίας«Εάν η Ελλάδα ήταν ένας εκρηκτικός μηχανισμός, η Ιταλία είναι πυρηνική βόμβα» προειδοποιούσαν οι αναλυτές τα προηγούμενα 24ωρα, επισημαίνοντας πως η Ιταλία είναι η 3η οικονομική δύναμη στην Ευρώπη και το δημόσιο χρέος της πλησιάζει τα 3 τρισεκατομμύρια ευρώ.
«Ο πρόεδρος Ματαρέλα δέχθηκε τον δρα Κοτταρέλλι, από τον οποίο ζήτησε να σχηματίσει κυβέρνηση», ανακοίνωσε στους δημοσιογράφους ο γενικός γραμματέας της προεδρίας Ούγκο Ζαμπέτι μετά τη συνομιλία που είχαν οι δύο άνδρες.
Μιλώντας στους δημοσιογράφους, ο Κοτταρέλλι τόνισε ότι η κυβέρνησή του θα είναι ουδέτερη και ότι θα δράσει για το καλό της χώρας.
Ο Κοτταρέλλι δήλωσε ρητά πως ούτε ο ίδιος ούτε οι υπουργοί του θα θέσουν υποψηφιότητα στις εκλογές.
«Με την Ευρώπη χρειάζεται εποικοδομητικός διάλογος, γνωρίζοντας ότι ο ρόλος μας, ως ιδρυτικής χώρας είναι βασικός, όπως και η παραμονή μας στην ζώνη του ευρώ», κατέληξε ο Κάρλο Κοτταρέλλι.
Πάντως θεωρείται πλέον απίθανο η κυβέρνησή του να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, δεδομένης της αρνητικής θέσης της Λέγκα και των Πέντε Αστέρων.
Ο πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας, ένας σεβαστός θεσμικός ρόλος, έχει περιορισμένες εξουσίες, οι οποίες ωστόσο έχουν συχνά αποδειχθεί σημαντικές σε περιπτώσεις πολιτικής κρίσης.
Ο πρόεδρος της Ιταλίας Σέρτζιο Ματαρέλα αρνήθηκε να διορίσει τον ευρωσκεπτικιστή Πάολο Σαβόνα επικεφαλής του Υπουργείου Οικονομικών, μολονότι αυτός προτάθηκε από τον εντολοδόχο πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε και υποστηριζόταν από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Το προνόμιο αυτό, το οποίο προβλέπεται από το άρθρο 92 του ιταλικού Συντάγματος, προκάλεσε την οργή του Ματέο Σαλβίνι της ακροδεξιάς Λέγκα και του Λουίτζι Ντι Μάιο, του λαϊκιστικού Κινήματος των 5 Αστέρων.
Ο γραμματέας της Λέγκα, Ματτέο Σαλβίνι, αναφέρθηκε στις τελευταίες ιταλικές πολιτικές εξελίξεις, μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό της Ρώμης Radio Capital.
«Δεν σκεφθήκαμε ποτέ να βγούμε από το Ευρώ. Δεν ήταν στο πρόγραμμά μας. Θα προχωρούσαμε μόνον σε αναθεώρηση του τραπεζικού συστήματος και των τραπεζών», είπε ο Σαλβίνι. «Ο Πάολο Σαβόνα, ως υπουργός οικονομικών, θα μας εγγυόταν άριστα αποτελέσματα στην Ευρώπη, κανένας άλλος δεν θα είχε τόση επιτυχία», πρόσθεσε.
Ο Σαλβίνι διέψευσε, παράλληλα, ότι είχε αποφασίσει από την αρχή να σπάσει την συμμαχία με τα Πέντε Αστέρια για να πάει σε νέες εκλογές, και σε σχέση με τις μελλοντικές εξελίξεις τόνισε:
«Θέλω να καταλάβω τις κινήσεις του προέδρου της Δημοκρατίας. Θέλω να δω ποιος θα ψηφίσει, στο κοινοβούλιο, την κυβέρνηση του Κάρλο Κοταρέλι».
Δεν είναι η πρώτη φορά που ένας Ιταλός πρόεδρος αρνείται να διορίσει έναν υπουργό που υποστηρίζει η κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Στην ιστορία της ιταλικής δημοκρατίας έχουν υπάρξει τουλάχιστον άλλες τρεις περιπτώσεις που έχει συμβεί αυτό, με πιο γνωστή μία που αφορά τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι.
Ο τότε νικητής των βουλευτικών εκλογών του 1994 μεγιστάνας των μέσων ενημέρωσης, ο οποίος βρισκόταν ήδη στο στόχαστρο της δικαιοσύνης, είχε προτείνει στον τότε πρόεδρο Όσκαρ Λουίτζι Σκαλφάρο να διορίσει τον δικηγόρο του Τσέζαρε Πρεβίτι υπουργό Δικαιοσύνης. Ο πρόεδρος Σκαλφάρο αρνήθηκε να το κάνει και ο Μπερλουσκόνι υποχώρησε.
Αυτήν τη φορά όμως, οι Ιταλοί λαϊκιστές δεν αποδέχθηκαν τη χρήση του προνομίου αυτού από τον πρόεδρο της Ιταλίας, καταγγέλλοντας άσκηση επιρροής από τις Βρυξέλλες ή τα χρηματοπιστωτικά «λόμπι».
Ο Ντι Μάιο δήλωσε ότι θα ζητήσει να κινηθεί η διαδικασία καθαίρεσης του Σέρτζιο Ματαρέλα για εσχάτη προδοσίαΣε αυτήν τη βάση ο Ντι Μάιο δήλωσε αργά χθες το βράδυ ότι θα ζητήσει να κινηθεί η διαδικασία καθαίρεσης του Σέρτζιο Ματαρέλα για εσχάτη προδοσία, σε εφαρμογή του άρθρου 90 του Συντάγματος.
Ωστόσο για να γίνει κάτι τέτοιο χρειάζεται η απόλυτη πλειοψηφία των δύο σωμάτων του ιταλικού κοινοβουλίου σε κοινή συνεδρίασή τους.
Οι εξουσίες του προέδρου είναι πολύ πλαισιωμένες και αφορούν κυρίως την εξουσία του να διορίζει πρωθυπουργό και στη συνέχεια να εγκρίνει τον διορισμό των υπουργών που θα του προτείνει αυτός.
Επίσης έχει την εξουσία να διαλύει τα δύο σώματα του κοινοβουλίου, ένα από τα αποτρεπτικά όπλα που διαθέτει το οποίο έχει βοηθήσει σε πολλές πολιτικές κρίσεις στην Ιταλία, την κοινοβουλευτική αυτή δημοκρατία που έχει ήδη γνωρίσει 64 κυβερνήσεις από το 1946.
Κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2011, την ώρα που οι αγορές έβαλαν κατά της Ιταλίας, ο πρόεδρος Τζόρτζιο Ναπολιτάνο δεν δίστασε να συμβάλει στην επιχείρηση εκδίωξης του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, διορίζοντας στη συνέχεια τον πρώην επίτροπο της Ε.Ε. Μάριο Μόντι στην πρωθυπουργία.
Ο Μπερλουσκόνι είχε καταγγείλει τότε ένα πραξικόπημα και είχε ζητήσει, μάταια όμως, πρόωρες εκλογές.
Η Λέγκα και το Κίνημα των 5 Αστέρων είχαν και αυτά ζητήσει πρόωρες εκλογές μετά το όχι των Ιταλών στο δημοψήφισμα για το Σύνταγμα στα τέλη του 2016, το οποίο είχε ζητήσει ο πρώην πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι.
Ο τελευταίος παραιτήθηκε βεβαίως, αλλά ο Σέρτζιο Ματαρέλα αρνήθηκε να προχωρήσει στη διάλυση του κοινοβουλίου.
Ποιος είναι ο τεχνοκράτης Κάρλο Κοτταρέλλι
O τεχνοκράτης Κάρλο Κοτταρέλλι, στον οποίο ο Ιταλός πρόεδρος φέρεται έτοιμος να αναθέσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, είναι 54 ετών και έχει εργασθεί 25 χρόνια στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και έξι χρόνια στην Τράπεζα της Ιταλίας.
Σπούδασε οικονομικά στην Ιταλία και στην Μεγάλη Βρετανία, και στο ΔΝΤ είχε επιτελική θέση στην σύνταξη της έκθεσης που αναλύει την κατάσταση της δημόσιας οικονομίας μεγάλων χωρών του πλανήτη.
Το 2013, η κυβέρνηση του Ενρίκο Λέττα του ζήτησε να υποδείξει με ποιο τρόπο η χώρα θα μπορούσε να εξοικονομήσει πόρους, περικόπτοντας σειρά άχρηστων δαπανών. Το σχέδιό του, όμως, δεν βρήκε ουσιαστική εφαρμογή. Από το 2017 είναι Διευθυντής του Παρατηρητηρίου για τη Δημόσια Οικονομία του Καθολικού Πανεπιστημίου του Μιλάνου.
Ο Κάρλο Κοτταρέλλι έχει ταχθεί ανοικτά υπέρ της μείωσης του δημόσιου χρέους, ενώ πρόσφατα εκφράσθηκε αρνητικά σχετικά με την συνεργασία των Πέντε Αστέρων με την Λέγκα, υπογραμμίζοντας ότι «το κυβερνητικό πρόγραμμά τους θα προκαλούσε αύξηση του δημοσίου ελλείμματος».
Το ευρώ σημείωσε άνοδο μεγαλύτερη του 0,6% και έφτασε στα 1,1728 δολάρια, με την ισοτιμία του έναντι του δολαρίου να ξεφεύγει από το χαμηλότερο εδώ και 6,5 μήνες επίπεδο των 1,1646 δολαρίων στο οποίο βρισκόταν την Παρασκευή.
Το ευρώ κέρδισε επίσης 0,8% έναντι του ελβετικού φράγκου και του γιεν, ανακάμπτοντας έπειτα από χαμηλά επίπεδα τριών και έντεκα μηνών αντίστοιχα.
Μεταξύ των κύριων μετοχών που σημείωσαν σημαντική αύξηση είναι αυτές των: UniCredit, η οποία κέρδιζε 2,12% για να διαμορφωθεί στα 15,716 ευρώ, η Italgas +2,07% στα 4,738 ευρώ, Enel +1,83% στα 4,836 ευρώ, Snam 1,76% στα 3,704 ευρώ και Ubi Banca +1,6% στα 3,683 ευρώ.
