Σύνταξη – επιμέλεια: Στέλιος Βασιλούδης
Όταν πρόκειται για την αντιμετώπιση της Βουδαπέστης, το γαύγισμα των Βρυξελλών είναι χειρότερο από το δάγκωμα τους. Σε μια συνάντηση την περασμένη εβδομάδα, ο αντιπρόσωπος της Ουγγαρίας στην ΕΕ, Bálint Ódor, δέχτηκε μια «άνευ προηγουμένου» φραστική επίθεση από τους συναδέλφους του στις Βρυξέλλες για τον τρόπο με τον οποίο ξεκίνησε η Βουδαπέστη τη θητεία της στην ηγεσία του Συμβουλίου της ΕΕ. Η συνάντηση διήρκεσε πάνω από δύο ώρες, με τη Σλοβακία να είναι η μόνη χώρα που δεν πήρε το λόγο.
«Είναι άνευ προηγουμένου το ότι η Προεδρία επιπλήττεται με τέτοιο τρόπο από όλους τους άλλους», είπε ένας ανώτερος διπλωμάτης της ΕΕ, ο οποίος κράτησε την ανωνυμία του προκειμένου να μιλήσει για την εμπιστευτική συνάντηση.
Από τη στιγμή που η Βουδαπέστη ανέλαβε την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα, ο Ούγγρος ηγέτης Viktor Orban ανέλαβε αυτόκλητες «ειρηνευτικές αποστολές» στο Κίεβο, τη Μόσχα, το Πεκίνο και την Ουάσιγκτον. Η Ουγγαρία λέει ότι δεν καταλαβαίνει γιατί έχει δημιουργηθεί τόση φασαρία.
Σε μια κατάμεστη συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες την Τετάρτη, ο υπουργός ΕΕ της Ουγγαρίας Janos Boka είπε ότι οι συζητήσεις «δεν έγιναν εξ ονόματος της ΕΕ, δεν διεξήχθησαν βάσει εντολής των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και δεν έγιναν στο όνομα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή οιουδήποτε από τα θεσμικά της όργανα.
«Ο πρωθυπουργός γνωρίζει τις ευθύνες που συνεπάγεται η προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ και στο πνεύμα αυτής της ευθύνης ενημέρωσε τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων για αυτές τις επισκέψεις», είπε ο Boka. Ωστόσο, οι πρεσβευτές της ΕΕ αντέκρουσαν αυτούς τους ισχυρισμούς , αναφερόμενοι σε πολλούς από τους ηγέτες τους που έχουν ήδη καταδικάσει δημόσια τα ταξίδια. Οι απεσταλμένοι σημείωσαν «το χρόνο και τη σειρά των συναντήσεων, τη χρήση του hashtag της προεδρίας και την αντίδραση του Ρώσου προέδρου Vladimir Putin», είπε ένας διπλωμάτης της ΕΕ, που επίσης κράτησε την ανωνυμία του. «Οι γραμμές ήταν ξεκάθαρα και σκόπιμα θολές. Ο Orban αντιβαίνει το γράμμα και το πνεύμα των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, βλάπτοντας έτσι την ενότητα της ΕΕ», πρόσθεσε ο διπλωμάτης, αναφερόμενος στις συνόδους κορυφής των ηγετών της ΕΕ.
Ένας άλλος διπλωμάτης της ΕΕ σημείωσε το γεγονός ότι «χρειάστηκαν εννέα ημέρες για να χάσει η ουγγρική προεδρία την ελάχιστη εμπιστοσύνη που της είχε απομείνει», προσθέτοντας ότι οι ενέργειες του Orban «δεν υπηρετούν την ΕΕ ή την ειρήνη. Ευνοούν τα σχέδια του Putin και του πολεμικού του σχεδίου. Το ουγγρικό σύνθημα «να κάνουμε την Ευρώπη μεγάλη ξανά» έχει να κάνει περισσότερο με το να κάνουμε τη Ρωσία μεγάλη ξανά σε αυτή τη φάση», είπε.
Τι θα μπορούσε να γίνει;
Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αγωνίζονται να αποφύγουν την δημόσια καταδίκη της απρόβλεπτης προεδρίας της Ουγγαρίας. «Στην πραγματικότητα, οι επιλογές είναι περιορισμένες», δήλωσε αξιωματούχος της ΕΕ. «Η αλλαγή της σειράς των προεδριών ή η συντόμευση της εξάμηνης θητείας της Ουγγαρίας στο τιμόνι της ΕΕ μπορεί να ήταν επιλογές ως ένα σημείο, αλλά τώρα είναι νομικά ανέφικτες καθώς η Προεδρία βρίσκεται σε εξέλιξη», είπε ο αξιωματούχος.
Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Jean Asselborn δήλωσε ότι το Δικαστήριο της ΕΕ «θα αποφανθεί κατά τέτοιων κινήσεων», ενώ «άλλες χώρες θα φοβούνταν να δημιουργήσουν προηγούμενο». Στη συνάντηση της περασμένης Τετάρτης ούτε ένας πρεσβευτής δεν έθεσε το ενδεχόμενο διάλυσης της προεδρίας, ανέφεραν αρκετοί διπλωμάτες της ΕΕ – όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπήρξε πολύς θυμός.
Ο Εσθονός ευρωβουλευτής Riho Terras συγκεντρώνει υποστήριξη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να καλέσει την ανώτατη ηγεσία του μπλοκ να ενεργοποιήσει το Άρθρο 7 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση κατά της Ουγγαρίας. Είναι η πιο σοβαρή πολιτική κύρωση που μπορεί να επιβληθεί σε μια χώρα-μέλος και περιλαμβάνει την αναστολή του δικαιώματός της να ψηφίζει για αποφάσεις της ΕΕ. Όμως είναι επίσης μια πυρηνική επιλογή που οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες απέφευγαν μέχρι στιγμής.
«Είναι έξυπνος», είπε ο αξιωματούχος της ΕΕ, αναφερόμενος στον Orban. «Ξέρει ακριβώς πόσο μακριά μπορεί να φτάσει χωρίς να διακινδυνεύσει άμεσα αντίποινα». Αντίθετα, αρκετοί πρεσβευτές της ΕΕ απείλησαν με «πρακτικές συνέπειες» εάν ο Orban συνεχίσει να ακολουθεί την τρέχουσα πορεία του, δήλωσαν δύο άλλοι διπλωμάτες της ΕΕ.
Η πιο άμεση επιλογή θα ήταν να μποϊκοτάρουν τις άτυπες συνεδριάσεις των υπουργών που διοργανώνει η Βουδαπέστη. Στην πρώτη συνεδρίαση της Ουγγρικής Προεδρίας την Τρίτη, μόνο οκτώ χώρες (συμπεριλαμβανομένης της Ουγγαρίας) έστειλαν υπουργό. Αρκετοί πρεσβευτές της ΕΕ πρότειναν μποϊκοτάζ της άτυπης συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών στη Βουδαπέστη στα τέλη Αυγούστου. Ο Boka υποβάθμισε αυτή την πιθανότητα κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου του, λέγοντας ότι η Ουγγαρία δεν έχει λάβει καμία ένδειξη ότι άλλα κράτη μέλη δεν θα στείλουν υπουργούς σε συναντήσεις.
Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι τα αντίποινα δεν θα συζητηθούν στο μέλλον, προειδοποίησαν διπλωμάτες της ΕΕ. Ένας περιέγραψε τη συνάντηση της Τετάρτης ως «κίτρινη κάρτα».
Δεδομένου του πόσο γρήγορα έχει κλιμακωθεί η κατάσταση με τη Βουδαπέστη μόλις το πρώτο δεκαπενθήμερο της προεδρίας της, κανείς δεν αποκλείει ακόμη πιο σθεναρή αντίδραση από τις Βρυξέλλες εάν ο Orban ξεπεράσει περισσότερες κόκκινες γραμμές, όπως στις σχέσεις του με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Donald Trump. Οι Βρυξέλλες μπορεί ακόμη να εξετάσουν το ενδεχόμενο να δείξουν στη Βουδαπέστη την κόκκινη κάρτα, αν και αυτό μοιάζει απίθανο. Προς το παρόν, το παιχνίδι συνεχίζεται.
Πηγή: POLITICO
