Του απεσταλμένου μας Κώστα Μπετινάκη
Λευκωσία: Προσκεκλημένος να παρακολουθήσω τις εργασίες ενός εξαιρετικά ενδιαφέροντος συνεδρίου για τον ρόλο της Κύπρου στον «Ενεργειακό διάδρομο της ΝΑ Μεσογείου», έζησα -ανέλπιστα- μερικές από τις δραματικότερες ώρες που γνώρισε η μεγαλόνησος μετά την τουρκική εισβολή.
Στη λεωφόρο Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, η εικόνα θυμίζει την οδό Σταδίου. Ανά τρία καταστήματα, το ένα κλειστό, με ενοικιαστήριο.
«Έχασα το σπίτι μου στην Αμμόχωστο. Πήρα μειωμένο εφάπαξ. Και τώρα που κλέβουν και τις αποταμιεύσεις μου…» φωνάζει σε έξαλλη κατάσταση μια γυναίκα από το διπλανό τραπέζι στην ταβέρνα «Στοά».
«Να χαίρεσαι τον πρόεδρό σου» φωνάζει στο συνδαιτυμόνα μου -γνωστό στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος του Δημοκρατικού Συναγερμού- ένας άλλος, προφανώς γνωστός του.
Ακούγοντας τα σχόλιά μας, ένας άγνωστος από διπλανό τραπέζι με πλησιάζει και μου δείχνει ένα λευκό χαρτί:
«Αυτή είναι η απόδειξη της ξεφτίλας της κυπριακής αξιοπρέπειας» μου λέει. «Πρόκειται για την “απόδειξη” που πήρα από το ΑΤΜ της τράπεζας. Δεν γράφει τίποτα. Πήρα ένα μηδενικό».
Η είδηση για το «κούρεμα» των καταθέσεων έφτασε στο ΡΙΚ στις 06.00 του Σαββάτου. Το γεγονός ότι δεν λειτούργησαν οι τράπεζες και το online τραπεζικό σύστημα σημαίνει ότι κάποιοι είχαν ειδοποιήσει τους αρμοδίους από νωρίς.
Είναι ακόμα άγνωστο αν οι τράπεζες στην Κύπρο θα ανοίξουν και την Τρίτη, μετά την αργία της Καθαρής Δευτέρας.
Παρακολουθώντας τις απόψεις των ειδικών που εμφανίζονται στα «στρογγυλά τραπέζια» των κυπριακών Μέσων, εντείνεται η σύγχυση από προβληματισμούς όπως «μήπως ήρθε η ώρα να επιστρέψουμε στην κυπριακή λίρα;» ή «έχουμε μπει στη διαδικασία του ευρώ δύο ταχυτήτων»…
Στην Κύπρο, εκτός από τις κυπριακές τράπεζες, λειτουργούν παραρτήματα και ξένων τραπεζών, όπως λιβανικές, ρωσικές, αλλά και η βρετανική Barclays.
Σε περίπτωση που «κουρευτούν» οι καταθέσεις και στις εν λόγω τράπεζες, ποιος είναι σε θέση να προβλέψει τι θα αποφασίσουν για το μέλλον της παραμονής τους στην Κύπρο…
Οι επιπτώσεις από το μέτρο -που αποτελεί καθαρά έναν εσωτερικό δανεισμό- στο μέλλον της κυπριακής οικονομίας είναι από τώρα προκαθορισμένες. Όπως έγινε με το κούρεμα των ομολόγων στην Ελλάδα. Τι πέτυχαν οι χαρτογιακάδες του ΔΝΤ και της ΕΕ με τα μέτρα που έχουν επιβάλλει στην Ελλάδα; Να βαθαίνει η ύφεση. Οι φόβοι είναι πλέον ορατοί και στην Κύπρο.
«Δε δικαιολογείται ο πανικός» λέει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος
Ο κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Χρίστος Στυλιανίδης σε δηλώσεις του υποστήριξε ότι «η κατάσταση είναι σοβαρή, όχι όμως τραγική, ούτε και δικαιολογείται ο πανικός». Διευκρίνισε επίσης ότι το ποσό που θα κοπεί από τις καταθέσεις θα αντισταθμιστεί με μετοχές ή με άλλους τρόπους.
«Το Eurogroup πήρε μια απόφαση για την επίλυση του προβλήματος χρηματοδότησης της Κύπρου» είπε και πρόσθεσε πως «η απόφαση αυτή τελεί υπό την έγκριση της Βουλής των Αντιπροσώπων».
ΑΚΕΛ: Άτακτη υποχώρηση της κυβέρνησης
Όπως είπε, θα μελετηθούν διάφορα ενδεχόμενα, ακόμα και πιθανή έξοδος της Κύπρου από το ευρώ, αρνούμενος ωστόσο να δώσει περαιτέρω πληροφορίες. Ο κ. Κυπριανού εξέφρασε τη δυσφορία του ΑΚΕΛ για «τον εκδικητικό και νεοαποικιακό τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε η τρόικα το θέμα της Κύπρου».
Κατηγόρησε, ακόμη, τον Νίκο Αναστασιάδη και την κυβέρνηση ότι «επέλεξαν μοναχική πορεία σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή για τον κυπριακό λαό και τον τόπο».
Υποστήριξε, τέλος, ότι από μια πρώτη ανάγνωση τα αποτελέσματα είναι καταθλιπτικά και πως «η κυβέρνηση υποχώρησε ατάκτως από τις προεκλογικές και τις μετεκλογικές δεσμεύσεις της».
ΔΗΚΟ: Χρειάζεται ψύχραιμη διαχείριση της κατάστασης
«Απαράδεκτους» χαρακτηρίζει το συμπολιτευόμενο ΔΗΚΟ «τους εκβιασμούς που ασκήθηκαν σε βάρος της Κύπρου από διάφορους παράγοντες της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Σε ανακοίνωσή του, το κόμμα τονίζει την ανάγκη να αποφευχθεί κλίμα πανικού και να υπάρξει ψύχραιμη και αποφασιστική διαχείριση της κατάστασης, και προσθέτει ότι πριν διαμορφωθούν πολιτικές τοποθετήσεις επί του περιεχομένου της συμφωνίας πρέπει να προηγηθεί η απαραίτητη ενημέρωση.
Το ΔΝΤ προώθησε την άποψη ότι οι καταθέτες στις κυπριακές τράπεζες πρέπει να επωμιστούν μέρος του κόστους διάσωσης της μεγαλονήσου – το λεγόμενο «bail in». Η προσέγγιση αυτή, ωστόσο, έχει απορριφθεί από την Κύπρο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κάποια μέλη της ΕΚΤ. Επομένως, παραμένει ασαφές αν η πρόταση αυτή θα αποτελέσει μέρος του τελικού πακέτου. «Υπάρχει κινητικότητα τώρα. Είμαι πεπεισμένος ότι μπορούμε να πετύχουμε μία πολιτική συμφωνία τις πρώτες ώρες του Σαββάτου» δήλωσε πηγή που μετέχει στον σχεδιασμό του πλαισίου για συμφωνία.
Ο αντίκτυπος στην Ελλάδα
Η Τράπεζα της Ελλάδος, ωστόσο, πιστεύει στη διερεύνηση του ενδιαφέροντος ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων σχετικά με την απόκτηση των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού των τριών κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα.
Έγκυρες πληροφορίες αναφέρουν πως η Τράπεζα της Ελλάδος ξεκίνησε ήδη τις συζητήσεις με ελληνικές εμπορικές τράπεζες προκειμένου, εάν είναι δυνατόν, μέχρι την Τρίτη το πρωί να έχει κλείσει η σχετική συμφωνία.
Από τη διαδικασία εκδήλωσης ενδιαφέροντος, πάντως, όπως αναφέρουν ασφαλείς πηγές, δεν αποκλείονται και ξένοι τραπεζικοί όμιλοι. Στην περίπτωση που εκδηλώσουν ενδιαφέρον, θα εξεταστεί και θα επιλέγει η πιο συμφέρουσα λύση.
Η αναβολή της συνεδρίασης της κυπριακής Βουλής για αύριο δείχνει φανερά πως ο πρόεδρος Αναστασιάδης δεν κατορθώνει ακόμα να συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία για να περάσει το μέτρο.
Έτσι, η Κύπρος καθίσταται το δεύτερο πειραματόζωο για την -όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα- ΕΕ και το ΔΝΤ μετά την Ελλάδα. Η εφαρμογή του κουρέματος των τραπεζικών καταθέσεων στην Κύπρο έχει δημιουργήσει ιδιαίτερες ανησυχίες τόσο στην Ιταλία όσο και την Ισπανία, επειδή υπάρχουν φόβοι ότι θα ζητηθεί να επεκταθεί και εκεί το μέτρο. Και όλα αυτά, προς όφελος των ευρωσκεπτικιστών.
