Στο «Η Ελευθερία είναι ένας συνεχής αγώνας», η πολιτική ακτιβίστρια Angela Y. Davis επικαλείται ένα τραγούδι από το Κίνημα Ελευθερίας, το οποίο λέει: «Η ελευθερία είναι ένας συνεχής θάνατος – έχουμε πεθάνει για πολύ καιρό που πρέπει να ήμασταν ελεύθεροι».
Η Ντέιβις εκτιμά αυτήν την ειρωνεία: «Έχουμε αγωνιστεί τόσο πολύ, κλάψαμε τόσο πολύ, λυπηθήκαμε τόσο πολύ, γονατίσαμε τόσο πολύ, έχουμε πεθάνει τόσο πολύ, πρέπει να είμαστε ελεύθεροι, πρέπει να είμαστε ελεύθεροι. Πρέπει να είμαστε ελεύθεροι, αλλά είμαστε πραγματικά ελεύθεροι;».
Θάνατος και ελευθερία, ελευθερία και θάνατος, αυτή η ασυνήθιστη σύζευξη παρατηρείται και πάλι σήμερα, εν μέσω της παγκόσμιας πανδημίας, σε πανό, αφίσες, μπλουζάκια που διαμαρτύρονται για προτροπές σε καταφύγιο – Δώσε μου ελευθερία ή δώσε μου COVID-19. Δώσε μου ελευθερία ή δώσε μου θάνατο.
Ο στίχος «Έχουμε πεθάνει τόσο πολύ, πρέπει να είμαστε ελεύθεροι», στο πλαίσιο του Πολιτικού Δικαίου Κινήματος, υπονοεί την ιστορική συνείδηση, καθώς και μια κοινωνική και πνευματική υπέρβαση που προέρχεται από μακροχρόνιους αγώνες και θλίψη. Λαμβάνοντας υπόψη ότι στις τρέχουσες διαμαρτυρίες, δεν υπάρχει ιστορική συνείδηση, ούτε υπέρβαση. Η μόνη ειρωνεία εδώ είναι η κατάχρηση του «ή», επειδή το βασικό μήνυμα είναι: Θέλουμε την ελευθερία από μέτρα ασφαλείας και προφυλάξεις, ώστε να αρρωστήσουμε, ακόμη και να πεθάνουμε.
Τα συνθήματα αντηχούν: Ελευθερία έναντι του φόβου. ΖΗΣΕ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ή πέθανε. Απαιτούμε ελευθερία.
Κάντε την Αμερική ξανά ελεύθερη.
Πώς μπορεί ένα έθνος να είναι ελεύθερο όσο οι πολίτες του συνεχίζουν να φυλακίζονται από βαθιά ενσωματωμένες ιδεολογίες και δομές φτώχειας, ξενοφοβίας, σεξισμού, ρατσισμού;
Ένα άλλο σημάδι διαμαρτυρίας: Προτιμώ την επικίνδυνη ελευθερία από την ειρηνική δουλεία.
Ο κοινωνιολόγος Orlando Patterson υποστηρίζει ότι η ίδια η ιδέα της ελευθερίας έχει τις ρίζες της στη δουλεία. Όπως το βλέπει, η ελευθερία στάθηκε το αντίθετο στον «κοινωνικό θάνατο» που επέβαλε ο θεσμός της δουλείας. Ήταν η επιθυμία να αναιρεθεί η δουλεία που δημιούργησε αυτό το ιδανικό που είναι η ισχυρότερη κινητήρια δύναμη για τους δυτικούς πολιτισμούς, ειδικότερα τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ωστόσο, είναι μια φρικτή προσβολή για την αντιστοιχία μεταξύ των παραγγελιών και της δουλείας.
Απαίτηση διαδηλωτών: Μην ακυρώσετε την εποχή του γκολφ μου. Ανοίξτε τις μπάρες μας. Θέλω ένα κούρεμα. Η έλλειψη ψυχαγωγίας, ψυχαγωγίας και καλλυντικών δεν σημαίνει κοινωνικό θάνατο.
Μια τέτοια ατομικιστική, υλιστική κατανόηση της ελευθερίας – όπως στην ελευθερία επιλογής των καταναλωτικών αγαθών που θα αγοράσουν και των δραστηριοτήτων αναψυχής που θα ακολουθήσουν – δείχνει κάτι άλλο: Την υποδούλωση στον καπιταλισμό.
Ένα άλλο σημάδι έχει ως εξής: Σώστε τον καπιταλισμό, ανοίξτε τις επιχειρήσεις μας. Η σύγκρουση δεν είναι κάτι καινούργιο, φυσικά – σταυροφορίες στην αποικιοκρατία, στον καθημερινό καπιταλισμό, η ανθρώπινη ευημερία είναι πάντα η απλή θυσία στο όνομα της απληστίας και της εξουσίας.
Η επικίνδυνη ασφάλεια είναι καλύτερη από την ασφαλή τυραννία.
Η διαμαρτυρία ενόψει της εκτεταμένης ασθένειας και του θανάτου, η επιλογή κινδύνου, δεν είναι γενναία.
Είναι εσκεμμένη άγνοια.
Είναι απερίσκεπτη αλαζονεία.
Είναι ηθική αδιαφορία.
Είναι κοινωνική περιφρόνηση.
Σύνταξη Κ. Μπετινάκης
