12 Δεκεμβρίου 1969. Στις 16.37 ο χρόνος σταμάτησε ξαφνικά για 17 ανθρώπους που βρίσκονταν στο σημείο της έκρηξης στην Πιάτσα Φοντάνα του Μιλάνου και συγκεκριμένα στην Αγροτική Τράπεζα. Ο θάνατός τους τιμάται κάθε χρόνο από τους Ιταλούς, ως ένδειξη μνήμης για τον άδικο χαμό τους, με τους ενόχους μέχρι και σήμερα να μην έχουν τιμωρηθεί.
Σύμφωνα με τους ιστορικούς και τον Τύπο, αυτή η βομβιστική επίθεση ήταν η απαρχή της «πολιτικής της έντασης» οικοδομημένη πάνω στις βόμβες, στις επιθέσεις σε τρένα και σε συνδικαλιστικές συνεδριάσεις. Το επεισόδιο της Πιάτσα Φοντάνα και ό,τι επακολούθησε -ιδίως με την «αυτοκτονία» του «υπόπτου» αναρχοσυνδικαλιστή Τζουζέπε Πινέλι μέσα στο αστυνομικό τμήμα, ένα επεισόδιο που ενέπνευσε τον μεγάλο θεατράνθρωπο Ντάριο Φο να γράψει το μεγαλειώδες «Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού» – αποτελεί ένα δείγμα για τον αναβρασμό που επικρατούσε τότε στην κοινωνία της Ιταλίας. Οι απεργίες είχαν ξεκινήσει από τον μήνα Σεπτέμβριο του 1969, με αιτήματα τις κλαδικές συμβάσεις και καλύτερες συνθήκες εργασίας και ασφάλισης.
Η δολιοφθορά των κινητοποιήσεων, όπως έχουν βεβαιώσει πλέον όλες οι ενδείξεις, στήθηκε με τη συμβολή των μυστικών υπηρεσιών και την πανταχού παρούσα στην ψυχροπολεμική εκείνη εποχή CIA (με τις διάφορες επιχειρήσεις της Gladio, που είχε απλώσει και τα παρακλάδια της και στην Ελλάδα των Συνταγματαρχών).
Η στρατηγική της έντασης είχε ως κύριο μέλημα τον εξοπλισμό των ακραίων νεοφασιστικών στοιχείων, όπως της «Νέας Τάξης» (Ordine Nuovo) του Πίνο Ράουτι, και την πολιτική, επικοινωνιακή τους συνδρομή στο να πραγματοποιούν ένοπλες προβοκάτσιες, τις οποίες ο Τύπος και η κυβέρνηση απέδιδαν στην «κόκκινη τρομοκρατία».
Τις αμέσως επόμενες ημέρες από την έκρηξη στην Πιάτσα Φοντάνα κι έως ότου αποδειχθεί η αυτουργία των νεοφασιστών και η πιθανή συνέργεια των κρατικών υπηρεσιών, είχε ξεκινήσει ένα πραγματικό πογκρόμ και «κατασκευή» υπόπτων – όπως αποδεικνύει η μεγάλη περιπέτεια του επίσης αναρχικού Πιέτρο Βαλπρέντα, που παρουσιάσθηκε ως ο φυσικός αυτουργός της.
Τελικά, όχι μόνον η έκρηξη στην Πιάτσα Φοντάνα αποδείχθηκε πως υπήρξε οργανωμένο σχέδιο κι εκτέλεση των νεοφασιστικών στοιχείων, αλλά επίσης και πολλές άλλες παρόμοιες ενέργειες, από τη δολοφονία αστυνομικών στο Φρίουλι κι αλλού έως τη βομβιστική επίθεση στον σταθμό της Μπολόνια.
Η επίθεση στην Πιάτσα Φοντάνα, παρά τη μεθοδευμένη αποτυχία της Δικαιοσύνης να καταδικάσει τους εντοπισμένους ενόχους (Κάρλο Μαρία Μάτζι, Ντέλφο Τζόρτζι και Τζανκάρλο Ρονιόνι), συντηρεί την ανάγκη να υπάρξει κάποτε μία θαρραλέα αποτίμηση της ευθύνης που φέρει για τη δράση του εκείνην την εποχή ένας συγκεκριμένος χώρος -το νεοφασιστικό MSI-, παρά την άφεση που προσπαθεί να του προσφέρει μέσω της λήθης και της συμμετοχής σε μία (πραγματική;) δημοκρατική διαδικασία ο μεταλλαγμένος πολιτικός επίγονός του, τα «Αδέλφια της Ιταλίας (FdI) και των λοιπών επιγόνων, που σήμερα συμμετέχουν (!) ως «κεντροδεξιές» αποχρώσεις στις διάφορες κυβερνήσεις (ακόμη και του Δημοκρατικού Κόμματος PD-πρώην ΚΚΙ), αλλά υπενθυμίζει επίσης και τον πιθανό σκοτεινό ρόλο που μπορεί να παίξει ένα κράτος σε καιρούς κρίσης, όπως ήταν τότε ο Ψυχρός Πόλεμος.
Πληροφορίες από ΑΠΕ