Η ενεργειακή μετάβαση απαιτεί ειδικές πρώτες ύλες, συμπεριλαμβανομένων των σπάνιων γαιών που χρησιμοποιούνται στους ηλεκτροκινητήρες και τις γεννήτριες και η Γροιλανδία είναι μια περιοχή «πλούσια» σε ανεκμετάλλευτα αποθέματα αυτών των υλικών.
Το μεγαλύτερο νησί του κόσμου διαθέτει σημαντικά αποθέματα βασικών ορυκτών, όπως λίθιο, νιόβιο, άφνιο και ζιρκόνιο – βασικά συστατικά για μπαταρίες και άλλες τεχνολογικές εφαρμογές, που απαιτεί η ανάπτυξη των νέων εφαρμογών.
Επιπλέον, η Γροιλανδία έχει δείξει πολλά υποσχόμενα αποθέματα σπάνιων γαιών, με συνεχιζόμενες έρευνες σε εξέλιξη, σύμφωνα με το Pulitzer Center. Συγκεκριμένα, διαθέτει κοιτάσματα σπάνιων γαιών, τα οποία είναι πολύτιμα για το ρόλο τους στις τεχνολογίες ενεργειακής μετάβασης, αλλά είναι προσβάσιμα σε ελάχιστες τοποθεσίες παγκοσμίως.
Από τα 17 γνωστά στοιχεία σπάνιων γαιών, τέσσερα έχουν μεγάλη ζήτηση για τις τεχνολογίες ενεργειακής μετάβασης: το δυσπρόσιο, το νεοδύμιο, το πρασεοδύμιο και το τερβίλιο.
Το νεοδύμιο και το πρασεοδύμιο ειδικότερα είναι απαραίτητα για τους μαγνήτες που χρησιμοποιούνται σε ηλεκτρικούς κινητήρες και γεννήτριες, όπως αυτοί που βρίσκονται σε ανεμογεννήτριες και υβριδικά οχήματα. Η προσθήκη μικρών ποσοτήτων δυσπρωσίου και τερβίου ενισχύει αυτούς τους μαγνήτες, υποστηρίζοντας έτσι την αντοχή τους.
Η ζήτηση για τα μέταλλα αυτά υπερβαίνει σήμερα την προσφορά και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω και σύμφωνα με το Κοινό Κέντρο Ερευνών της ΕΕ, οι τιμές είναι πιθανό να παραμείνουν υψηλές στο άμεσο μέλλον.
Τα deal με ΗΠΑ και Ευρώπη
Τα έθνη με πρόσβαση σε αυτούς τους πόρους έχουν σημαντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν συνάψει συμφωνίες με τη Γροιλανδία για την εξασφάλιση μελλοντικών προμηθειών σπάνιων γαιών και άλλων πρώτων υλών, ωστόσο η εξόρυξη σε μεγάλη κλίμακα δεν είναι μια απλή υπόθεση.
Ενδιαφέρον για μια παρόμοια συμφωνία έχει εκδηλώσει και η Κίνα, ωστόσο οι τρέχουσες γεωπολιτικές εντάσεις την φέρνουν σε μειονεκτική θέση.
Αξίζει να σημειωθεί πως μέχρι και σήμερα η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός σπάνιων γαιών στον κόσμο με μεγάλη διαφορά. Μάλιστα, ελέγχει τουλάχιστον το 70% της παγκόσμιας παραγωγής σπάνιων γαιών, πάνω από το 90% της παγκόσμιας επεξεργασίας τους και το 94% της παραγωγής μαγνητών σπάνιων γαιών.
Ωστόσο, αν οι συμφωνίες της Γροιλανδίας με ΗΠΑ και ΕΕ προχωρήσουν στην πράξη θα αλλάξει ριζικά τα διεθνή δεδομένα.
Το «εμπόδιο» του πάγου
Η εξόρυξη έχει μακρά ιστορία στο νησί, που χρονολογείται από τον 19ο αιώνα, με τις προηγούμενες προσπάθειες να επικεντρώνονται στην εξόρυξη άνθρακα και ουρανίου.
Επί του παρόντος, ωστόσο, λειτουργεί μόνο ένα ορυχείο, το οποίο εξορύσσει ανορθοσίτη, ο οποίος χρησιμοποιείται για την παραγωγή μόνωσης από πετροβάμβακα, ενώ η εξόρυξη ζαφειριών και ρουμπινιών σταμάτησε το 2023.
Παρά αυτό το αυξημένο ενδιαφέρον για τους πολύτιμους πόρους της Γροιλανδίας, οι ειδικοί επισημαίνουν πως η εξορυκτική διαδικασία απέχει πολύ από το άμεσο μέλλον. Μάλιστα, αυτή τη στιγμή κανένα ορυχείο σπάνιων γαιών δεν είναι ακόμη ενεργό.
Πηγή: CNN
