Οι ισχυροί αποφασίζουν τις τύχες μας και πάλι στο Νταβός

Του Κώστα Μπετινάκη

Περισσότεροι από 40 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων συμμετέχουν στο 45ο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, οι εργασίες του οποίου αρχίζουν στις 21 και ολοκληρώνονται στις 24 Ιανουαρίου.

Το ετήσιο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός θεωρείται μια από τις πιο σημαντικές συναντήσεις οικονομικών παραγόντων, πολιτικών και οικονομολόγων. Στόχος τους είναι –όπως λένε- «ένας καλύτερος κόσμος». Χωρίς να λείπει όμως και η κριτική για τη «μυστική διπλωματία» στις ελβετικές Άλπεις.

«Ο ανασχεδιασμός του κόσμου: επιπτώσεις για την κοινωνία, την πολιτική και την οικονομία», είναι το μότο του φετινού φόρουμ. Η ατζέντα περιλαμβάνει 250 συνεδριάσεις και workshops. Η κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας, οι νέες τεχνολογίες και οι τάσεις στα συστήματα υγείας και εκπαίδευσης είναι τα κεντρικά θέματα του φόρουμ. Δεν λείπουν επίσης οι θεματικές ενότητες για την ανακατανομή εισοδήματος και την προστασία του περιβάλλοντος.

Στις ηχηρές επιχειρηματικές παρουσίας ανήκουν οι ιδρυτές της Microsoft Μπιλ Γκέιτς και Πωλ Άλεν. Το παρόν θα δώσουν επίσης ο εκτελεστικός πρόεδρος της Google Έρικ Σμιντ, η επικεφαλής της Yahoo Μαρίσα Μάιερ, ο επικεφαλής της JPMorgan Τζέιμι Ντάιμον και άλλοι εκπρόσωποι μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.

Στο 45ο Φόρουμ του Νταβός αναμένονται μεταξύ άλλων η γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ και ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι. Το «παρών» δίνουν επίσης, ο πρόεδρος της Κύπρου Ν. Αναστασιάδης, και ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου.

Πολλοί αναφέρονται στο ενδεχόμενο να συνομιλήσουν ο πρόεδρος της Ουκρανίας με τον αντιπρόεδρο της ρωσικής κυβέρνησης. Επειδή σε προηγούμενες συνόδους, στις κορυφές των ελβετικών Άλπεων, είχαν πραγματοποιηθεί συναντήσεις από ανθρώπους που δύσκολα μιλούν μεταξύ τους. Αυτό ισχύει για την ελίτ της πολιτικής αλλά και της διεθνούς οικονομίας.

Όπως επισημαίνει ο καθηγητής διεθνών σχέσεων Μίχαελ Τσιρν, «είναι σίγουρα ένα έργο ζωής για τον κ.Σβαμπ. Μπορεί να επικρίνουμε πολλά σε αυτό το Νταβός, αλλά είναι γεγονός ότι πρόκειται για χώρο διαλόγου και ανταλλαγής απόψεων. Είναι μία ευκαιρία για να συναντηθούν οι παγκόσμιες ελίτ και να κάνουν αυτό που κατά τα άλλα μάλλον σπάνια κάνουν: να ακούσουν. Καλό είναι να υπάρχει και αυτός ο τρόπος επικοινωνίας, έστω κι αν δεν είναι επαρκής».

Πάντως οι συμμετέχοντες στις «παγκόσμιες ελίτ» δεν συνομιλούν παρά μόνο μεταξύ τους και κάτω από δρακόντεια μέτρα ασφαλείας. Ειδικά εφέτος, μετά τις πρόσφατες τρομοκρατικές επιθέσεις στη Γαλλία, τα μέτρα είναι ακόμη πιο αυστηρά.

Ο εκπρόσωπος της τοπικής αστυνομίας δεν θέλει να αποκαλύψει ούτε καν τον αριθμό των αστυνομικών και των στρατιωτών που έχουν έρθει στο Νταβός απ’ όλη την Ελβετία αλλά και το Λιχτενστάιν.

Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ (World Economic Forum, WEF) ιδρύθηκε από τον γερμανό ειδικό σε οικονομικά ζητήματα Κλάους Σβαμπ, γιο Ελβετού εργοστασιάρχη. Το 1971 ο Σβαμπ οργάνωσε το πρώτο διεθνές οικονομικό συμπόσιο για ευρωπαίους επιχειρηματίες, καλύπτοντας όλα τα έξοδα από την τσέπη του! Έτσι έθεσε τα θεμέλια στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, μεταθέτοντας αργότερα το κέντρο βάρος των συζητήσεων σε διεθνή οικονομικά και πολιτικά ζητήματα.

Αισιοδοξία για την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας

Έξι χρόνια μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης πολλά κορυφαία στελέχη επιχειρήσεων αισιοδοξούν ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης.

Σύμφωνα με διεθνή δημοσκόπηση της εταιρίας συμβούλων «Pricewaterhouse Coopers» με τη συμμετοχή 1.344 στελεχών από 68 χώρες, το 44% των ερωτηθέντων αναμένει μέσα στους επόμενους μήνες αναζωογόνηση της οικονομίας.

Αυτό σημαίνει ότι το ποσοστό των αισιόδοξων διπλασιάστηκε φέτος σε σχέση με το 2013. Τα στελέχη «οδήγησαν τις επιχειρήσεις επιτυχώς εκτός κρίσης και επομένως εγκαταλείπουν πλέον τα προγράμματα επιβίωσης ή αναδιάρθρωσης των εταιριών τους, για να θέσουν σε εφαρμογή αναπτυξιακά προγράμματα», λέει ο εκπρόσωπος της «PwC» Γερμανίας Νόρμπερτ Βίνκελγιοχαν σχετικά με την έρευνα, που δόθηκε στη δημοσιότητα την παραμονή του 44ου Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ.

Νταβός: ένα «παγκόσμιο» χωριό

Ένα είναι σίγουρο: για μία ακόμη χρονιά τους συμμετέχοντες περιμένουν άφθονο χιόνι, αλλά και αστρονομικές τιμές στο γραφικό χωριό της Ελβετίας, που αυτοπροβάλλεται ως «η πόλη με το μεγαλύτερο υψόμετρο στις Άλπεις». Τα 78 ξενοδοχεία του Νταβός είναι ήδη κλεισμένα, ενώ στους επισκέπτες διατίθενται επιπλέον 9.300 κρεβάτια σε εξοχικές κατοικίες και άλλα 2.648 κρεβάτια σε κατασκηνώσεις και ξενώνες νεότητας. Ένα μικροσκοπικό δωμάτιο σε πρώην νοσοκομείο που έχει μετασκευαστεί σε ξενώνα κοστίζει εύκολα 300 ευρώ- και αυτό, με ελάχιστη και υποχρεωτική διάρκεια παραμονής επτά ημερών κατά τη διάρκεια του Φόρουμ.

Για να ανταποκριθούν στη ζήτηση και να την αξιοποιήσουν βεβαίως, οι κάτοικοι του Νταβός δεν αφήνουν ελεύθερο ούτε τετραγωνικό. Ακόμα και το μουσείο προς τιμήν του γερμανού εξπρεσιονιστή Ερνστ Λούντβιχ Κίρχνερ στο κέντρο του Νταβός μετατρέπεται προσωρινά σε χώρο εκδηλώσεων «Εμπιστευτική» ή «μυστική» διπλωματία;

Ο καθηγητής Μίχαελ Τσιρν θεωρεί ότι η «αυτοαπομόνωση» στις ελβετικές Άλπεις έχει σχεδόν συμβολικό χαρακτήρα: «Έχουμε ένα φαινόμενο που το βλέπουμε και αλλού στις δυτικές κοινωνίες, τουλάχιστον στην Ευρώπη και στην Αμερική. Η διαχωριστική γραμμή δεν κινείται πλέον μεταξύ Αριστεράς και Δεξιάς. Κινείται μεταξύ των ελίτ -που έχουν διεθνείς παραστάσεις, δραστηριοποιούνται εκτός συνόρων, θέλουν μία κοινωνία εξωστρεφή- και στον ευρύτερο πληθυσμό που αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό την όλη διαδικασία της παγκοσμιοποίησης. Από τη στιγμή που έτσι έχουν τα πράγματα, σίγουρα δεν αρκεί να συναντώνται οι ελίτ αυτές και να συνομιλούν μεταξύ τους» τονίζει ο καθηγητής Τσιρν.

Παλαιότερες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας κατά της παγκοσμιοποίησης είχαν διαλυθεί από την ελβετική αστυνομία, όχι μόνο στο Νταβός αλλά ακόμα και στην πρωτεύουσα Βέρνη, που απέχει 270 χιλιόμετρα από τον χώρο του Φόρουμ.

Παραδοσιακά οι ακτιβιστές διοργανώνουν πλέον κάθε χρόνο το δικό τους «Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ», που κάποιοι χαρακτηρίζουν «αντι-Νταβός». Όπως λέει ο καθηγητής Μίχαελ Τσιρν, «πιστεύω ότι δεν βλάπτει να υπάρχει κι αυτό, δεν υπάρχει λόγος να μην οργανώνονται σε υπερεθνικά δίκτυα επικοινωνίας και εκείνοι που δεν ανήκουν στις παγκόσμιες ελίτ. Από την άλλη πλευρά θα ήθελα να δω ένα Νταβός πιο ʻανοιχτόʼ υπό την έννοια ότι δεν θα φιλοξενεί μόνο εκείνους που λαμβάνουν τις αποφάσεις, αλλά και εκείνους που εκπροσωπούν τον ευρύτερο πληθυσμό».

Ηγέτες και επιχειρηματίες στο Νταβός

Μεταξύ των προσωπικοτήτων που θα συμμετάσχουν είναι ο Μαρκ Κάρνεϊ, διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, ο Μάριο Ντράγκι, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), καθώς και η Κριστίν Λαγκάρντ, γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τους ομιλητές:

Τετάρτη 21 Ιαν.
«Κλιματικές αλλαγές» Ομιλητής: Νομπελίστας Αλ Γκορ
Ιταλός πρωθυπουργός Matteo Renzi με θέμα: «Μετασχηματισμός στην ηγεσία».
π. πρωθυπουργός της Βρετανίας Τόνι Μπλερ: «Ο ρόλος της θρησκείας στον Κόσμο».
«Ποιο είναι το μέλλον της Ουκρανίας;» πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο
Κλάους Σβαμπ: Το μέλλον των σχέσεων με τη Ρωσία

Πέμπτη 22 Ιαν.
«Πως θα αντιδράσουν οι αγορές στην προοπτική υψηλότερων επιτοκίων;» Christine Lagarde επικεφαλής IMF
Angela Merkel «Για τις παγκόσμιες ευθύνες στην εποχή Digital »,μετά τον Mario Draghi που αναμένεται να ανακοινώσει μέτρα για νομισματική σταθεροποίηση της ευρωζώνης.

Παρασκευή 23 Ιαν.
«Επαναφορτίζοντας την Ευρώπη- οικονομικές και νομισματικές προοπτικές» George Osborne, υπ. Οικονομικών Βρετανίας; Wolfgang Schäuble, υπ. Οικονομικών Γερμανίας; George, πρόεδρος του ιδρύματος Soros, Luis de Guindos Jurado, υπ. Οικονομικών Ισπανίας.
«Ειρήνη στη Μέση ανατολή» με ομιλητή τον βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλα.ΙΙ Ibn Al Hussein.

Σάββατο 24 Ιαν.
Η ώρα των Κεντρικών Τραπεζιτών… για την παγκόσμια Οικονομία
Ομιλητές Mark Carney, της Βank of England; Haruhiko Kuroda, της Japan Bank.

(Με πληροφορίες από dpa / DW / telegraph.co.uk)